Tim Matthys, sportief directeur van KV Mechelen: ‘Ik wil geen speler die ik niet van A tot Z ken’

KV Mechelen is dé verrassing van deze competitie. Volgens velen speelt sportief directeur Tim Matthys een sleutelrol in de heropleving van ‘Malinwa’. ‘Onze grote droom is play-off 1 spelen.’

In de eerste helft van het nieuwe voetbalseizoen hebben maar weinig ploegen gelijke tred kunnen houden met de gebruikelijke zwaargewichten van de competitie. Tussen de grote namen Anderlecht, Antwerp, Brugge, Genk en Union is KV Mechelen de opvallende nieuwkomer.

De ploeg behaalde in de jaren 1980 een landstitel, een Belgische beker en een Europese trofee, maar raakte daarna in het slop. Alleen dankzij de supporters werd zelfs meermaals het faillissement vermeden.

Vandaag lijkt ‘Kavé’ opnieuw aanspraak te kunnen maken op een plaats in de top zes. Terwijl er afgelopen zomer toch een aantal basisspelers naar andere oorden zijn vertrokken en negen nieuwe spelers hun opwachting hebben gemaakt in het AFAS Stadion.

Een van de belangrijkste architecten van die comeback is Tim Matthys. De ex-speler van onder meer Zulte Waregem was later als scout actief bij Gent en Anderlecht, maar zijn ambitie om hogerop te raken in de hiërarchie bracht hem terug ‘achter de kazerne’. Daar is Matthys sinds november 2022 sportief directeur.

Ploegen die het goed doen, kiezen vaak voor continuïteit. Bij Mechelen, dat eind vorig seizoen 23 punten op 30 behaalde, was de mercato erg hectisch. Wat is er gebeurd?

Tim Matthys: Eerst en vooral hebben we goed verkocht: Munashe Garananga ging naar Kopenhagen, Ngal’ayel Mukau naar Lille. We hebben bijna elf miljoen euro verdiend met onze uitgaande transfers. Dat was belangrijk voor de toekomst van de club, maar we moesten die spelers natuurlijk vervangen met kwaliteit. We probeerden het niveau van het team te verhogen, terwijl we de jonge spelers de ruimte gaven om zich te tonen.

Het belangrijkste was om die balans te vinden in de kern tussen onze ervaren spelers en de jonkies. We hebben een basis met jongens als Rob Schoofs en Kerim Mrabti, op wie je altijd kunt rekenen, en om hen heen beginnen de nieuwe spelers ervaring op te doen. Je moet altijd proberen vooruit te kijken, en dat is wat we deze zomer wilden doen.

KV Mechelen had de reputatie op gevestigde namen te steunen maar niet echt waarde te creëren met jonge spelers. Is dat een bewuste koerswijziging?

Matthys: Qua budget kunnen we niet concurreren met de grootste clubs, dus we moeten creatief zijn. We proberen een systeem op te zetten waarin we veel vrijheid geven aan jonge spelers die kwaliteit hebben. Kijk naar onze centrale verdediger, José Marsa, die we uit Spanje hebben gehaald. Als hij naar ons zou komen, hebben we hem gezegd, zou dat niet zijn om op de bank te zitten. We wilden hem duidelijk zijn kans geven. Om Mechelen verder te laten evolueren, moeten we jonge spelers de kans geven zich te tonen.

Marsa is een elegante verdediger met een Spaans profiel. Niet echt compatibel op het eerste gezicht met het ‘vechtlustige’ DNA van Mechelen.

Matthys: Onze club staat erom bekend spelers te hebben met een goede mentaliteit, die vechten op het veld. Dat houden we altijd in het achterhoofd, maar een kern opbouwen is ook een puzzel. Soms is er ruimte voor een meer technische speler. Toen ik Marsa zag, dacht ik dat hij wel zou passen in de ploeg. De gesprekken met de speler en zijn manager gaven me een goed gevoel. Maar als we een goede jonge Belgische speler op die positie hadden gehad, hadden we hem niet aangetrokken. Een transfer heeft ook met timing te maken.

Jullie waren zeker niet de enige club die zijn talent zagen.

Matthys: In het hedendaagse voetbal kent iedereen alle spelers ter wereld, er zijn geen geheimen meer. Mijn rol is dus om te weten wat de club nodig heeft. We hebben Rob Schoofs op het middenveld, hij is een heel belangrijke speler voor ons. Maar hij houdt niet van duels, dus zoeken we een speler die hem kan aanvullen.

Hoe groot is uw rekruteringsteam?

Matthys: Ik heb een assistent, plus drie mensen die fulltime werken voor de wedstrijd- en data-analyse. Daarnaast hebben we een vijftal videoscouts die van huis uit werken en de spelers bekijken die door ons team zijn uitgekozen.

Slaagt u erin als sportief directeur om de communicatielijnen met al die mensen vrij kort te houden?

Matthys: Ja, want tijdens de mercato moeten we snel handelen. We proberen het terrein goed voor te bereiden. Voor elke positie moeten een plan B en plan C klaarliggen. Deze zomer hadden we bijvoorbeeld Daam Foulon die op het punt stond om te vertrekken na zijn geweldige seizoen. Een Turkse club wilde hem hebben, dus moesten we op zoek naar een eventuele vervanger, maar we konden niets vastleggen zolang hij niet wegging. Het is soms erg moeilijk om daarin het evenwicht te vinden.

Videodatabank van tienervoetballers maakt scouting efficiënter: ‘Weinig landen zo professioneel als België’

Denkt u nog altijd een beetje als scout in uw rol als sportief directeur?

Matthys: Natuurlijk. Ik vertel mijn scouts bijvoorbeeld dat we een nummer 6 nodig hebben die de bal kan recupereren en bijhouden. In de wekelijkse vergadering stellen ze me dan de spelers voor die ze hebben gevonden voor dat profiel. Dan begint mijn werk. Ik ga de spelers bekijken, want ik wil geen speler aannemen die ik niet van A tot Z ken. Ik bel bijvoorbeeld ook zijn ex-ploegmaats op. Ik moet alles weten.

Gaat u zelf zelf nog wedstrijden bekijken?

Matthys: Eerst gaan mijn scouts kijken. Daarna, als alle rapporten positief zijn en ik overtuigd ben door de videobeelden, ga ik zelf kijken. Ik ga niet om te zien wat de speler in een wedstrijd kan, want dat heb ik al op video gezien, maar voor al het andere. Ik ben er een uur voor de aftrap, als de spelers naar buiten komen om het veld te voelen en voor de warming-up. Ik wil zien hoe hij zich gedraagt in de groep, komt hij als laatste naar buiten, lijkt hij egoïstisch… Je ziet veel dingen op zulke momenten. Als ik naar een wedstrijd ga kijken, is het om de laatste twijfels weg te nemen.

Als uw hele team overtuigd is van een speler en u twijfelt, wat doet u dan?

Matthys: Uiteindelijk neem ik de beslissing. En als ik zelfs maar een beetje twijfel, tekenen we de speler niet. Als we een miljoen euro uitgeven aan een speler, wil ik niet dat er twijfels zijn. En als het uiteindelijk niet lukt, is dat mijn verantwoordelijkheid.

Als je mensen vraagt wat Mechelen zo speciaal maakt, zullen velen zeggen dat het spelers moet hebben die ‘ervoor gaan’. Maar eigenlijk willen de supporters van alle clubs dat. Dus wat is het speciale aan Mechelen?

Matthys: De kwaliteit. Het perfecte voorbeeld is Sofiane Hanni (verkozen tot beste speler van het seizoen in 2015-2016, nvdr). In het begin zeiden mensen dat hij vooral een speler met een goede techniek was die niet echt voor de bal vocht. Na verloop van tijd werd hij doortastender en begon hij zelfs veel kilometers te maken, ook omdat de fans hem pushten. Hij is een goed voorbeeld van een typische KV Mechelen-speler.

Hanni kwam van het Turkse D2. U hebt spelers gehaald uit onder meer Andorra en Moldavië. Zijn er volgens u nog markten waar we te weinig aandacht voor hebben?

Matthys: Dat zeg ik liever niet, want wij zijn daar al wel. (lacht) We hebben jongens nodig die hongerig zijn om hun kwaliteiten te bewijzen. Niet alleen omdat we ze dan later met winst kunnen doorverkopen, maar ook vanwege de energie die ze in het team brengen. Dat is zo’n beetje ons businessmodel. Natuurlijk hebben we ervaring nodig, maar als je voor Mechelen tekent, moet je een sportief plan in je hoofd hebben. Ik ben geen grote fan van spelers die alles al hebben meegemaakt en denken dat Mechelen wel een leuke plek is om te wonen. Het kan gebeuren, vorig jaar hebben we bijvoorbeeld Islam Slimani aangenomen en dat ging heel goed, maar we hadden toen een speler als hij nodig.

Is Club Brugge uw voorbeeld? Een centrale as die voor stabiliteit zorgt, aangevuld met jonge, ambitieuze spelers?

Matthys: Daarom heb ik zo veel respect voor Vincent Mannaert en wat hij heeft bereikt bij Brugge. Elk seizoen heeft hij de buitenlandse interesse voor Hans Vanaken afgeweerd, soms zelfs zijn contract verbeterd, altijd met het doel om zijn belangrijkste spelers te behouden en nieuwe talenten aan te trekken. Zo hebben ze de ploeg systematisch opgebouwd en nu staan ze weer aan de top.

Een logische manier van werken eigenlijk. Is het moeilijk om altijd logisch te blijven in het voetbal?

Matthys: Het is niet altijd makkelijk om met de emoties van supporters en bestuurders om te gaan. We praten nu met onze verdediger Daam Foulon over contractverlenging, maar hij wil een salaris dat we niet kunnen betalen. De fans vinden dat hij een goeie jongen is die altijd alles geeft, dus waarom gunnen we hem dat niet? Nee, omdat het veel te veel geld is en we het evenwicht moeten bewaren.

Een nieuw, beter contract kan de mentaliteit van een speler ook veranderen.

Matthys: Juist. We hebben Foulon getekend voor een fatsoenlijk salaris. Hij had veel meer kunnen verdienen bij Zulte Waregem, maar ik had het gevoel dat hij graag naar KV Mechelen kwam en zich hier wilde tonen. Als we hem nu een te hoog contract geven, creëren we problemen in de spelerskern. Dan zullen sommigen zeggen dat Foulon niet echt de beste speler in de ploeg is maar wel het grootste contract heeft. Zo kunnen we niet werken.

Soms moet je ook blijven vertrouwen in spelers die tijd nodig hebben om zich te ontwikkelen. Vorig jaar kreeg spits Lion Lauberbach veel kritiek en nu is hij een van de sterkste spelers van het team.

Matthys: In het begin van vorig seizoen was hij erg belangrijk om de bal in bezit te houden, maar de doelpunten bleven uit. Hij miste echt een paar grote kansen, maar dat was niet het belangrijkste. Ik heb hem aangenomen omdat hij een speler is die de druk wegneemt bij de andere spelers en hen beter maakt.

Het probleem is dat de fans alleen maar kijken naar het feit dat hij niet genoeg doelpunten maakt. Maar ik kan geen speler aannemen die alles heeft: als Lauerbach naast al zijn andere kwaliteiten ook nog eens makkelijk zou scoren, zou hij nooit voor Mechelen tekenen. Maar stel dat hij wél regelmatig gaat scoren, dan zullen we hem voor veel geld kunnen verkopen.

Tegenwoordig zijn de fans teleurgesteld als hij niet speelt. Het bewijst dat we onze langetermijnvisie moeten behouden en soms tegen de emoties in moeten gaan.

Wat doet een club er tegenwoordig allemaal voor om spelers beter te maken?

Matthys: Ik ben vijf jaar geleden gestopt als speler en het verschil met toen is ongelooflijk. Indertijd hadden we twee kokkinnen die een ton boter in de gerechten deden. Nu hebben we echte chefs, jongens die voor de drankjes zorgen… De spelers moeten alleen nog aan voetbal denken. Maar we moeten nog veel vooruitgang boeken als we bij de top 6 willen aansluiten.

Een coach als Besnik Hasi, die weet hoe het is om voor de titel te vechten, is in dat opzicht een aanwinst?

Matthys: Hij stelt hoge eisen, ook aan mij. Afgelopen zomer zei hij in de pers dat we niet genoeg kwaliteit in huis hadden. Dat wisten we, maar we moeten creatief zijn en we kunnen geen ongelofelijke bedragen betalen voor transfers, dus moeten we geduld hebben. Op alle gebieden helpt zijn ervaring met grotere clubs ons om bij te leren. Hij is geweldig, maar hij perst je uit als een citroen. (lacht) Ik zeg vaak tegen Besnik dat ik het met hem eens ben over wat hij wil, maar dat het niet meteen mogelijk is. Hij wil in de best mogelijke omstandigheden werken, maar hij moet ook onthouden dat dit KV Mechelen is.

Een goede relatie tussen de trainer en de sportief directeur: is dat de sleutel tot succes?

Matthys: Natuurlijk. Als het niet goed zou gaan tussen hem en mij, dan zou elke speler die op de bank moet zitten bij mij komen klagen. Dat gebeurt hier niet. Ik zeg altijd dat een club waar de bank tevreden is, een club is die goed functioneert.

Hoe ziet u de toekomst van Mechelen?

Matthys: We zijn altijd een heel stabiele club geweest, die tussen de zevende en tiende plaats eindigde. Onze grote droom is nu om terug te keren naar de Europacup en voor het eerst in onze geschiedenis in de play-off 1 te spelen. Vorig seizoen hebben we die kans in de laatste wedstrijd verspeeld. Maar dat gaf ons ook veel energie om het dit seizoen nog beter te doen. De clubeigenaar is erg ambitieus en dat geeft me ook vertrouwen dat we nog een trapje hoger kunnen gaan. Ik geloof echt dat het mogelijk is met KV Mechelen.

Thorsten Fink (KRC Genk): ‘Empathie is voor een trainer veel belangrijker dan tactiek’