Na de incidenten in en rond Sclessin afgelopen zondag bereidt de politiezone Brussel-Zuid zich voor op de eerstvolgende thuismatch van Anderlecht, tegen het Roemeense FCSB. ‘We wisten dat er iets ging gebeuren’, vertelt commissaris Philippe Boucar van de politiezone Brussel-Zuid. ‘Maar de kritiek op de aanpak van politie en stewards is niet terecht.’
De harde kern van paars-witte fans had aangekondigd dat ze een nieuwe nederlaag of wanprestatie van de ploeg niet zouden aanvaarden. Dat wisten ze ook bij de politie. ‘Ze waren ook niet aan hun proefstuk toe’, zegt Boucar. ‘In 2019 hebben leden van de ultra’s, de harde kern van Anderlechtsupporters bijna identiek hetzelfde gedaan: ook toen gooiden ze bommen en vuurpijlen op het veld uit protest.’
Drie jaar geleden was de verontwaardiging even groot als vandaag. Ook toen werden maatregelen aangekondigd met grote trom. Het aantal stewards steeg van één per 300 supporters naar één per 250 fans. Ze kregen een extra opleiding in toegangscontrole, met bijzondere aandacht voor het opsporen van ‘pyrotechnische middelen’ zoals vuurwerk.
‘Die controle gebeurde en gebeurt ook vandaag grondig’, zegt Boucar. ‘De twee bussen met de leden van de harde kern van Anderlecht zijn gecontroleerd. Er is één bommetje gevonden. Dat het fouilleren niet ingrijpend genoeg zou gebeuren, klopt niet. Dat is gebeurd binnen het wettelijk kader. Blijkbaar zijn er supporters die vuurpijlen uit elkaar halen en verstoppen op intieme plaatsen. Je kan ze toch moeilijk naakt gaan fouilleren?’
‘Blijkbaar zijn er supporters die vuurpijlen uit elkaar halen en verstoppen op intieme plaatsen. Je kan ze toch moeilijk naakt gaan fouilleren?’
Stadionverbod ook handhaven
Wie zondag met vuurpijlen of stenen heeft gegooid mag zich aan strenge straffen verwachten. Daar liet Lorin Parys, de CEO van de Pro League, geen twijfel over bestaan. Amokmakers riskeren een stadionverbod tot tien jaar. Als ze al eerder veroordeeld werden, kan dat zelfs tot 25 jaar zijn.
‘Je mag nog een stadionverbod uitspreken tot 40 jaar, als je het niet handhaaft, zal dat weinig veranderen’, zegt Boucar. ‘Dat de straffen strenger worden, is een prima zaak, maar dan moet er ook geïnvesteerd worden in controle. Veiligheid is duur. En vaak is het een probleem van budgetten wanneer veiligheid en controle ter discussie staan. De voetbalclubs en de Pro League moeten ook willen investeren in een betere infrastructuur. Na de match van zondag tussen Standard en Anderlecht waren de beide supporterclans buiten het stadion gescheiden door één hek. Toch kon de politie een rechtstreekse confrontatie vermijden.’
Een stadionverbod is vandaag ook gemakkelijk te omzeilen. ‘Stel: persoon X heeft geen stadionverbod en koopt een ticket voor een match’, zegt Boucar. ‘X koopt dat ticket door zich te identificeren met zijn identiteitskaart. De dag van de match volgt de fase van de authentificatie. En dat wordt vaak vergeten. Persoon X kan zijn ticket zomaar aan persoon Y geven die wél een stadionverbod heeft. Want aan de ingang van het stadion wordt je identiteit niet gecontroleerd.’
‘In een stadion gevuld met 20.000 fans zijn er manieren genoeg om ongemerkt binnen te geraken.’
Kunnen anonieme politieagenten die de supporters volgen en kennen, de zogenaamde spotters, die overtreders niet herkennen en de toegang tot het stadion ontzeggen? Boucar: ‘In een stadion gevuld met 20.000 fans zijn er manieren genoeg om ongemerkt binnen te geraken. Je zal met een stadionverbod niet in het vak van de harde kern gaan staan. Dus ja, dat is te omzeilen.’
In tijden van corona, nog niet zo lang geleden, was het verplicht je te authentificeren aan de ingang van een voetbalstadion. Je toonde je ticket, de QR-code waaruit bleek dat je covidsafe was én je identiteitskaart. ‘Waarom was dat toen mogelijk en vandaag niet meer?’, vraagt Boucar zich af. ‘Het was het bewijs dat er een prima systeem bestaat om het stadionverbod te controleren.’
Geweld niet aanvaarden
Boucar weet waarover hij spreekt. Hij heeft de jaren meegemaakt dat harde kernen van Belgische clubs afspraken om te knokken na de match. De jaren 80 en 90 waarin hooliganisme hoogtij vierde. Boucar is één van de pioniers die met de inzet van onder meer camera’s, stewards en spotters het fenomeen mee heeft kunnen indijken. Nu lijkt het voetbalgeweld aan een kwalijke revival bezig.
‘Geweld is een cyclus’, zegt Boucar. ‘Het is nooit helemaal verdwenen. Vandaag wordt er met stenen naar brandweerlui gegooid. Er is agressie in het verkeer. Het kan niet verbazen dat geweld in het voetbal opnieuw vaker de kop opsteekt. Het voetbal is de vitrine van de samenleving. Opvallend is wel dat de daders van nu, jonge twintigers, nog niet geboren waren toen hooligans met elkaar vochten in de jaren 80 en 90. Ze willen zich laten gelden, ze willen de match stilleggen. Dat is een andere vorm van geweld dan de rechtstreekse confrontatie aangaan. Maar door stenen of vuurpijlen te gooien, kan je misschien nog grotere schade toebrengen aan anderen. In die zin is het geweld erger geworden.’
Hoe ze de komende thuismatchen als politiekorps willen aanpakken? Boucar hoeft niet lang na te denken. ‘Ik begrijp ergens de frustratie van de supporters van Anderlecht. Maar eigenlijk zijn dat geen supporters. Ze zorgen ervoor dat hun favoriete club 50.000 euro boete moet betalen. Terwijl de club het al financieel moeilijk heeft. Het helpt Anderlecht toch niet vooruit dat je een match laat stilleggen? En wat zelfs met de spelers? Hoe kunnen zij nu nog presteren met die continue angst voor agressieve reacties van hun supporters? We kunnen en mogen het geweld niet aanvaarden. En dus zullen we er alles aan doen om het te stoppen, met de middelen die we hebben.’
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
