Videodatabank van tienervoetballers maakt scouting efficiënter: ‘Weinig landen zo professioneel als België’

Een Deens-Tsjechische start-up legt een videodatabank aan van minderjarige voetballers. Zes Belgische profclubs namen een abonnement.

‘Met een beetje geluk vind je hem vandaag al in onze database: de volgende superster die voor België het WK voetbal zal winnen’, vertelt Emil Kjeldsen met een grijns. ‘Op ons platform kun je hem live zien opgroeien.’ Kjeldsen is medeoprichter en coo van Eyeball, een spelersdatabank waar in het Belgische voetbal fluisterend, maar ook bewonderend, over wordt gesproken.

We spreken de Deense dertiger via een videoverbinding. ‘Ons bedrijf zet zich in de markt als hét platform voor elitescouting in het jeugdvoetbal’, vertelt Kjeldsen. Hijzelf en de sportieve tak van Eyeball opereren vanuit het hoofdkantoor in Kopenhagen, de belangrijke IT-servers bevinden zich in Praag.

‘Na een grondige studieronde van de voetbalmarkt hebben we deze trend waargenomen: clubs willen en moeten spelers almaar jonger aanwerven. Dat ligt aan de evolutie van de transfersommen. Een paar seizoenen geleden was een speler op zijn duurst rond zijn 27^e. Vandaag piekt de prijs van een voetballer rond de 22 jaar. Om maximaal van die waardevermeerdering te profiteren, binden clubs spelers het best voor hun zestiende aan zich. Er bestaat met andere woorden een behoefte om tienervoetballers uiterst grondig te scouten, terwijl de rekrutering van jeugdspelers nog hetzelfde gebeurt als veertig jaar geleden: scouts die op zaterdagochtend het land afstruinen, hopend om op een veldje in de provincie het volgende toptalent te strikken. Het kan efficiënter. Dat gat in de markt vullen wij.’

Eyeball is in feite een enorme databank van filmpjes van tienervoetballers, met meer dan 112.000 spelers tussen 12 en 21 jaar. De database covert 23 landen, waaronder België, Nederland, Spanje, heel Scandinavië en negen Afrikaanse landen. 570 clubs en een onbekend aantal onafhankelijke jeugdacademies leveren beelden. 110 Europese profclubs hebben een abonnement om clips op te vragen bij Eyeball, waarvan zes uit de Belgische eerste klasse. Je kunt toegang kopen tot een land, of voor een geografisch pakket van bijvoorbeeld heel West-Afrika. Er bestaan abonnementen van 5000 euro maar ook van 150.000 euro per seizoen. ‘Onze prijsvork covert alle clubs tussen de Belgische tweede klasse en de top van de Premier League,’ zegt Kjeldsen. ‘Prijzen variëren per land en per datapakket.’

50 datapunten

Voor profvoetballers bestaan dergelijke databases al langer: het Italiaanse Wyscout is wellicht het bekendste. Tienerspelers – vaak minderjarig en in ieder geval nog geen prof – is een nieuwe ontwikkeling. ‘We waren ongetwijfeld niet de eersten om op het idee te komen,’ vertelt Emil Kjeldsen van Eyeball, ‘maar al wie de markt verkende, stootte op hetzelfde probleem: de meeste jeugdwedstrijden worden niet gefilmd. Daar hebben we een oplossing voor gevonden.’

Eyeball levert gratis breedhoekcamera’s die jeugdmatchen volautomatisch capteren. In ruil krijgt Eyeball de beelden. Het is zoals met de sociale media: in principe gratis, maar je betaalt met je data. De opnames belanden op de server van Eyeball, die er een AI-analyse op loslaat. Het systeem bepaalt per speler het aantal assists, wat zijn uitverkoren voet is en geeft zelfs een soort rating van zijn wedstrijden.

‘Daar zit de meerwaarde voor de aangesloten clubs, want hun coaches krijgen toegang tot die analyse,’ zegt Kjeldsen. ‘Ze kunnen spelers tonen wat ze goed of fout doen, met de beelden erbij. Voor elke wedstrijd verzamelen we per speler zo’n 50 datapunten, die je op het platform kunt filteren in drie categorieën: aanvallend, defensief en balbehandeling. Hoeveel dribbels voerde hij uit en hoeveel waren daarvan succesvol, bijvoorbeeld. Hoe nauwkeurig zijn de passes, legt hij risico in zijn spel, schiet hij vaak op doel? Dit is de toekomst van jeugdcoaching én de toekomst van jeugdscouting.’

Eyeopener

Eyeball staat op het punt om stevig op te schalen. Anders Holch Povlsen, bekend van Zalando en de rijkste man van Denemarken, stapte recent aan boord. Het scoutingsplatform werd in 2020 gelanceerd met 90 gratis camera’s in de regio Parijs: het is bekend dat de grootste verzameling van jong voetbaltalent zich in de buitenwijken van de Franse hoofdstad bevindt. Nadien verspreidde Eyeball zich over Europa. De voorbije jaren was de aandacht gericht op Afrikaanse jeugdacademies. In 2024 werden Kroatië en Duitsland toegevoegd aan de database. In de herfst volgen Slowakije en Polen. In 2025 moet Zuid-Amerika eraan geloven.

In België liep het niet zo vlot voor Eyeball. Amper drie clubs bleken bereid beelden te leveren. ‘Uw land was voor ons een eyeopener’, bekent Kjeldsen. ‘Er zijn maar weinig landen die zo professioneel werken als België. Bestuderen van beelden, data-analyse: dat is in jullie jeugdacademies vaste prik. We kregen wel veel feedback en werken er hard aan om ons product te verbeteren, opdat we in de toekomst wel indruk zullen maken op de Belgische jeugdacademies.’

Welke drie profclubs hun jeugd laten filmen door Eyeball kan Kjeldsen niet prijsgeven: ‘Al wie in het voetbal actief is, weet hoezeer vertrouwelijkheid er op prijs wordt gesteld.’ Op een prijslijst die online circuleert, vonden we dat er in ‘het Belgische pakket’ van Eyeball spelers zitten van OH Leuven, AA Gent, Zulte Waregem en Racing Genk. Of dat ook betekent dat die clubs beelden leveren, is niet meteen duidelijk.

Live streamen

In België beschikken de betere voetbalclubs in regel al langer over camerasystemen. Voetbal Vlaanderen, de koepelvereniging van het Vlaamse amateur- en jeugdvoetbal, haalde onbedoeld het zakenmodel van Eyeball nog verder onderuit.

Dit voorjaar organiseerde Voetbal Vlaanderen een groepsaankoop voor volautomatische camera’s van het bedrijf VEO. Met die groene camera’s, die eruitzien als een hoog opgeschoten flitspaal, kun je wedstrijden live streamen. Sommige clubs zijn daar al van teruggekomen, want het betekent minder ticketverkoop en minder verbruik in de kantine. Het is vooral een tool voor de coaches, die matchen of zelfs trainingen herbekijken. Er bestaan amateurclubs die een video-analist tijdens de rust laten aangeven waar het fout loopt, met de beelden erbij. VEO’s kom je tegen op de miezerigste zijveldjes van clubs diep in de provincie.

‘We leven in een wereld waarin alles beeld is. Videoanalyse wordt onvermijdelijk de standaard, ook voor kleine clubs,’ zegt Tim Buysen, videoanalist bij Voetbal Vlaanderen. Dat Belgische clubs een abonnement nemen op Eyeball verbaast hem niet. ‘Vooral dat je er zo makkelijk spelersprofielen kan opzoeken, is een troef. Dat bespaart op scouting. In plaats van talentscouts lukraak het land rond te sturen, laat je hen pas ter plekke gaan wanneer de data en de beelden zeggen: daar loopt een speler met potentieel. Ik zie ook een groot voordeel voor de voetballers zelf. Je eigen acties bestuderen is de beste manier om een betere speler te worden. De jonge generatie is sowieso al gewend om alles in clips en in ratings te zien.’

Big Brother

In een tijd waarin de gemiddelde scoutsgroep de foto’s van hun mosselfeest niet online durft te zetten uit vrees voor GDPR-schendingen, is het kras dat een beeldbank van tienervoetballers zomaar kan. Het gaat om spelers vanaf elf jaar. Navraag bij de Gegevensbeschermingsautoriteit leert dat er in principe geen wetten worden overtreden, ‘als de door de clubs gemaakte video-opnames transparant zijn, gebaseerd zijn op een geldige rechtsgrond en voldoen aan alle principes van de GDPR.’

Belangrijk is dat de ouders van de minderjarige voetballer de ‘uitdrukkelijk geschreven doeleinden’ onderschrijven waarvoor hun kind gefilmd wordt. Clubs blijken een extra document toe te voegen bij het ondertekenen van de aansluitingspapieren. Dat Eyeball wat onder de radar opereert, is daarbij een voordeel. In Nederland ging VoetbalTV, een platform waarop John de Mol beelden van amateur- en jeugdmatchen aanbood, failliet na een boete van de Autoriteit Persoonsgevens. De Nederlandse privacywaakhond kant zich tegen opnames en uitzendingen van amateursport. ‘Dit gaat om duizenden kinderen die in hun vrije tijd zijn gefilmd en van wie beelden zijn gemaakt die hen een leven lang kunnen achtervolgen. Het voetbalveld is geen Big Brother- huis,’ zei een woordvoerder.

Over hoe Eyeball zijn statistieken verzamelt, valt ook het een en ander te zeggen. Het AI-systeem verwerkt die automatisch, maar hoe koppelt de computer een actie aan een specifieke speler? Gezichtsherkenningssoftware is verboden, net als het aanleggen van een databank met biometrische gegevens. Er bestaan camerasystemen die rugnummers volgen, en er is discussie over of dat wel is toegestaan. Emil Kjeldsen gaat er niet op in. ‘Onze camera’s volgen de bal, en geen gezichten of rugnummers. De rest doet de AI. Privacy is zeker een zorg, want wij willen een kracht voor het goede zijn in het voetbal. Eyeball wordt over het algemeen buitengewoon goed ontvangen door de ouders. Wanneer je een zoon of dochter hebt die op hoog niveau aan sport doet, dan wil je vooral dat zij alle kansen van de wereld krijgen om te slagen. Eyeball vergroot die kansen.’

Laatbloeiers

De Deens-Tsjechische start-up geeft de markt voor tienertransfers een nieuwe opstoot. Neem het verhaal van de Senegalees Mikayil Faye. De nu 20-jarige verdediger speelde bij Diambars, een staartclub in de Senegalese Ligue 1. In februari werd hij op Eyeball opgemerkt door de Kroatische tweedeklasser Kustosija. Na acht matchen in Kroatië vertrok hij voor 1,5 miljoen euro naar FC Barcelona. Faye blonk uit in het B-team. De Franse eersteklasser Lens bood 10 miljoen, maar Barcelona liet hem niet gaan. De jonge speler debuteerde intussen voor de Senegalese nationale ploeg. ‘Kustosija kon hem oppikken voor een simpele opleidingsvergoeding,’ zegt Kjeldsen van Eyeball. ‘Dat is de magie van ons platform: wij helpen clubs om ruwe diamanten te ontdekken, geweldige spelers die nooit de kans kregen om te tonen hoe goed ze zijn. De topjongeren kent iedereen al. Eyeball geeft de verborgen juweeltjes een podium, de laatbloeiers die de grote teams negeerden. Of Eyeball zal zorgen voor meer jeugdtransfers weet ik niet. Het maakt scouting makkelijker en efficiënter. Het vergroot de kans dat de juiste spelers bij de juiste clubs terechtkomen.’

97 procent

Nochtans is het bijzonder moeilijk om te voorspellen welke jonge talenten het zullen maken. De Premier League hield in 2022 een doorlichting van de Engelse jeugdacademies. Bleek dat 97 procent van de jeugdspelers nooit een minuut profvoetbal zou spelen. Dat zijn voetballertjes die jong bij één van de twintig Premier League-clubs belandden, de beste begeleiding kregen, ieder seizoen een genadeloze schifting overleefden en tien jaar van hun leven offerden voor hun voetbaldroom. Zelfs dan blijkt de kans op een doorbraak miniem.

Een latere profvoetballer herkennen in tienerspelers lukt zelfs hyperprofessionele Premier League-clubs niet. Heeft het überhaupt zin om tieners te scouten, als er op weg naar de profcarrière nog zo veel hobbels liggen? Volgens Tim Buysen van Voetbal Vlaanderen is doorbreken of niet vooral een kwestie van geluk. ‘Van een tiener kun je hoogstens zeggen dat hij de kwaliteiten lijkt te hebben om in principe prof te worden. Maar als het kind een trainer treft die het niet in hem ziet, een zware blessure oploopt of toch niet de evolutie maakt die men had gehoopt, dan wordt het niks. Er zijn zoveel onvoorspelbare factoren. Iedere voetballer die doorbreekt, is een verhaal van toeval en geluk. Je kunt inderdaad de vraag stellen of transfers en scouting wel zin hebben op die leeftijd. Er valt iets voor te zeggen dat kinderen er meer gebaat bij zijn als ze gewoon plezier maken met de vriendjes in hun eigen dorp. Maar er gaat zo veel geld om in voetbal. Die ene superspeler vinden, levert zo veel op. Daar ontstaat onvermijdelijk handel in. En men zal altijd manieren zoeken om een voordeel te hebben in die handel.’

Emil Kjeldsen van Eyeball erkent het probleem. ‘Jeugdvoetbal is nu eenmaal een serieuze zaak, zelfs voor de allerjongsten. De droom prof te worden, begeestert duizenden en ze kunnen het niet allemaal maken. Maar daar verandert ons platform in principe niets aan. Eyeball is nog jong. Misschien zullen we bij de sterren van morgen vaststellen: uit zijn statistieken als dertienjarige bleek al dat het een topper zou worden. Of misschien ook niet. Onze abonnees geloven er in ieder geval in.’