Drie jaar geleden sloot Divock Origi een persoonlijk matig seizoen af met een historisch moment voor zijn club, want hij hielp Liverpool aan een zesde beker met de grote oren. Het was de climax van de carrière van de ‘legende van de Reds’ die zeker niet vol hoogtepunten zit.
Het lijdt geen twijfel: Andy Warhol was niet alleen een genie van de popart, hij was ook een visionair. In 1968, enkele weken voor hij een moordaanslag overleefde die hem wel tot het einde van zijn dagen zou verplichten om een korset te dragen, deed Warhol de gevleugelde uitspraak: ‘In de toekomst zal iedereen recht hebben op zijn fifteen minutes of fame. ‘ Valerie Solanas, de radicaalfeministische schrijfster die wereldwijd bekend werd als degene die op 3 juni 1968 drie kogels op Warhol afvuurde, zou die kortstondige roem inderdaad krijgen.
Wie tegenwoordig aan de uitspraak van het wonderkind uit Pittsburgh wil voldoen, zoekt zijn of haar heil vooral achter de selfiestick. Het zijn influencers, vedetten van reality-tv, jonge ondernemers, politici, soms alle vier tegelijk. Als het al geen voetballers zijn. Divock Origi, al bijna tien jaar in dienst van Liverpool FC, bewees dat hij niet alleen een man van uitschieters is, hij heeft ook het imago van een speler die zijn momenten weet te kiezen. Zo maakte hij een kwart van zijn goals in de Premier League tegen de aartsrivaal Everton en drie van zijn vier Champions Leaguegoals in de halve finales en finale van 2019. Sinds zijn doelpunt tegen Rusland op het WK 2014 in Brazilië lijkt hij alleen maar goals te maken die dubbel zo belangrijk zijn.
Tot op heden scoorde hij maar drie keer voor de Rode Duivels (in 32 wedstrijden), maar dat doelpunt gooide wel even de hiërarchie overhoop. De rest van dat WK was hij titularis, ten nadele van Romelu Lukaku. Eerst tegen de Verenigde Staten in de achtste finales en nadien tegen Argentinië in de kwartfinales. Origi, die bij de start van het WK nog vrij onbekend was bij het grote publiek, vertrok uit Brazilië met het statuut van revelatie van het WK 2014. Terwijl zijn selectie er maar was gekomen doordat Christian Benteke aanvankelijk forfait moest geven, werd hij nu in één klap lid van de gouden generatie. Dat nieuwe statuut leverde hem enkele dagen na zijn terugkeer uit Zuid-Amerika de transfer op die al even in de lucht hing: voor 12,4 miljoen euro trok hij naar de Europese grootmacht Liverpool. Hij werd volgens afspraak meteen nog een jaar uitgeleend aan zijn vorige club, Lille OSC.
Zichzelf pijn kunnen doen
Het seizoen 2014/15 van Divock Origi bij LOSC beantwoordt helaas niet aan de verwachtingen. Slechts 9 goals in 44 wedstrijden over alle competities heen, dat is niet echt wat men mag verwachten van een spits die Liverpool weer naar de Europese top zou moeten brengen. Het is wel typerend voor een speler die sinds zijn profdebuut al onvoorspelbare hoogtes en laagtes kende. Zo maakte hij ooit in 77 minuten evenveel doelpunten als tijdens de voorgaande 23 competitiematchen. Dat gebeurde op 15 maart 2015 tegen Rennes. Tegen de Bretoenen liet Origi in het Stade Pierre-Mauroy de eerste hattrick in zijn carrière optekenen en sloot hij een abominabele periode van zes maanden zonder doelpunt af. Die periode vormde een gapend gat midden in het seizoen van de bevestiging. François Vitali, die destijds als directeur van de rekrutering bij Lille OSC de eerste was die in Origi geloofde, zou daar later ooit over zeggen: ‘Binnen de club heeft men zich altijd afgevraagd of Divock wel in staat was om zichzelf pijn te doen op het hoogste niveau, waar er meer nodig is om te slagen dan alleen maar talent.’
Dat chronisch onvermogen om gedurende langere tijd te overtuigen leidde herhaaldelijk tot zwarte gaten in zijn persoonlijke geschiedenis. Om te beginnen bij de Rode Duivels, maar ook bij Liverpool. Oké, in zijn zeven seizoenen aan de oevers van de Mersey is het voormalige jeugdproduct van KRC Genk slechts één keer uitgeleend. Dat was in het seizoen 2017/18 aan Wolfsburg, waar hij speeltijd hoopte te verzamelen met het oog op het WK 2018, waarvoor hij uiteindelijk niet zou geselecteerd worden. Maar een onbetwiste basisspeler is hij ook nooit geworden ( zie kader). De mooie woorden van Jürgen Klopp op de persconferentie van 7 december vorig jaar, toen Origi scoorde in de Champions League, moeten dan ook gerelativeerd worden. Klopp zei die avond: ‘Het is een spectaculaire aanvaller. (…) Een formidabele gast. Wanneer hij hier vertrekt, zal hij als een legende beschouwd worden. Hij had vorige zomer al kunnen vertrekken, maar het voetbal is grillig en de mensen zijn vergeten hoe goed hij is.’ De loftrompet van Klopp was destijds echter vooral een communicatiespelletje. Hij prijst Origi de hemel in, maar heeft het zelf gehad met de vele psychologische tunnels waar de Belg door gaat en gelooft zelfs niet meer in hem als back-up.
Een speler als Origi is op zijn best als hij plezier kan maken en niet als hij zich week na week moet overtreffen.’
Op 30 juni zal Divock Origi een vrije speler zijn. Kan hij zich op zijn 27e elders nog eens heruitvinden? Kan hij ervoor zorgen dat zijn ‘momenten van sportieve excellentie’ – zoals Daniel Goleman, professor in Harvard, ze noemt – langer blijven duren. In zijn boek, dat hij aan emotionele intelligentie wijdde, omschrijft Goleman de optimale prestatiezone als ‘een psychologisch fluïde toestand waarin momenten van sportieve excellentie geen enkele inspanning meer vergen’. Daaruit vloeit een toestand voort van ‘geniale creativiteit’ en ‘succes dat de eigen limieten overstijgt’.
Voor Xavier De Longueville, een psychiater aan het UZ Saint-Luc die gespecialiseerd is in sportpsychologie, heeft Divock Origi moeite om die fameuze zone van Goleman te bereiken omdat hij bijna geen ‘extrinsieke motivatie’ heeft. ‘Er zijn twee types waarmee ik dat kan uitleggen,’ zegt De Longueville, ‘ Cristiano Ronaldo en Eden Hazard. De eerste kan zichzelf in alle omstandigheden overstijgen omdat hij op zoek is naar erkenning, terwijl de tweede zich in een grootse sfeer moet kunnen onderdompelen om zijn niveau op te krikken omdat hij alleen gedreven wordt door het plezier dat hij aan het voetbal beleeft.’
Dat zou volgens De Longueville ook kunnen verklaren waarom een speler met de capaciteiten van Origi zichzelf kan overstijgen in de laatste minuten van een beslissende WK-match, maar evengoed compleet de mist kan ingaan tegen San Marino. ‘Iemand die zo’n sfeer nodig heeft, kan zichzelf moeilijk motiveren’, aldus de specialist. ‘Zelfs als hij bijgestaan wordt door de beste psycholoog ter wereld zal een speler als Origi altijd moeite blijven hebben om zichzelf op te peppen voor een wedstrijd in oktober tegen Burnley. Want hij ziet geen reden om daar iets bijzonders van te maken. Dergelijke spelers zijn op hun best als ze plezier kunnen maken en niet als ze zich week na week moeten overtreffen.’
Automatische piloot
Voor René Girard, Origi’s trainer bij LOSC indertijd, was het vooral een mentale kwestie: ‘Het was een lieve jongen, maar wat vlak’, vertelde hij ooit in L’Equipe. ‘Hij miste iets om echt de top te halen. Hij was ook wat onzeker over zijn situatie, want Liverpool had hem uitgeleend en hij wist niet wat er hem nadien te wachten stond.’
Psychologisch gezien klopt dat wel: bij onzekerheid gaat het lichaam over op een soort sluimertoestand. Een vorm van onderbewustzijn die soms ook tot briljante momenten kan leiden. ‘Dat is de paradox van de sportieve prestatie’, schrijft de Zwitserse sportpsycholoog Mattia Piffaretti in een van zijn essays. ‘In de zone waarvan sprake maakt het lichaam onder meer norephedrine aan, dat pijn verlicht. Bij hoge doses norephedrine gaat het lichaam in een onderbewuste toestand. De persoon heeft dan het gevoel op automatische piloot te functioneren en voelt de inspanningen niet die gelinkt zijn aan zijn sportieve prestatie.’
Wanneer we nauwkeurig het beslissende doelpunt van Divock Origi in de halve finales van de Champions League 2019 tegen FC Barcelona bekijken, dat volgde uit een snelle corner van Trent Alexander-Arnold, dan geeft de Rode Duivel de indruk op automatische piloot te handelen. Een seconde lang. Maar dat is soms voldoende om geschiedenis te schrijven.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
