‘De Rode Duivels moeten de volgende generatie begeesteren’

Nuno Gomes, de op vier na beste doelschutter van de Portugese Seleçao, heeft een band met België, de tegenstander van zaterdag. Hij brak door op het EK 2000, is een persoonlijke vriend van Preud’homme en Sá Pinto en stond in 2005 dicht bij een transfer naar Standard.

N uno Gomes scoort altijd en overal. Eind april maakte de Portugees in het Zwitserse Genève de winnende goal tijdens een liefdadigheidsmatch tussen de vrienden van Figo en de vrienden van Ronaldinho. Eindstand: 4-3. ‘Ik mis het voetbal’, geeft hij een dag later toe, terwijl hij van de lentezon geniet op een terrasje in de buitenwijken van Lissabon. Gomes is sinds een jaar of vijf met voetbalpensioen en reist nu samen met zijn broer, die als makelaar zijn brood verdient, de hele wereld rond om spelers op te sporen.

Het grote publiek ontdekte jou tijdens Euro 2000. Is dat toernooi hét hoogtepunt in jouw carrière?

NUNO GOMES: ‘Dat mag je zeggen, ja. Het was het eerste grote evenement waar ik aan deelnam met de nationale ploeg en het heeft mijn carrière voorgoed veranderd.’

Achttien jaar geleden ontdekte heel Europa ook de nationale ploeg van Portugal. Jullie waren de revelatie in België en Nederland.

GOMES: ‘Ik maakte deel uit van een uitstekende generatie voetballers die een frisse wind deed waaien door het Portugese voetbal. Talent was er altijd in overvloed, maar tot dat EK konden we enkel goede resultaten voorleggen bij de jeugd. vanaf 1986 blonken we zelfs uit door afwezigheid op de grote evenementen. Daarna hebben we geen enkel toernooi meer gemist. Het EK 2000 was goed voor ons zelfvertrouwen, we begrepen plots dat we tot grootse zaken in staat waren. Voor de Portugese bond en de clubs was dat de uitgelezen kans om de organisatorische problemen aan te pakken en de infrastructuur te verbeteren.’

Hoe verklaar je dat jouw generatie, die beduidend sterker was dan de ploeg die in 2016 het EK won, geen prijs pakte?

GOMES: ‘Het is wellicht niet correct om de twee periodes met elkaar te vergelijken. Het is wel zo dat wij op het EK misschien te vroeg gepiekt hebben. Van de eerste match tot de halve finales haalden we een hoog niveau en dan stootten we op een Frankrijk dat een fantastische ploeg had. De ploeg van 2016 strompelde door het toernooi, geraakte niet verder dan een aantal gelijke spelen, maar heeft haar niveau op het juiste moment kunnen opkrikken.’

GEKKE PREUD’HOMME

Vertel eens het verhaal van je eerste ontmoeting met Michel Preud’homme.

GOMES: ( denkt na) ‘Was dat niet de match Boavista-Benfica? Ik speelde nog voor Boavista en in de slotminuten miste ik bij een 1-1-stand een enorme kans. Michel Preud’homme, die toen bij Benfica onder de lat stond, had alles mee: de bal en mijn benen. Ik dacht dat er een strafschop zou volgen, maar de scheids floot niet, en de match eindigde op een gelijkspel. Ik bleef na affluiten gefrustreerd achter. Preud’homme is mij komen opzoeken en hij gaf mij zijn shirt. Diezelfde avond heb ik mijn contract getekend bij Benfica en hebben de voorzitters van de twee clubs mijn transfer aangekondigd op een persconferentie. Enkele weken later had ik mijn revanche op Michel te pakken: ik maakte een van de drie doelpunten in de bekerfinale en we wonnen met 3-2. ‘

Hoe was Michel Preud’homme als speler?

GOMES: ‘Ik zou hem omschrijven als een van de beste doelmannen ter wereld. Ik heb nochtans een pak goede keepers gekend: Francesco Toldo, Vítor Baía, Robert Enke, enzovoort. Maar naar mijn gevoel was Preud’homme de beste. En hij voelde zich als ervaren speler niet te groot om mij als nieuwkomer te helpen bij mijn integratie in de ploeg. Wat mij verder opviel was zijn professionalisme. Michel had voor zijn komst naar Portugal alles meegemaakt, maar hij trainde elke dag nog als een bezetene. Wij vroegen ons af waarom. Na een training speelden we soms een wedstrijdje waarin de sfeer heel relaxed was. Iedereen voetbalde op zijn gemak, behalve Preud’homme! Als iemand iets te laks verdedigde kon hij uitzinnig worden van woede. Bij de indeling van de ploegen kreeg ik het altijd voor elkaar om niet met hem te spelen.’ ( knipoogt)

Ook als coach kan hij fel tekeergaan. Hij verbruikt zoveel energie dat hij een sabbatjaar heeft moeten inlassen.

GOMES: ‘Ik heb een paar van zijn matchen gezien, onder andere toen hij nog trainer was in Saudi-Arabië. Hij is geen haar veranderd. Ik zal opnieuw de vergelijking maken met Sérgio Conceição en Ricardo Sá Pinto. Net als mijn twee landgenoten wil Michel het maximale halen uit een speler en leeft hij zich helemaal in tijdens een wedstrijd.’

Een tiental jaar geleden deed op Sclessin het gerucht de ronde dat je naar Luik zou komen. Hoe dicht heb je bij een transfer naar Standard gestaan?

GOMES: ‘Ik heb met Conceição, Luciano D’Onofrio en bestuursleden van de club gepraat. De idee om voor Standard te spelen leek mij zeker interessant. Maar zoals zo vaak tijdens mijn loopbaan heb ik mijn brein uitgeschakeld en heb ik mijn hart gevolgd. En de beslissing wees zichzelf uit: bij Benfica blijven. Ik heb véél buitenlandse aanbiedingen laten liggen om sentimentele redenen.’

De gesprekken met Standard leken vergevorderd. Je zou zelfs je medische testen hebben afgelegd?

GOMES: ‘Ik ben inderdaad in België geweest voor een medische check-up, maar dat was ter voorbereiding van een enkeloperatie… ( lacht) In Antwerpen trouwens. Bij dokter Martens. Maar het was niet de bedoeling om Benfica te verlaten.’

MOTIVATIETECHNIEKEN

Nadat hij hier al voetbalde, heeft België nu ook kennisgemaakt met de trainer Sá Pinto.

GOMES: ‘Als voetballer deed hij mij spontaan denken aan Conceição. In hun manier van coachen hebben ze veel met elkaar gemeen. Ik vind het indrukwekkend hoe zij een groep spelers kunnen opzwepen. Ze staan letterlijk op het veld bij elke gevaarlijke actie van hun team of wanneer hen iets niet aanstaat.’

Heb je tijd gehad om het seizoen van Standard te volgen?

GOMES: ‘Ik weet dat Sá Pinto de beker heeft gewonnen met Standard. Hij heeft uiteindelijk zijn dingen kunnen doen in een club en competitie waar het moeilijk werken is. Weet je wat ik denk? Hij houdt van uitdagingen, hij ziet het niet zitten om in zijn comfortzone te blijven. Die fameuze gebeurtenis in het Constant Vanden Stockstadion, toen hij bier over zich heen kreeg, is mij bijgebleven. Ik weet niet of hij zich daadwerkelijk bezeerd heeft bij dat incident, maar het was wel een waarschuwing voor de ordehandhavers in de stadions: wat als er straks iets anders dan een plastic bekertje word gegooid? En zijn schwalbe was volgens mijn een manier om zijn spelers te mobiliseren en op te peppen. Dat was vintage Sá Pinto. Zo zit hij nu eenmaal in elkaar.’

Buiten het veld is hij dus ook zo?

GOMES: ‘En of. Het is een grappige kerel die graag praat en van spelletjes houdt. Wanneer we met de nationale ploeg op afzondering trokken, vond je hem altijd in de buurt van de pingpongtafel. Of hij legde een kaartje. Het enige wat hem interesseerde was winnen. Ik mag hem intussen een echte vriend noemen. Ik heb mijn speelminuten op Euro 2000 aan hem te danken. Hij blesseerde zich een paar dagen voor het toernooi en ik schoof een rij op. Na mijn eerste doelpunt tegen Engeland ben naar hem toegelopen. Ik vond het normaal om mijn goal aan hem op te dragen.’

ENGELSE VERRASSING

Hoe verrast ben jij dat de Portugese nationale ploeg gebouwd rond Cristiano Ronaldo bijna twee decennia na jullie mooie parcours er wél in geslaagd is om het EK te winnen?

GOMES: ‘Het heeft mij verwonderd omdat Portugal, in tegenstelling tot Duitsland, Spanje en zelfs België, bij het begin van het toernooi niet tot de favorieten behoorde. Weet je wat de grootste kwaliteit van bondscoach Fernando Santos is? Dat hij van al die individuen een hecht team heeft gemaakt. De spelers hebben bergen werk verzet én ze zijn aan het EK begonnen met het geloof dat er iets te rapen viel. En op de momenten dat het echt nodig was, stond Cristiano Ronaldo op.’

Is Ronaldo dezelfde voetballer als de tiener dat jij gekend hebt bij zijn debuut in de nationale ploeg in 2003?

GOMES: ‘Ik herinner mij dat hij toen al het loopvermogen had om overal tegelijk te zijn. En dat deed hij dan ook. Nu kiest hij beter positie, anticipeert hij en duikt hij onopgemerkt het strafschopgebied binnen. Hij scoort ook meer! Hij is met de jaren intelligenter geworden.’

Hoe ver zie jij Portugal deze keer gaan in Rusland?

GOMES: ‘Je zit nu met een nieuw gegeven: Portugal is een te kloppen ploeg. Het zal dus ingewikkelder worden dan twee jaar geleden in Frankrijk. In de eerste ronde zullen wij moeten leren omgaan met die bijkomende druk. Maar wat mij betreft is Brazilië de grootste kanshebber op eindwinst – zeker als Neymar op tijd zijn beste vorm terugvindt. Als ik één revelatie zou moet aanduiden, dan ga ik voor Engeland. De laatste tijd zijn ze helemaal van het toneel verdwenen, maar met hun jonge talenten moeten ze de komende weken toch iets voor elkaar kunnen krijgen. Schrijf maar op: lukt het niet dit jaar niet voor Engeland, dan is het voor binnen twee jaar.’

Engeland zit in dezelfde poule als België. Veel waarnemers verwachten veel van de Belgen na het teleurstellende WK 2014 en EK 2016.

GOMES: ‘Het zijn niet altijd de beste ploegen die winnen. Hoe verklaar je anders dat België verrast werd door Wales? De Rode Duivels moeten om de twee jaar present tekenen op EK’s en WK’s en ze moeten ambitieus durven te zijn. Zo heeft Portugal het ook aangepakt. Sinds 2000 waren ze altijd aanwezig, af en toe haalden ze de halve finales en in 2016 kroonden ze zich tot Europees kampioen. Regelmaat leggen in de prestaties is de beste manier om de volgende generaties te begeesteren en te motiveren om beter te doen.’

Wat mogen we van België-Portugal verwachten?

GOMES: ‘Het wordt fiftyfifty. België zal zich willen tonen tegen de Europese kampioen en voor Portugal is de match een perfecte voorbereiding op het duel met Spanje – want ik schat België even hoog in als Spanje. Ga bij de twee ploegen alle namen af, van de doelman tot de aanvaller, en je zult geen enkele zwakke plek vinden. Het spelsysteem is ook gelijkaardig – ze hebben niet toevallig allebei een Spaanse coach.’