Pär Zetterberg: ‘Anderlecht staat gelijk aan klasse’
Na een afwezigheid van tien jaar begint Pär Zetterberg in januari aan zijn derde ambtstermijn bij Anderlecht. Drie weken voor hij aan zijn nieuwe job begint, gingen we de nieuwe Jean Dockx van paars-wit opzoeken in zijn hometown Falkenberg.
Falkenberg maakt zich net als de rest van Zuid-Zweden op voor een zachte winter. Nochtans snakken de inwoners van de populaire badstad aan het Kattegat, de enge zeestraat tussen Zweden en Denemarken, naar de eerste sneeuwvlokjes. ‘Vroeger, en dan spreek ik over mijn periode als broekventje, lag er in deze periode van het jaar al een dikke sneeuwmat. Nu moet je al tot februari wachten voor er echt sneeuw valt’, vertelt Pär Zetterberg, die op 6 januari officieel in functie treedt in de staf van Anderlecht.
De zwarte muts die de 48-jarige Zweed draagt is net groot genoeg om zijn kapsel en opkomende rimpels te verbergen. Maar de letters LFC, synoniem voor Liverpool Football Club , die op zijn hoofddeksel gestikt werden zijn amper leesbaar. Zetterberg maakt er echter geen geheim van dat hij al van kindsbeen fan is van TheReds. ‘Ik ben opgegroeid in de jaren 70 toen er op de Zweedse televisie elke zaterdag een duel uit de First Division ( voorloper van de Premier League, nvdr) te zien was. Van de vier matchen die elke maand werden uitgezonden, waren er twee van Liverpool. Sindsdien ben ik een zware supporter. Vorig seizoen was ik op Anfield voor de Champions Leaguewedstrijd tegen Manchester City en dit seizoen was ik in Parijs voor PSG – Liverpool. Ik ben onder de indruk van de dynamiek in hun spel. Laatst tegen Napoli werd James Milner na 80 minuten vervangen en hij had dan al 12 kilometer gelopen. Met Milner, JordanHenderson en Georginio Wijnaldum heb je een middenveld dat bereid is om het vuile werk op te knappen. Vooraan zijn er drie jongens die kunnen voetballen en grote afstanden blijven overbruggen. Op het niveau van Anderlecht kan je dat soort spelers ook vinden. Maar de grootste prioriteit van Anderlecht is een gedragslijn uit te tekenen – dat zou altijd het beginpunt moeten zijn – en daar is Michael Verschueren druk mee bezig. Daar zal veel tijd in kruipen, maar moeilijk gaat ook.’
Een offensieve speler van Anderlecht moet een tegenstander kunnen uitschakelen. Vandaag zie ik weinig durvers in de ploeg.
Pär Zetterberg
Michael Verschueren liet bij de voorstelling van de nieuwe structuur verstaan dat Anderlecht moet teruggrijpen naar zijn DNA. Wat is dat juist?
PÄR ZETTERBERG: ‘Anderlecht staat gelijk aan klasse. Spelers die bij Anderlecht een contract tekenen moeten weten dat de supporters spektakel eisen en dat een nederlaag niet zomaar aanvaard wordt. In vergelijking met twintig jaar geleden is het voetbal fel veranderd. Maar je moet als club trachten om je eigen principes te behouden en het DNA niet te grabbel te gooien.’
Je hebt Anderlecht de laatste weken een paar keer live aan het werk gezien. Wat zijn je eerste vaststellingen?
ZETTERBERG: ‘Anderlecht speelt goed gedurende een korte tijdspanne, maar het kent in elke match een terugval. Ik zag de match tegen Genk – voor mij de ploeg die qua voetbal en rekrutering het verste staat in België – en de marge tussen de twee ploegen was niet groot. Maar zij hebben een Pozuelo, Trossard of Malinovski die het verschil kunnen maken als de ploeg niet goed speelt. In het verleden had Anderlecht elk seizoen dat soort spelers in de kern, maar die zijn er al een tijdje niet meer.’
Er zijn dus geen spelers meer met DNA-materiaal van Anderlecht in zich?
ZETTERBERG: ‘Ze kunnen allemaal voetballen. Daar ben ik van overtuigd. Maar een offensieve speler van Anderlecht moet een tegenstander kunnen uitschakelen – dat moet zelfs zijn voornaamste kwaliteit zijn. Vandaag zie ik weinig durvers in de ploeg. Amuzu toont de laatste matchen wat lef en Verschaeren probeert ook. Maar de rest? Het publiek wil spelers zien die iets ondernemen.’
Ik ben niet achterlijk. Coucke weet dat ik populair ben bij de supporters.’ Pär Zetterberg
TRANSFERLIJST
In januari start je officieel bij Anderlecht. Wat houdt je functie juist in?
ZETTERBERG: ‘Ik ben gewoon een lid van de staf. De nieuwe trainer en zijn assistent zullen de trainingen leiden, ik zal toekijken en af en toe mijn inzichten delen. Het wordt ook mijn taak om de spelers raad te geven en een vertrouwensrelatie met hen op te zetten. Wat ze mij toevertrouwen, zal ik niet doorvertellen aan de trainer. Met die informatie kan ik wel aan de slag om de coach te helpen. Toen Luc Devroe mij twee maanden geleden vroeg in welke rol ik mij zag functioneren bij Anderlecht kwamen we ongeveer tot dezelfde jobomschrijving: de spelers en de trainer bijstaan. Ik zag mij niet achter een bureau zitten en heel de dag paperassen ondertekenen. Ik ken mezelf: na vijf uur zou het mij de oren uitkomen. Het is voor iedereen beter dat ik op het veld sta. Daar ben ik volgens mij ook het nuttigst voor de club.’
Heb je geen schrik om in de weg te lopen?
ZETTERBERG: ‘Een trainer komt tijd tekort om zich met elke speler individueel bezig te houden. Op training kan hij pakweg met vijf spelers een praatje maken. Wat met die twintig andere? Mijn rol is om die jongens op te vangen. Om het moreel van de bankzitters op te krikken. Spelers appreciëren het als je tijd voor hen uittrekt.’
Maar Vanhaezebrouck was geen vragende partij?
ZETTERBERG: ‘Het bestuur heeft mij niet aan Hein opgedrongen. Voor ik werd aangesteld, hebben we bijna drie uur met elkaar gediscussieerd in zijn bureau en daaruit bleek dat onze ideeën over offensief voetbal en de inpassing van jeugd niet zo veel van elkaar verschillen. Ik heb uitgelegd hoe ik werk en omgekeerd. Als het gesprek slecht verlopen was, dan hadden ze iemand anders moeten vragen.
Door het ontslag van Vanhaezebrouck zal je werk er niet gemakkelijker op worden.
ZETTERBERG: ‘Ik ben een engagement aangegaan met Anderlecht en daar verandert het ontslag van Vanhaezebrouck niets aan. Ik had graag met hem samengewerkt, want de eerste contacten waren goed en er was wederzijds respect. Vanuit mijn persoonlijk perspectief is zijn ontslag dus een spijtige zaak.’
Alle trainers van Anderlecht zullen moeten accepteren om met jou te werken.
ZETTERBERG: ( knikt) ‘Ik heb een contract van onbepaalde duur, maar ik zal nooit overnemen. De opvolgers van Vanhaezebrouck mogen weten dat ik hun plaats niet wil innemen, dat ik er niet ben om hen stokken in de wielen te steken.’
Staat het zwart op wit in jouw contract dat je geen hoofdtrainer kan worden?
ZETTERBERG: ‘Strikt genomen mag ik niet… Ik ben niet in het bezit van het UEFA Pro Licencediploma om een team in eerste klasse te trainen. Ik ben nog twee stappen verwijderd van dat brevet en de toekomst zal uitwijzen of ik verder studeer. Maar nogmaals: ik ben niet van plan om nu of later een trainer die ontslagen wordt op te volgen.’
Je moet dus de nieuwe Jean Dockx worden van Anderlecht? Je moet de lijn van de club bewaken.
ZETTERBERG: ‘Ik zal er altijd zijn… Net als Jean Dockx. ( grijnst) In mijn periode als speler was er niemand in de club belangrijker dan Dockx, maar na zijn overlijden in 2002 werd hij niet vervangen. Een club als Anderlecht heeft nochtans een type Dockx, iemand die de clubcultuur belichaamt, nodig. Ik wil zijn werk niet kopiëren, maar ik wil wel de Dockx worden van mijn periode. Hij was het manusje-van-alles en werd werkelijk overal bij betrokken. Hij deed de scouting – destijds is hij mij persoonlijk in Zweden komen observeren -, werkte mee de tactiek uit en werd door Constant Vanden Stock altijd om advies gevraagd voor hij een speler kocht.’
Dat wordt ook jouw rol in het nieuwe transfercomité.
ZETTERBERG: ‘Voor alle duidelijkheid: het is op vraag van Verschueren dat ik in dat transfercomité zal zitten. Bij elke transfer zal ik mijn mening kunnen geven – ook over een verdediger of een doelman. Maar zal een transfer goedgekeurd wordt bij een gewone meerderheid? Of ligt de eindbeslissing bij de sportief directeur? Dat ligt nog niet helemaal vast. Een ding is zeker: het wordt een breuk met het verleden. Op Anderlecht was er altijd een persoon die besliste wie kwam en wie ging en dat zal niet meer het geval zijn. En voor mij was het sowieso belangrijk dat ik spreekrecht zou krijgen. Mij moet je niet in een hoekje duwen om mij het zwijgen op te leggen.’
Het zou voor elke jeugdspeler een droom moeten zijn om als een clubicoon van Anderlecht beschouwd te worden.’ Pär Zetterberg
Wordt er ook van jou verwacht dat je een evaluatie maakt van de kern?
ZETTERBERG: ( knikt) ‘In het begin van de maand heb ik vijf dagen op de club rondgelopen. Op zo’n korte tijd heb ik mij geen objectief beeld kunnen vormen van de kern. Tijdens de winterstage zal ik mij verdiepen in elke speler en daarna zal ik een tussentijdse evaluatie kunnen maken.’
In welke mate zullen jouw rapporten gebruikt worden om spelers op het einde van het seizoen te laten afvloeien?
ZETTERBERG: ‘Ik moet weten wat er ontbreekt in het team en wat er absoluut bij moet. Stel dat Marc Coucke mij in die zin bevraagt. Dan moet ik in staat zijn om een gedetailleerd antwoord te formuleren. Maar ik zal niet bepalen welke jongens op de transferlijst moeten staan. Dat is de verantwoordelijkheid van Verschueren.’
ZIELTJES WINNEN
Je bent na tien jaar terug van weggeweest op Anderlecht. Waarom heeft het zo lang geduurd?
ZETTERBERG: ‘Omdat beide partijen nu wel klaar waren voor een samenwerking. Thuis beslissen we alles met vier. Mocht iemand zijn veto hebben uitgesproken dan had ik bedankt voor de job. Maar mijn twee kinderen zeiden in koor: ‘Je zou een idioot zijn om zo’n voorstel te weigeren .’ Mijn band met Roger Vanden Stock is uitstekend. Hij had zeker iets voor mij gevonden bij Anderlecht als ik hem dat gevraagd had. Maar het onderwerp is nooit ter sprake gekomen.’
De club is er veel slechter aan toe dan toen jij in 2008 bent vertrokken.
ZETTERBERG: ‘Toen ik in 2008 mijn werkzaamheden als scout heb stopgezet, liep het prima. Anderlecht speelde bijna elk seizoen voor de titel, het haalde regelmatig de poules van de Champions League en de supporters waren blij. Ik weet niet hoe de club bestuurd werd na mijn vertrek… Ik zal niet zeggen dat Anderlecht van nul begint, maar het neemt wel een nieuwe start. Ik ben blij dat ik van bij het begin mee het nieuwe project van Verschueren mag leiden. Het is nu dat ik mijn invloed kan laten gelden.’
Heb je niet de indruk dat jouw komst een publiciteitsstunt is van Coucke?
ZETTERBERG: ‘Hij heeft het mij niet rechtuit gezegd, maar ik ben niet achterlijk. Coucke weet dat ik populair ben bij de supporters en hij heeft nu al, voor mijn eerste werkdag, veel zieltjes gewonnen. Als mijn aanwezigheid de gemoederen kan bedaren, dan zou Coucke dom zijn om het niet te doen. Ik zou die strategie ook toegepast hebben.’
Anderlecht heeft lang een dubbelzinnige relatie onderhouden met zijn oud-spelers. Nu staan ze in de rij om voor de club te werken. Onlangs solliciteerden Enzo Scifo en Bertrand Crasson openlijk naar werk op Neerpede.
ZETTERBERG: ‘ Enzo en Bertrand hebben een paars hart. Ik weet hoe ze in elkaar zitten en ze zullen hun ego met veel plezier opzijzetten om de club te dienen. Ze hebben werkelijk alles over voor Anderlecht. Ik zeg niet dat je alle ex-spelers een belangrijke positie moeten geven, maar je zou voor hen altijd een plaats in de club moeten reserveren.’
Op Neerpede werd er een zaal naar jou vernoemd en aan de hoofdingang van het stadion hangt er een foto van jou. Denk je dat de jonge spelers van de A-kern weten wie Zetterberg is?
ZETTERBERG: ‘Sommigen zullen wellicht mijn naam ingetikt hebben op Google en beelden van mij hebben bekeken. Maar voor hen ben ik een dinosaurus, een schepsel uit een ander tijdperk… Logisch, want toen ik in 2006 stopte met voetballen waren die gastjes nog heel jong. In het voetbal telt enkel het heden. Alles evolueert zo snel dat het verleden iets abstracts is. Ik kan het hen dus niet kwalijk nemen dat ze geen vermoeden hebben van wat ik voor Anderlecht heb betekend.’
Zou de club er niet op moeten toezien dat jeugdspelers de clubgeschiedenis en de oud-vedetten kennen?
ZETTERBERG: ‘Helemaal akkoord. Iemand die is opgeleid op Anderlecht zou een basiskennis moeten hebben. Eigenlijk zou het voor elke jeugdspeler een droom moeten zijn om als een clubicoon of -legende van Anderlecht beschouwd te worden. Jongeren die nu aan het doorbreken zijn, zouden alles moeten doen om binnen vijftien jaar in onze schoenen te staan. We krijgen zoveel erkenning dat we zelfs na onze dood in een adem genoemd worden met Anderlecht.’
‘Er werd niets gedaan met mijn scoutingrapporten’
Je hebt van 2006 tot 2008 twee jaar als scout voor de Scandinavische markt gewerkt bij Anderlecht. Maar dat werd geen onverdeeld succes.
PÄR ZETTERBERG: ‘Ik moest zoveel matchen volgen dat ik meer van huis was dan tijdens mijn spelerscarrière. In se is dat geen probleem. Op voorwaarde dat je vertrouwen krijgt en je mag doen waarvoor je betaald wordt. Maar ik maakte scoutingrapporten op, ging spelers bekijken, en ik had het gevoel dat er niets mee gedaan werd. Dat is geen kritiek maar een vaststelling. Op het einde was ik niet meer gemotiveerd. Waarom moest ik van rechts naar links hollen voor een speler van wie ik wist dat het dossier verticaal geklasseerd zou worden? Ik had een contract voor het leven bij Anderlecht, maar ik ben zelf opgestapt om mij permanent in Zweden te settelen.’
Je kreeg onder andere kritiek omdat een landgenoot, Max von Schlebrügge, op jouw voorspraak naar Anderlecht kwam.
ZETTERBERG: ‘Ik heb goede en slechte rapporten gemaakt… Von Schlebrügge was een apart geval. De club zat in tijdsnood en wilde snel een speler vinden die achteraan zou kunnen depanneren. Lees: het moest een verdediger zijn voor in de breedte. Von Schlebrügge, op dat moment titularis bij de nationale ploeg van Zweden, beantwoordde aan dat profiel en hij kostte bijna niets. Op de vraag of hij geflopt is, moet ik ja antwoorden. Maar we wisten op voorhand dat hij zelfs naar Belgische normen geen topspeler was.’
Hij was de eerste in een hele rij Zweedse spelers die in België mislukte.
ZETTERBERG: ‘Ik stel mij vaak dezelfde vraag: waarom is het met Zweedse voetballers de laatste jaren spaak gelopen in België? Molins en Armenteros bij Anderlecht, Ajdarevic en Hamad bij Standard, Johansson bij Gent, Strandberg van Club Brugge, … Allemaal mislukt. Wilhemsson en ik zijn de enigen die geslaagd zijn. Nochtans zijn Zweden harde werkers, doen we wat van ons gevraagd wordt en zijn we echte professionals. Misschien loop je met een speler uit Scandinavië toch een klein risico. Het zijn niet de beste voetballers en ze hebben blijkbaar een aanpassingsperiode nodig. Maar ik geloof dat Scandinavië nog steeds een aantrekkelijke markt is voor Anderlecht. Zeker in de prijscategorie van 3 miljoen euro.’
‘Een keer tegen mij liegen en ik zet je bij het huisvuil’
Door je nieuwe baan bij Anderlecht mag je niet meer zetelen in het bestuur van je eerste club Falkenberg FF.
PÄR ZETTERBERG: ‘In Zweden zijn het de clubleden die om de twee jaar via verkiezingen het bestuur aanduiden. Ik ben in totaal acht jaar bestuurslid geweest maar een drietal jaar geleden heb ik besloten om mij niet meer verkiesbaar te stellen. Mijn zoon speelde in de eerste ploeg en ik wilde geen ongezonde situatie creëren. Daarnaast zijn er ook zaken gebeurd die mij gedwongen hebben om de club voorgoed te verlaten. Sindsdien bekeek ik de wedstrijden op televisie – ik kreeg het niet meer over mijn hart om in het stadion te zitten.’
Het moet diep zitten. Falkenberg FF was samen met Anderlecht toch de club met wie je een hechte band had?
ZETTERBERG: ‘Er is een ding dat ik boven alles verafschuw: liegen. Dat staat voor mij gelijk aan verraad. Ik kan niet liegen en als ik mij realiseer dat iemand mij misleidt, dan ga ik het conflict niet uit de weg. Een van mijn medebestuursleden heeft me belogen en daarop heb ik hem verbaal aangevallen. Het was geen kleine leugen om bestwil, het ging om de werking van de club.’
Hoop je ooit je geld terug te zien?
ZETTERBERG: ‘Nee, het was een gift. In 2009 of 2010 hebben we met vijf personen geld in Falkenberg geïnvesteerd om de club te redden van het faillissement. Hoeveel? Véél geld. De man met wie ik een zware woordenwisseling heb gehad, heeft geen euro gespendeerd, maar hij manoeuvreerde zichzelf wel in de spotlights. Zijn houding en leugens waren er te veel aan. Hij is gebleven, maar voor mij was het gedaan. Falkenberg was mijn club. Daarom deed het vertrek ontzettend veel pijn.’
Als iemand je beliegt bij Anderlecht is het dus ook over en out.
ZETTERBERG: ( denkt na) ‘Ik haat het als iemand in mijn gezicht staat te liegen. Ik hoor liever de waarheid, zelfs al is het kwetsend. Zeg de waarheid of zwijg. Als ik erachter kom dat je gelogen heb, dan zet ik je bij het huisvuil.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier