De internationale spelersvakbond FIFPro voerde de grootste enquête ooit uit onder zijn leden en stuitte niet voor het eerst op onmenselijke omstandigheden. Zoals de zaak Sebino Plaku, die bij Slask Wroclaw werkdagen van 14 uren moest volmaken.
De FIFPro vertegenwoordigt de spelersbelangen in een voetbalwereld waar commercialisatie en plezier voorop staan. De organisatie, opgericht in 1965, steunt de profs vooral op het mentale vlak. Zo lijkt het huidige transfersysteem in het voordeel van de spelers, die vaak worden afgeschilderd als miljonairs. Maar het systeem faalt op vele fronten, wat leidt tot sportief onevenwicht, contractuele instabiliteit én financiële malaise bij heel wat voetballers.
De vakbond lanceerde in maart dit jaar in samenwerking met de universiteit van Manchester een enquête naar de werkomstandigheden bij voetballers. Maar liefst 13.995 leden, verspreid over 55 landen en 89 competities – waaronder onze 1A en 1B-reeks – gaven antwoorden op de in totaal 23 gestelde vragen. Het is de grootste ondervraging ooit, want twintig procent van de actieve profs vulde het formulier in. Nederland, Engeland, Spanje en Duitsland ontbraken dan nog.
Hier alvast een van de ontluisterende voorbeelden die illustreren hoe de realiteit er helaas soms uitziet.
6 % wordt gedwongen om alleen te trainen
De zaak van Sebino Plaku (31) bij het Poolse Slask Wroclaw tart alle verbeelding. In de periode tussen september 2014 en januari 2015 moest de Albanese spits er werkdagen van 14 uur volmaken. De ellende begon op 28 augustus 2014, toen de clubleiding hem vertelde dat Plaku een salarisvermindering van 14.000 naar 5000 euro moest aanvaarden, ondanks het feit dat hij in de zomer van 2013 een waterdichte overeenkomst tot 2016 tekende. Een week later volgde een verwijdering naar de B-kern, na tien dagen kreeg Plaku de dwingende opdracht een individueel trainingsprogramma te volgen. De Albanees moest driemaal daags trainen. Elke dag vertrok hij thuis om kwart voor zeven en kwam hij ’s avonds om half tien afgepeigerd thuis. Kwam hij dertig seconden te laat, dan kreeg hij meteen een boete van enkele duizenden euro’s. Een eerste trainingssessie bestond uit een duurloop van tien kilometer, met een aparte coach. Na het middagmaal in zijn woning kreeg hij een fitnessprogramma van een fysiektrainer, waarbij alles werd gefilmd. Later moest Plaku nog ettelijke kilometers verder rijden naar de training van de beloften. Zijn volledige loon voor augustus, november en december ontving hij niet, enkel de helft voor september. Het toppunt volgde in december 2014, toen Plaku geen verlof kreeg tijdens de winterstop en zich zelfs op Kerstmis moest aandienen op de club. Zijn boeterekening was in de periode van januari tot maart 2015 opgelopen tot 20.000 euro.
Intussen kreeg Plaku nog steeds geen salaris. Hij moet wachten tot een Poolse arbitragecommissie heeft berekend hoeveel geld hij nog tegoed heeft van Wroclaw. ‘Dit voorbeeld is het topje van een heel indrukwekkende ijsberg’, oordeelt de FIFPro.
(Frédéric Vanheule)
