Arbitrage is zoals onze gezondheid. Wanneer alles goed gaat, praten we er niet over. Als deze redenering klopt, dan is de spelleiding doodziek. Er gaat geen voetbalweekend voorbij zonder een flinke discussie. Sinds de lancering van de VAR in 2017 escaleert het.
Coaches en clubleiders sparen de openlijke kritiek niet. STVV schrijft een open brief om respect te vragen na enkele discutabele scheidsrechterlijke beslissingen. Protest van Wouter Vrancken leverde hem onlangs een rode kaart op. ‘Soms weet je echt niet meer wat de regels zijn’, zei de coach van KRC Genk. Scheidsrechter Lawrence Visser was tijdens Genk-Club Brugge zowat de enige ter wereld die vond dat Abakar Sylla geen rood verdiende voor een vliegende tackle op Joseph Paintsil. De VAR zag geen reden om in te grijpen.
België heeft dringend nood aan een rolmodel, minstens één wereldtopper.
Het was VAR-incident elfendertig dit seizoen. Dat krijg je moeilijk uitgelegd. Al is dat zonder Frank De Bleeckere gerekend. Je zou het moedig kunnen noemen hoe hij iedere maandag namens het Professional Refereeing Department scheve beslissingen tracht recht te trekken. ‘We begrijpen waarom de VAR geen on-field review vroeg aan de scheidsrechter omdat niet alle technische criteria aanwezig waren voor een interventie.’ Punt. Gedaan. Geen verdere uitleg. Of hoe je een scheve situatie nog wat schever kan trekken.
Heldere communicatie is cruciaal. Daar zijn de scheidsrechtersbazen zich van bewust en ze zoeken naarstig naar oplossingen. Zo willen ze de uitleg van De Bleeckere toegankelijker maken. Momenteel lopen er testen om de video’s op maandag strakker te krijgen. Daarnaast overwegen ze om VAR-beslissingen instant mee te delen via pushberichten op de gsm’s van supporters en/of op een groot scherm in het stadion.
Maar er is meer nodig. (Video)refs moeten de regels consistent toepassen met gezag en persoonlijkheid. Dat gebeurt nu te weinig. Tien jaar geleden heb ik als journalist een workshop lichaamstaal voor scheidsrechters bijgewoond. De Britse oud-scheidsrechter David Elleray (intussen als scheidsrechtersbaas verguisd en verdwenen bij de Belgische voetbalbond) toonde beelden van Belgische refs die volgens hem ‘zwak’ acteerden tijdens een wedstrijd. ‘Wie op die manier een match leidt, krijgt geen respect van spelers en coaches’, sprak Elleray. ‘Het gevolg is dat de toeschouwers ook respectloos zullen zijn.’
Er is niet veel veranderd op tien jaar tijd. Aan het begin van dit seizoen gaf scheidsrechtersbaas Bertrand Layec aan dat er voor de Belgische scheidsrechters werk aan de winkel was. Ze moesten persoonlijkheid kweken, resoluut en vol vertrouwen beslissingen nemen en zich kunnen inleven in de geest van het spel. Layec legde daar de vinger op de wonde.
Het scheidsrechterskorps mist persoonlijkheid en kwaliteit. Daar is zelfs in de wandelgangen van de voetbalbond weinig discussie over. ‘Het niveau van onze refs gaat achteruit’, is te horen. Het is al van 2010 geleden dat we met Frank De Bleeckere nog eens een Belgische scheidsrechter op een WK hadden. België heeft dringend nood aan een rolmodel, minstens één wereldtopper zoals De Bleeckere, Marcel Van Langenhove of Alex Ponnet. Die laatste twee zijn verderop in dit magazine scherp voor de VAR.
Om de vijver van scheidsrechterlijk talent te vergroten is het rekruteren van nieuw talent een noodzaak. Maar wie wil nog scheidsrechter worden als spelers en fans geen respect tonen en (verbale) agressie schering en inslag is? Dat respect zal toenemen wanneer onze refs meer autoriteit tonen. Het zal de gezondheid van de scheidsrechters ten goede komen.
