Soft Power-ranking: hoe Team Belgium steeds meer uitstraling verliest
Door zijn versnipperd beleid scoort België slecht in de nieuwe Soft Power-ranking van de sport
Sport is voor landen steeds meer een middel om op het geopolitieke schaakbord hun aantrekkingskracht en invloed uit te spelen. SKEMA Publika, een internationale denktank verbonden aan SKEMA Business School, heeft dat onlangs in de allereerste Sport Soft Power-ranking gegoten.
Met input van zestig specialisten wereldwijd stelde SKEMA een top 25 van landen op aan de hand van tien criteria, waaronder de omvang van de sportindustrie, overheidsbeleid, investeringen, medailles op topniveau in heden en verleden, infrastructuur, organisatie van events, sponsors en commerciële partners en aanwezigheid op sociale media.
De Verenigde Staten voeren – niet verrassend – de lijst aan, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. China, Duitsland, Australië, Italië, Spanje, Brazilië en Japan vervolledigen de top tien. Rusland valt er net buiten. In de top 25 vallen ook Qatar (15e), Saudi-Arabië (16e) en de Verenigde Arabische Emiraten (21e).
De VS staan op één dankzij onder meer hun gigantische sportindustrie, hun leidende positie in sociale media, grote events , hun medaillesucces op de Olympische Spelen en topcompetities als de NBA en NFL die een wereldwijde uitstraling hebben. Het Verenigd Koninkrijk (tweede) kan uitpakken met de grootste voetbalcompetitie ter wereld, Frankijk (derde) blonk uit met de organisatie van de Spelen in Parijs.
‘Andere kleine landen hebben een veel sterker profiel dan België.’
Niet toevallig domineren de rijke landen uit Noord-Amerika, Europa en Oceanië de top van het klassement. Met een sportwereld die steeds meer kantelt richting het (Midden-)Oosten en opkomende trends zoals esports en virtuele sporten, kan dit overwicht de komende jaren verschuiven.
Opvallende afwezige in de top 25 is België, terwijl vergelijkbare kleinere landen qua bevolkingsaantal als Nederland (17e), Portugal (20e), Noorwegen (22e) en Nieuw-Zeeland (25e) er wel toe behoren. ‘België staat tussen plaats 26 en 50 omdat het ten opzichte van die landen op verschillende vlakken ondermaats scoort’, zegt professor Simon Chadwick, een van de experts achter de ranking.
‘Landen met een veel grotere bevolking en bruto binnenlands product hebben logischerwijs op velerlei vlakken enkele strepen voor, maar dat zijn niet per se goede indicaties van soft power. Het gaat veeleer om de waarden van een land, de manier waarop het zichzelf presenteert en de toewijding van de overheid om softpowerinvloed op te bouwen’, stelt Chadwick.
‘Dat doe je ook met smart power. Landen zoals België moeten zorgvuldig nadenken over wat hen onderscheidt en hoe ze zichzelf positioneren in de mondiale sportwereld. Andere kleine landen hebben op dat vlak een veel sterker profiel.’
Versnipperd
De grootste handicap van ons land is het versnipperde sportbeleid over de drie gemeenschappen. ‘Vlaanderen, Wallonië en Brussel hebben elk hun eigen prioriteiten en budgetten, wat een coherente nationale strategie en branding, onder meer op sociale media, moeilijk maakt’, zegt Chadwick. ‘Nederland (17e op de ranking, nvdr) straalt een meer herkenbaar oranjegevoel uit.’
‘Het laatste grote internationale event, het EK voetbal dat samen met Nederland werd georganiseerd, is een kwarteeuw oud. Alle andere evenementen zijn regionaal gebonden. Degenen met een mondiale uitstraling zijn ook beperkt: in de eerste plaats de GP formule 1 in Spa-Francorchamps (Wallonië), in mindere mate de Memorial Van Damme (Brussel), en de wielerklassiekers. De Jupiler Pro League in het voetbal is te lokaal om wereldwijd te wegen.’
Tot twee jaar geleden kon België zich via de succesvolle generatie Rode Duivels in de markt zetten, maar ook die ster is aan het uitdoven. Op Olympische Spelen treedt het wel naar voren als Team Belgium, maar grote mondiale vedetten hebben we niet. Nafi Thiam komt als meerkampster tijdens het jaar te weinig in beeld, en wielrennen is nog altijd hoofdzakelijk een West-Europese sport.
De boodschap van professor Chadwick? ‘België moet sport bundelen, branding omarmen en een eigen, samenhangend verhaal bouwen. Anders zal het in de Soft Power-ranking van de sport achter blijven lopen.’
