Slim mondstuk waarschuwt voor mogelijke hersenschade in rugby
Slimme mondstukken moeten hoofdletsels in het rugby voortaan vlugger detecteren.
Het werd in het rugby vele decennia onder de mat geschoven: het risico op hoofdletsels bij stevige botsingen en de gevolgen ervan, ook op oudere leeftijd. Zeker toen rugby halfweg de jaren negentig een professionele sport werd en spelers steeds sneller en sterker werden, nam het aantal botsingen per match flink toe. Volgens een studie van World Rugby heeft een speler tegenwoordig 24 botsingen per wedstrijd met een impact van minimaal 10 g-kracht, en gemiddeld 0,4 botsingen groter dan 40 g-kracht. Een botsing met 1 g-kracht komt overeen met één keer je eigen lichaamsgewicht. Ter vergelijking: formule 1-rijders ervaren 4 tot 6 g-krachten in bochten, en tot het tienvoudige bij een zware crash.
Enkelen honderden ex-rugbyspelers dienden vorig jaar nog een gezamenlijke klacht in tegen World Rugby en de nationale bonden van Wales en Engeland, omdat bij hen na hun loopbaan hersenaandoeningen als CTE (chronische traumatisch encefalopathie), dementie, epilepsie en parkinson werden vastgesteld. World Rugby erkende al in 2012 het probleem en introduceerde toen nieuwe procedures, met tijdelijke vervangingen van vijf tot tien minuten, om hersenschuddingen beter te beoordelen. Door de ‘pitch side concussion assessment’ die later werd omgedoopt in de ‘head injury assessment’, werden zo al in de eerste jaren 88 procent van de hoofdletsels opgemerkt.
Twee miljoen euro
Het bleef daar niet bij. World Rugby heeft na jarenlang testen in verschillende landen en afdelingen vorig jaar twee miljoen euro geïnvesteerd in slimme mondbeschermingstechnologie. De IMG’s (Instrumented Mouthguards) van de firma Prevent Biometrics bevatten een microchip die de impact van een slag op het hoofd meet. Wanneer de g-kracht die een rugbyspeler te verduren krijgt boven een veilige norm stijgt, wordt via bluetooth een waarschuwingssignaal doorgestuurd naar een onafhankelijke wedstrijddokter langs de zijlijn. Die volgt via een app alle fysieke contacten en moet de desbetreffende speler naar de kant halen voor een head injury assessment. Het doel is om een eventuele hersenschudding te detecteren bij spelers die geen zichtbare symptomen vertonen en/of van wie de klap op het hoofd niet te zien was op de tv-beelden.
Ruim achtduizend professionele rugbyspelers kregen van World Rugby een op maat gemaakte slimme mondbeschermer. Ze zijn verplicht die te dragen in wedstrijden en trainingen. In oktober vorig jaar werden de IMG’s voor het eerst gebruikt, en dit jaar officieel ingevoerd, onder meer tijdens het afgelopen Zeslandentoernooi bij de mannen. Ook tijdens het Zeslandentoernooi bij de vrouwen en tijdens het olympische rugby sevens-toernooi in Parijs zullen ze gebruikt worden.
Veel vertrouwen
In het voorbije Zeslandentoernooi, waarin een tiental spelers naar de kant moesten, uitten sommige coaches en spelers hun scepsis over de slimme mondstukken. Volgens hen werden er spelers na schijnbaar ongevaarlijke botsingen onterecht uit de match gehaald en werd zo het wedstrijdverloop beïnvloed. Lindsay Starling, de medisch manager van World Rugby, benadrukte echter het vertrouwen in de nieuwe technologie. ‘Mocht er twijfel bestaan, dan zouden we dit niet op zo’n grote schaal implementeren. Het is een game changer. Hoe meer we de data zullen bestuderen, hoe meer we er ook uit zullen leren.’ Toch paste World Rugby half maart tijdelijk de procedure aan: dokters kunnen na een signaal van een IMG voortaan op het veld checken of een speler meteen een Head Injury Assessment moet ondergaan. Indien niet, dan wordt de beoordeling uitgevoerd bij de rust of na de wedstrijd.
De slimme mondstukken maken deel uit van een breder pakket aanbevelingen door de onafhankelijke Concussion Working Group van World Rugby. De werkgroep raadt spelers die op lagere amateurniveaus actief zijn aan om minstens een ‘gewone’ mondbeschermer te dragen. Na onderzoek bleek dat die niet alleen beschermt tegen een tandletsel, maar ook het risico op een hersenschudding met twintig procent vermindert.
