Openingsceremonie Parijs 2024: droom of nachtmerrie?

Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Op vrijdagavond 26 juli beginnen de Olympische Spelen in Parijs met een openingsceremonie op de Seine. Dat gaat gepaard met draconische veiligheidsmaatregelen.

De voorbije 29 Olympische Zomerspelen begonnen allemaal met een openingsceremonie in een stadion. Voor de gaststad, en bij uitbreiding het hele gastland, was het telkens een prestige-evenement om zich aan de wereld te tonen. Herinner u de memorabele ceremonie bij het begin van de Spelen van Peking in 2008.

Dat zullen de Fransen voor de komende Spelen niet evenaren, toch niet op die manier. Ze pakken het anders aan, met een ceremonie die niet plaatsvindt in een stadion maar op de rivier de Seine. Duizenden olympische atleten – niet allemaal, want velen zullen nog niet in Parijs aanwezig zijn of zullen rust verkiezen – en medewerkers uit ruim 200 nationale teams zullen op 160 boten van toeristische bedrijven een tocht door het centrum van de Franse hoofdstad maken.

Die boottocht van zes kilometer start aan de Pont d’Austerlitz, gaat in westelijke richting voorbij het Ile Saint-Louis en het Ile de la Cité, en eindigt na een passage onder tien bruggen aan het park Trocadéro, in de schaduw van de Eiffeltoren.

Daar wordt de openingsceremonie afgesloten met onder meer een artistieke en muzikale show, de traditionele speeches, het afleggen van de olympische eed en het aansteken van de olympische vlam. Wie dat zal doen, is nog niet bekend. Voormalig atletiekkampioene Marie-José Pérec wordt naar voren geschoven als een van de belangrijkste kandidaten.

Hoe het artistieke programma eruit zal zien is ook nog geheim, al zijn er aanwijzingen dat Lady Gaga en Celine Dion zullen optreden. In het geval van Dion zou dat zeer bijzonder zijn, want wegens ziekte trad ze al vier jaar niet op. De hele ceremonie zal een kleine vier uur duren, van 19.30 tot 23.15 uur.

Er worden liefst 45.000 agenten en 18.000 militairen ingeschakeld.

Langs het parcours, met onder meer tachtig grote videoschermen, was er aanvankelijk plaats voorzien voor 600.000 toeschouwers. Maar door logistieke problemen, zorgen over de stabiliteit van de kaaimuren en over de veiligheid is dat aantal teruggeschroefd tot 326.000. Zeventigduizend plaatsen gingen ook verloren omdat de ruim 900 bouquinistes, de boekhandelaars die al 150 jaar langs de Seine hun waar verkopen, van geen wijken wilden weten.

Zo’n 104.000 plaatsen op de quais bas (benedenkaaien) van de Seine zullen betalend zijn. De prijzen daarvoor schommelen tussen 90 en 2700 euro. De 222.000 plaatsen op de quais hauts (bovenkaaien) zijn gratis en voorzien voor het ‘gewone’ publiek.

Die toeschouwers hebben wel tickets moeten aanvragen, zodat de organisatie via een speciaal gecreëerd registratieplatform exact kan bepalen hoe ze alle aanwezigen over het parcours kan verdelen. Vele honderden camera’s en AI-software moeten dat in het oog houden. Wie geen ticket kon bemachtigen, kan elders in Parijs op grote schermen naar de ceremonie kijken.

Duurzamer, inclusief en (relatief) goedkoop: Parijs 2024 in 24 weetjes

Grootste veiligheidsoperatie in lange tijd

Volgens specialisten is de openingsceremonie vanuit veiligheidsoogpunt het grootste evenement dat we in lange tijd in Europa hebben gezien. Een evenement van deze schaal op zo’n grote openbare ruimte is dan ook een makkelijk doelwit voor droneaanvallen of conventionele terreuraanslagen. Zoals in 2015, toen islamitische extremisten 147 mensen vermoordden in Parijs, onder meer dicht bij het Stade de France.

Liefst 45.000 agenten en 18.000 militairen worden daarom ingeschakeld. Er wordt ook een antiterreurperimeter van enkele vierkante kilometers geïnstalleerd, waarin elke persoon kan worden gefouilleerd. Mensen die binnen dat gebied wonen, zullen alleen met een QR-code in en uit de zone raken. Wie zich niet registreert, zit vast. Vijftien metro- en tramhaltes zullen ook gesloten worden, net als verschillende bruggen over de Seine – al sinds begin juni zelfs. Ook het luchtverkeer in een straal van bijna 150 kilometer wordt op vrijdagavond 26 juli stilgelegd.

Op de benedenkaaien zullen 24.000 privéveiligheidsagenten instaan voor de beveiliging van de vips. Voor de ongeveer 120 aanwezige buitenlandse staatshoofden en 160 ministers (hoofdzakelijk van Sport) zullen zelfs de special forces van het Franse leger worden opgetrommeld. Ook ónder de waterlijn zullen duikers toezien op elk mogelijk gevaar.

Tony Estanguet, de voorzitter van het organisatiecomité, beklemtoonde al dat Parijs op 26 juli ‘de veiligste plek ter wereld’ zal zijn. Hij benadrukte ook dat de ceremonie, zelfs bij een verhoogde terreurdreiging, niet naar een andere locatie zal verhuizen. President Emmanuel Macron daarentegen liet al vallen dat ‘nulrisico niet bestaat’ en dat plannen B of C op tafel liggen: geen boottocht en alleen een ceremonie in het park Trocadéro, of een traditionele ceremonie in het Stade de France, waar de veiligheid veel beter bewaakt kan worden. Die plannen zullen de veiligheidsdiensten wel alleen ontvouwen als het echt niet anders kan. Vandaag, in de laatste uren, die plannen nog veranderen, lijkt echter onwaarschijnlijk.

Wankele balkons

Het zijn niet de enige zorgen, want er wordt ook gevreesd voor toeschouwers die in de Seine zullen tuimelen of vanaf de boven- naar de benedenkaaien zullen vallen. De vastgoedfederatie FNAIM waarschuwde ook voor instortingsgevaar op de appartementsgebouwen langs de Seine. De federatie betwijfelt of alle balkons sterk genoeg zijn om het gewicht van de vele nieuwsgierigen te dragen. Ze raadde aan om de stevigheid vooraf te laten controleren.

Als alles doorgaat zoals gepland, wordt de openingsceremonie voor de stad Parijs een onschatbare publiciteit, waarbij alle bekende bezienswaardigheden van de lichtstad in beeld zullen worden gebracht. ‘Het is onze verantwoordelijkheid om dromen te creëren, om te tonen hoe ongelofelijk mooi deze stad en Frankrijk is’, zei Tony Estanguet dan ook bij de voorstelling van de openingsceremonie.

Maar als er iets grondig fout zou gaan, zal de wereld toekijken hoe die droom een nachtmerrie werd.

Partner Content