Dr Michel and Mr Preud’homme
U riep Michel Preud’homme uit tot de beste trainer van de laatste twintig jaar in België. De verschillende mensen die zijn pad hebben gekruist, schetsen het portret van een man die ook bekendstaat om zijn ambivalente persoonlijkheid.
‘Hij doet wat anderen niet doen’
Paul-José Mpoku 64 duels onder de orders van MPH bij Standard (2018-2019)
‘Hij is eerst en vooral een trainer die veeleisend is voor zichzelf. Bijgevolg is hij dat ook voor zijn spelers. Je hoeft niet lang met hem te werken om te begrijpen waarom hij overal prijzen heeft gewonnen. In feite doet hij wat anderen niet doen. Op tactisch vlak is hij zijn tegenstander altijd een stap voor. Dat heeft hij te danken aan zijn dagelijkse discipline. Vorig seizoen, toen Emilio Ferrera hier nog was, leidde hij niet op regelmatige basis de trainingen. Voor ik vertrok, was hij elke dag aanwezig op het trainingsveld. Het is hoe dan ook een harde werker.
‘Om bij Michel Preud’homme uit te blinken moet je op jouw positie de goede balans vinden. Ik heb er altijd voor gezorgd dat ik een bepaalde vorm van vrijheid kreeg. Ik mocht mij autonoom voortbewegen binnen de opgelegde structuur. Hij wist dat ik op elk moment iets verrassends kon doen en dus aanvaardde hij dat ik in bepaalde zones op het veld mijn ding deed. Op voorwaarde dat ik altijd binnen het afgesproken kader bleef. Als je dat accepteert, dan verhoog je bij Preud’homme je kansen om te spelen. In mijn geval is het gelukt. Een ander pluspunt bij hem is dat hij aanspreekbaar is. Zijn deur staat altijd open voor een gesprek.’
‘Beminnelijk buiten het gezichtsveld van de camera’s’
Sébastien Bruzzese 31 duels onder de orders van MPH bij Club Brugge (2015-2016)
‘Wat ik bij Michel apprecieer, is zijn oprechtheid. In die zin dat hij intellectueel niet oneerlijk is. Hij kan zijn beslissingen rechtvaardigen. Je komt zelden een coach tegen die in detail uitlegt waarom hij die of die keuze heeft gemaakt en hij zal niet rond de pot draaien. Je hebt trainers die je mijden, die zich omdraaien en weglopen wanneer ze je pad dreigen te kruisen. Michel haalt zijn argumenten boven. Je hoeft het niet met hem eens te zijn, maar je weet tenminste waarom je niet speelt. Ik heb veel respect voor zijn eerlijkheid. Langs de zijlijn gedraagt hij zich als een zenuwpees, maar buiten het veld kan hij ook zijn menselijke kanten tonen. Hij zal je na een goede match bijvoorbeeld een knuffel geven. Buiten het gezichtsveld van de camera’s is hij eigenlijk een beminnelijk man. Wie weet zullen we elkaar in de toekomst nog tegenkomen. In elk geval zeg je niet neen als Michel Preud’homme je belt.’
‘Hij heeft mij doen afzien’
Milan Jovanovic 67 duels, onder de orders van MPH bij Standard (2006-2008)
‘Michel staat voor mij in de eerste plaats synoniem met afbeeldingen. Foto’s die ik als kind in mijn stickeralbum van Panini plakte. Alleen al daarom dwong hij veel respect af toen hij mijn coach werd bij Standard. Met de tijd ben ik de trainer beginnen te ontdekken. Hij leek wel uitgehongerd. Hij kon een extreem ernstige pose aannemen op het veld, maar daarnaast was hij zo charmant. Hij was in staat de boel in brand te steken, hoog in de toeren te gaan, maar hij kon even snel overschakelen naar een glimlach als we eenmaal in de kleedkamer zaten.
‘Hij heeft mij wel doen afzien. Gedurende mijn twee seizoenen met hem heb ik haast alles gespeeld. Ik werd nauwelijks vervangen. En op elke training verwachtte hij dat ik 200 procent scherp stond. Met Michel werken heeft mij veel energie gekost. Ik heb er zelfs een paar dingen voor moeten opofferen. Maar ik denk dat ik hem op het beste moment in mijn carrière ben tegengekomen. Ik was toen nog jong. ( lacht) Michel deelt geen cadeaus uit, pseudovedetten krijgen geen voorkeursbehandeling. Dieumerci Mbokani en ik werden op dezelfde manier behandeld als de rest. Soms is het uiteraard vermoeiend om met zo’n strenge coach te werken. Maar wat valt er te zeggen als die werkmethode overwinningen oplevert? Hij doet mij denken aan László Bölöni. Hij was in Roemenië ook een legende. En hij is ook een grote trainer geworden. Het zijn het soort trainers die respect opwekken door het uitzonderlijke charisma dat ze uitstralen.’
‘Hij zet zijn spelers tot de laatste minuut van de match onder druk’
László Bölöni MPH’s opvolger bij Standard en latere tegenstander
‘Als ik de coach Preud’homme aan het werk zie, dan zie ik ook de doelman Preud’homme. Beide bezitten dezelfde drang om te winnen. Mijn eerste herinnering is de finale van de Beker voor Bekerwinnaars tussen KV Mechelen en Ajax. Hij maakte toen indruk op mij. Ik hoop dat ik mag zeggen dat Preud’homme meer een tegenstander is dan een vijand. We hebben enkele gemeenschappelijke punten, zoals onze winnaarsmentaliteit. En we zijn tot alles bereid om te winnen. Bij sommige trainers komt dat op een andere, rustigere manier tot uiting. Wij gaan er helemaal in op.
‘Preud’homme is voor een deel speler gebleven. Dat blijft voortleven in hem. Hij wil het welslagen van zijn ploeg bewerkstelligen en heeft daar veel voor over. Hij stuwt zijn ploeg voort van de eerste tot de laatste minuut. Zelfs in de slotfase van een wedstrijd geeft hij niet op. Dat verklaart waarom Standard dit seizoen al een paar matchen in zijn voordeel heeft doen kantelen. Hij zet zijn spelers tot het einde van een match onder druk. Hij geeft hen zijn spirit door en ik weet uit eigen ervaring dat het voor bepaalde jongens afstompend kan zijn.’
‘Onbesuisd, maar nooit onbeschoft’
Stéphane Breda, oud-scheidsrechter
‘Ik weet niet of mijn collega’s mijn standpunt zullen delen, want ik ben wellicht de scheidsrechter die de meest serene contacten onderhield met Michel Preud’homme. Mogelijk zit mijn reputatie van kaartentrekker er voor iets tussen. Ik maakte voor niemand een uitzondering. Er werd wel eens gezegd dat Michel gek werd wanneer er gras in de buurt was. Ik kan iedereen geruststellen: hij was zeker niet de enige met dat probleem. Persoonlijk heb ik nooit het minste probleem gehad met hem. Omdat ik hem goed kon managen. En dat is vandaag niet altijd het geval bij sommige jonge arbiters die hun verantwoordelijkheid niet durven te nemen. Als je te braaf bent, dan wordt er over je heen gelopen. Michel is onbesuisd, maar hij is tegenover mij nooit onbeschoft geweest. Maar onder vier ogen heeft hij al vaak toegegeven dat hij zich sommige zaken niet had mogen permitteren.
‘Ik herinner mij een strafschop die ik aan STVV had toegekend toen hij trainer was bij Gent ( 24 april 2009, nvdr). Ik moet toegeven dat het geen penalty was. Ik ben toen in de fout gegaan. Ik heb het die dag gered omdat de Truienaars de penalty misten en Gent op de daaropvolgende counter scoorde. Uiteindelijk wonnen de Buffalo’s die match ook. Ik kan moeilijk inschatten hoe hij gereageerd zou hebben mocht de wedstrijd anders zijn uitgedraaid. Maar die avond is hij mij komen opzoeken en we hebben toen een positieve discussie gehad. In die periode had hij zich geëngageerd om het profstatuut van de scheidsrechters te helpen invoeren. In het begin van het seizoen had de voetbalbond een meeting georganiseerd om de dialoog tussen trainers en scheidsrechters te bevorderen. Michel was een van de weinige hoofdtrainers die de verplaatsing had gemaakt. De andere trainers hadden hun assistenten gestuurd.’
‘Michel? Dat is een voetbalmaniak’
Adnan Custovic 50 duels onder de orders van MPH bij Gent (jan. 2009-2010)
‘Michel is een voetbalmaniak. En dat is goed bedoeld. Hij is dolverliefd op het voetbal en dat verklaart waarom hij soms in excessen vervalt. Ik heb een anekdote die illustreert waarover ik het heb. Na een nederlaag met Gent, een match waarin ik negentig minuten op de bank ben gebleven, haalde ik het in mijn hoofd om al fluitend richting douche te stappen. Ik deed het echt onbewust. Het was in geen geval een daad van provocatie. Michel is voor mij komen staan en heeft mij de huid vol gescholden. Ben je ons aan het uitlachen, of wat? Op zo’n moment weet je dat je te maken hebt met een vent die het hart op de tong heeft. Het is een van de beste en meest onverbiddelijke trainers die ik heb meegemaakt. Het type trainer waar je best naar luistert.
‘Ik heb mij intussen bekeerd van speler naar coach en ik haal heel wat inspiratie bij iemand als Michel. Je moet uiteraard het positieve oppikken en enkele kwalijke aspecten van zijn persoonlijkheid achterwege laten. Zijn obsessie voor details bevalt mij, net als zijn drang om alles te automatiseren. Dankzij hem hebben we bijvoorbeeld de perfectie benaderd in zijn laatste match voor de Buffalo’s. Ik heb het dan natuurlijk over de memorabele 6-2 tegen Club Brugge ( 8 mei 2010, nvdr). Ik neem afstand van zijn uitspattingen. Qua karakter lijk ik meer op Ariël Jacobs. Die man straalt rust en sereniteit uit. En dat zijn twee termen die niet meteen passen bij Michel.’ ( lacht)
‘De dag dat hij 90 minuten op de bank zit, mag je hem ziek verklaren’
Ariël Jacobs coach en tegenstander tijdens een paar intense duels
‘Ik wil eerst en vooral beklemtonen dat Michel zijn titel van beste trainer van deze eeuw verdient. Ik erken zijn talent als coach. Maar zoals iedereen vraag ik mij soms af: hoe komt het dat hij zich op zijn leeftijd en met zijn ervaring nog zo kan laten meeslepen in een match? Er wordt gezegd dat Michel ziek verklaard mag worden de dag dat hij 90 minuten stilzit op de bank. Van mij werd het omgekeerde gezegd. ( lacht) Van één ding ben ik overtuigd: de buitenwereld zou hem helemaal anders beoordelen, mocht hij zijn emoties weten te kanaliseren en om te zetten in iets positiefs.
‘Ik beschouw Michel Preud’homme als een van mijn grote rivalen van de jaren 2000, maar ik zie in hem ook nog altijd de speler die zich tijdens het WK van 1990 in Italië aan de wereld toonde. Het was een ander tijdperk, waarin er in de staf nog geen plaats was voor een specifieke keeperstrainer. Guy Thys had mij dus opgedragen om Michel, Gilbert Bodart en Filip De Wilde te begeleiden. Op sportief vlak moest ik op eieren lopen, want ik kende het vak niet, maar op menselijk vlak heb ik met Michel een geweldige ontdekking gedaan. Daar, in Italië, heb ik hem echt leren kennen en heb ik de complexiteit van het personage ontwaard. Ik heb veel respect voor de mens die hij is. Zijn doorzettingsvermogen, zijn nauwgezetheid, de wil om altijd en overal de beste te zijn. Voor een trainer is Michel Preud’homme eerlijk gezegd een godsgeschenk. Als rivaal uiteraard niet…’ ( lacht)
‘Hij kent jouw ploeg vanbuiten’
Ivan Leko tegenstander van 2016 tot 2019
‘Wedstrijden tegen een team gecoacht door Michel Preud’homme waren altijd bijzonder. Het zijn duels die je intenser beleefd dan andere. Tijdens de voorbereiding moest je uitermate geconcentreerd zijn, want je wist dat Michel elk detail zou bestuderen. Hij kende jouw ploeg vanbuiten: de kwaliteiten, de gebreken, de plekken waar hij ons pijn kon doen… Je weet op voorhand dat hij het wist. Bovendien had hij niet één, maar twee of drie verschillende plannen klaarliggen om jou te bekampen. Als trainer moet je je ploeg dus zodanig klaarstomen dat ze op elke denkbare situatie kan reageren. Doe je dat niet, dan ben je niet paraat om het tegen hem op te nemen.
‘Ik wist ook dat zijn ploeg op een enorm energieke manier aan de match zou beginnen en dat ze absoluut tot alles in staat zou zijn om te winnen. Het zit in zijn karakter en hij heeft zijn ploegen naar zijn imago gemodelleerd. Het is iemand met veel temperament, maar hij gedraagt zich altijd respectvol ten aanzien van zijn collega’s. Voor én na de match, of hij nu gewonnen of verloren had, sprak hij altijd zijn waardering uit over mijn ploeg en over mij. Zelfs toen ik bij STVV zat en met een defensieve opstelling de strijd aanging met hem, kon hij daar respect voor opbrengen. Hij begreep dat een minder sterke ploeg alle beschikbare middelen moet aanwenden om te winnen.’
‘Voor een scheidsrechter is hij soms een nachtmerrie’
Serge Gumienny oud-scheidsrechter
‘Op de bank kon hij zich heel nerveus gedragen en vocht hij soms ten onrechte onze beslissingen aan. Maar ik geloof niet dat hij zich bewust zo opstelde om ons te destabiliseren of om druk te zetten op het scheidsrechterskorps. Het heeft mij niet belet om hem een keer of twee naar de tribune te sturen omdat hij over de schreef was gegaan. Volgens mij probeert hij kost wat kost zijn spelers te beschermen. Meer zit daar niet achter. Maar het heeft wel als gevolg dat de sfeer rond de match daardoor verziekt is. Doet hij het bewust? Neen, dat niet. Dat denk ik althans niet. Hij is hoe dan ook het type trainer waar elke speler van droomt. Maar voor een scheidsrechter is hij soms een nachtmerrie.’
‘Na een nederlaag hadden we schrik van hem’
Jelle Vossen 86 duels onder de orders van MPH bij Club Brugge (2015-2017)
‘Hij is erin geslaagd om een uitzonderlijke dynamiek in de club te pompen en dat kun je niet van hem afnemen. Op tactisch vlak kon hij altijd een reserveplan uit zijn mouw schudden. Maar we wisten ook dat hij twee of drie dagen nodig had om af te koelen na een nederlaag. Eerlijk gezegd hadden we op die momenten schrik van hem. In hoofdzaak omdat het onmogelijk was om met hem te praten. We meldden ons op kousenvoeten aan voor het ontbijt. Je zei hem kortweg goeiedag, je moest daar zeker niet in overdrijven. Op het einde van zijn periode bij Club Brugge liet hij veel over aan zijn assistenten. Maar dat wilde niet zeggen dat hij minder uren klopte. Hij kon zich dagenlang op zijn bureau opsluiten om zijn tactiek te perfectioneren en wedstrijden te bekijken van onze toekomstige tegenstanders.’
‘Hij wist alles van tactiek’
Gonzague Vandooren 35 duels onder de orders van MPH bij Standard (2001-2002)
‘Ik kijk met veel plezier terug op mijn jaren bij Standard. We hadden een fantastische staf met mannen als Dominique D’Onofrio, Guy Namurois en Mario Innaurato. En dan had je Michel, die over de fenomenale gave beschikte om ons een boost te geven. Hij is met voorsprong de trainer die de beste indruk op mij heeft nagelaten. Voor hem was elke match een finale, het maakte niet uit wie tegenover ons hadden. Ik heb geen spelersgroep ervaren die zo scherp stond als onder Preud’homme. Ik ging er altijd vol tegenaan, dat heb ik in mij, maar je hebt ook spelers die een coach nodig hebben die hen op psychologisch vlak hard aanpakt.
‘In een carrière kom je dat soort trainers niet vaak tegen. Hij was gepassioneerd en fanatiek met zijn vak bezig. Mijn leven heeft zich nooit beperkt tot voetbal. Bij hem is dat blijkbaar wel het geval. En dat zijn de types die succesvol zijn. Tactisch was hij een monster, hij wist nagenoeg alles. Ik dacht dat tactiek tijdverspilling was, maar hij overtuigde mij dat het wel zijn nut had.’
‘Zijn uitbarstingen waren soms een berekende zet’
Vedran Runje, 18 duels onder de orders van MPH in 2000
‘Ik heb hem bij Standard niet lang als trainer gehad, want hij is niet lang na mijn komst technisch directeur geworden. Ik onthoud vooral dat hij mij veel heeft bijgebracht als doelman. Zijn driftbuien langs de dug-out? Ik vind het een positief gegeven. Op die manier toont hij aan zijn spelers dat hij ook in de match zit. Hij stuurt signalen uit en weet heel goed waarmee hij bezig is. Soms waren zijn uitbarstingen een berekende zet. Zijn ploeg goed aanvoelen is een kunst. Soms moet je de jongens kalmeren. Ik moet zeggen dat hij zijn ploeg zelden tot kalmte aanmaande… Maar alles hangt ook af van de spelers die je hebt. In onze periode bij Standard had hij meer de neiging om de spelers in toom te houden dan hen op te zwepen. Vandaag hitst hij hen op omdat hij waarschijnlijk het gevoel heeft dat ze moeten losbarsten. Maar hij kon zich aan elke spelersgroep aanpassen – dat heeft het meeste indruk op mij gemaakt. Je hebt veel trainers die bij een club binnenvallen en zeggen: we gaan zo spelen want zo zit mijn systeem in elkaar. Zo zit hij niet in elkaar. Hij analyseert welke karakteristieke kwaliteiten er in zijn kern schuilen en van daaruit definieert hij een manier van spelen.’
‘Een ongeëvenaarde golfspeler’
Davy De fauw 65 duels onder de orders van MPH bij Club Brugge (2014-2016)
‘Tijdens onze gezamenlijke periode bij Club Brugge gingen we samen golfen en daardoor heb ik een bevoorrechte relatie met hem kunnen uitbouwen. We golften op stage in Marbella of in Damme, niet zo heel ver van Brugge, waar hij een jaarabonnement had. Er was een constante bij hem: net zoals in het voetbal draaide golf bij hem om winnen. Hij kon niet omgaan met een nederlaag. Dat kwam goed uit, want tegen mij verloor hij nooit. ( lacht) Elke trainer hanteert zijn eigen spelfilosofie en in de visie van Michel hield hij veel rekening met de tegenstander. In tegenstelling tot Francky Dury, die vasthoudt aan zijn systeem, heeft Preud’homme er geen moeite mee om zich aan zijn opponent aan te passen. Ik zou zelfs durven te zeggen dat het zijn kracht is. Hij bekijkt systematisch twee of drie wedstrijden van de eerstvolgende tegenstander om een specifiek plan uit te dokteren.
‘Hij is een professional in hart en nieren en kon als geen ander een match voorbereiden. Zijn trainingen waren trouwens ook perfect in elkaar gestoken. We deden nooit twee keer hetzelfde, maar de rode draad tijdens de oefeningen bleef dezelfde: druk zetten en de vrije man zoeken. Nog een pluspunt was dat we altijd met de bal trainden – we moesten zelden rondjes lopen langs het veld. Hij wilde ons beter maken, de automatismen aanwakkeren en de passlijnen accentueren. Hij heeft van mij een betere voetballer gemaakt en het was aangenaam om met een trainer van zijn kaliber te hebben gewerkt.’