Dodi Lukebakio: ‘Als jongere heb je snel de neiging om te dromen’
Op 19 augustus had hij in 2018 nog maar 200 officiële minuten in de benen. Maar tot Nieuwjaar maakte Dodi Lukebakio (21) bij Fortuna Düsseldorf bijna 1 goal per wedstrijd. Ontmoeting met een jongen die het eindelijk voor de wind gaat.
De geluidsinstallatie van het restaurant versterkt de intieme sfeer met de tonen van het tijdloze ‘Fly me to the moon’ van Frank Sinatra. Muren refereren er aan jazz: zwart-witfoto’s laten een saxofonist vermoeden, een trompet en een contrabas. De zwarte vleugelpiano in het midden maakt de lounge-inrichting compleet. ‘Ik heb het nog gespeeld toen ik klein was’, zegt Dodi Lukebakio terwijl hij het klavier beroert. ‘Door het voetbal ben ik het niet blijven doen, maar wat zeker is: niemand kon de melodieën die ik speelde herkennen’, lacht hij uitbundig.
Nu zet ik vier wekkers om zeker te zijn dat ik op het goede moment wakker ben.
Dodi Lukebakio
Het nummer 20 van Fortuna Düsseldorf kruipt vervolgens in de zwarte vest van die Flingeraner en begeeft zich naar het terras. Zoals in veel Duitse stadions biedt ook het hotel van de Merkur Spiel-Arena uitzicht op het veld. Bijna aan de uitgang wordt Dodi aangesproken door een Engelsman die zich voorstelt als een supporter van Manchester United; Hij vraagt: ‘Klopt het dat jij gehuurd wordt van Watford?’ De aanvaller antwoordt bevestigend. Waarna de man tevreden over zijn kennis zijn weg voortzet. Maar wat hij niet weet, is dat de naam van de Belgische speler gelinkt is met die van een van zijn beroemde landgenoten. ‘Mijn moeder was zwaar aangedaan door het ongeval van Prinses Diana en Dodi Al-Fayed enkele weken voor mijn geboorte’, aldus Lukebakio. ‘Maar volgens mijn vader komt mijn naam eerder van ‘don de Dieu’.’ Hoe dan ook, koninklijke of religieuze invloed, sinds enkele maanden weerklinken de vier letters alleszins vaak in de Bundesligastadions.
Met bevroren voeten spelen, zegt je dat nog iets?
Dodi Lukebakio: ‘Pfffff… dat is een tijdje geleden, hé! Het was tijdens de laatste wedstrijd van de groepsfase van de Europa League in 2015/16 tegen Qarabag dat in de eerste helft mijn voeten bevroren waren. Ongelooflijk. Ik ben een tengere speler, het is niet makkelijk voor mij om in die omstandigheden te voetballen. Het gevoel is niet hetzelfde: je loopt, maar alles in je lichaam zit dicht en je krijgt de indruk dat de bal een steen is die neerstort op je voet. Maar ik had geen keuze, vooral omdat het in de Europa League was. Ik geloofde ook niet in de oude truc om onderin je schoenen peper te strooien om je voeten warm te houden.’ ( lacht)
Fortuna Düsseldorf ontdekte je tijdens een oefenwedstrijd tegen Charleroi. Dat was een dag waarop je voeten verre van bevroren waren, want je trakteerde hen op een acrobatische omhaal.
Lukebakio: ‘Als je zo’n goal maakt in een oefenwedstrijd geeft je dat het volle vertrouwen voor de competitie. Ik had geen rechtstreeks contact met Fortuna Düsseldorf, maar toen ik er aankwam, herkenden ze mij meteen. Sommigen waren verrast: ‘Is hij het die tegen ons scoorde?’ Ze verwachtten mij misschien niet bij hen te zien.’ ( lacht)
De Bundesliga is na je passages bij Toulouse en Watford al je vierde Europese competitie. Wat vergde hier de grootste aanpassing?
Lukebakio: ‘Het is zeker waar dat het in Duitsland werkers zijn en dat ze er de hele tijd lopen, maar dat is voor mij geen probleem. De ervaring die ik bij mijn vorige clubs opdeed, hielp mij om mij hier aan te passen. Ik heb kunnen tonen dat ik bijgeleerd heb, zelfs al moet ik ook nog veel ontdekken. De mensen hebben de neiging om tegen mij te praten alsof ik al tien jaar carrière achter de rug heb, terwijl ik maar 21 ben. Soms is dat storend, vooral omdat ik nog in volle leerfase zit.’
Is een prijs als ‘Rookie van de maand’, die je in december kreeg, geen vergiftigd geschenk?
Lukebakio: ‘Het is een erkenning die me doet denken aan het leed dat ik vroeger meemaakte. Dat motiveert me nog meer om afstand te nemen van die periode, maar ik relativeer het ook: ik weet dat het heel snel kan keren.’
Problemen met stiptheid
Weet je dat je in 2018 met 1 goals om de 93 minuten de efficiëntste Belg was?
Lukebakio: ( verrast) ‘Ah oké! Ik ben een aanvaller, dus ik hou van statistieken, maar deze kende ik niet. Ik kan alleen maar tevreden zijn, als je weet dat mannen als Dries Mertens, Eden Hazard, Romelu Lukaku et cetera er dertig op een seizoen maken. Dat kan mij alleen maar boosten. Vroeger had ik de neiging om mij na een succes te denken dat ik er al was. Maar zo ben ik nu niet meer: ik weet waartoe ik in staat ben en wat ik nog moet leren.’
Heb je precieze herinneringen uit de tijd dat je dacht dat je er al was?
Lukebakio: ‘Het beste voorbeeld is Anderlecht.’
Na je debuut tegen Club Brugge op je achttiende of na je doelpunt tegen Standard enkele maanden later?
Lukebakio: ‘Precies weet ik het niet meer. Het ging snel: ik ben beginnen trainen met de eerste ploeg van Anderlecht toen ik zeventien was en van de ene dag op de andere werd mij gezegd dat ik in de wedstrijdselectie zou zitten. Het eerste elftal is een andere wereld dan de jeugd. Je moet je op dat moment een heleboel vragen stellen, dat je nog meer moet werken… En als je het niet doet, wordt het snel heel moeilijk. Als je mentaal niet klaar bent op het moment dat de trainer zijn keuze maakt, lukt het niet. Maar zonder opscheppen: ik had het talent en dat zou niet weggaan. Wat ik moet leren, is het mentale aspect. Nu ben ik op de goeie weg.’
Is het de minder familiale kant van Anderlecht die je afremde in je ontwikkeling?
Lukebakio: ‘Wanneer je jong bent, is het nodig dat je goed omringd wordt. Er circuleert veel geld. Dus als je je wat dat betreft zwak toont, kun je snel geloven dat je gearriveerd bent.’
Geloof je dat je daardoor verloren was kunnen gaan?
Lukebakio: ‘Zeker, want het is ook met geld dat je begrijpt dat je iets bereikt hebt. Alleen red je het dan niet. Je hebt eerlijke mensen nodig, die je de waarheid durven te zeggen: als je nul bent geweest, ben je nul geweest, punt. Het is niet de fout van anderen of van de coach. Het is zo dat je eruit geraakt, je ervan bewust wordt en progressie maakt.’
Na je passage bij Anderlecht zei je dat je er ook buiten het veld stommiteiten beging. Zoals?
Lukebakio: ‘Aan mijn problemen met stiptheid. Dat maakte deel van mij uit, dat was een gewoonte die moeilijk af te leren was. Maar we kunnen niet zeggen dat ik niet gedisciplineerd was. In plaats van een etiket op mij te kleven, moest ik geholpen worden. Ik was jong, ik kon nog geen ervaring hebben. Het is ook aan de club om zijn jonge spelers te beschermen. Ik weet dat ik niet volledig fout was in dat verhaal, maar ik nam mijn verantwoordelijkheid op en leerde daarvan.’
Na enkele maanden bij Anderlecht en vooral na je passage bij Toulouse werd je gelabeld als ‘enfant terrible’. Later erkende je dat je zelf niet hield van de Dodi van toen. Wat is er gebeurd?
Lukebakio: ‘Het gebeurt onbewust tijdens het spelen. We gaan het veld op, ten oorlog, en dan lachen we niet tegen elkaar. We zijn er om elkaar te helpen, we zijn winnaars. Het is dan normaal dat er situaties zijn waarin je iets roept dat op het randje is. Ik ben iemand met karakter, maar daarom ben ik nog niet onrespectvol. Tegenwoordig is het vooral door het probleem van de stiptheid dat ik het etiket van ‘enfant terrible’ op gekleefd krijg. Nu zet ik vier wekkers om zeker te zijn dat ik op het goede moment wakker ben.’ ( lacht)
Weten wat je wil
Naar aanleiding van je vertrek naar Toulouse was er ook die paspoortaffaire. De club dacht dat je de Belgische nationaliteit had, terwijl je alleen over een Congolees paspoort beschikte. Omdat het quotum voor het aantal EU-spelers er al bereikt was, kon je er de eerste zes maanden geen minuut spelen.
Lukebakio: ‘Ik begreep niets van die zaak. Mijn ouders zijn geboren in Congo en ik in België, maar we hebben allemaal de Congolese nationaliteit. Toen ik klein was en we naar het gemeentehuis gingen om de Belgische nationaliteit te bekomen, werd gezegd dat ik moest wachten tot ik achttien was. Dat deed pijn, want daardoor moest ik veel oproepingen voor de Belgische nationale jeugdelftallen aan mij laten voorbijgaan. Ik had een Congolees paspoort waarop geschreven stond: Geboren in Brussel. Is dat niet belachelijk? Natuurlijk vroegen er zich veel af of ik wel echt in België geboren was en of ik niet geknoeid had met mijn kaart.’ ( lacht)
Je kon je vervolgens opnieuw lanceren bij Charleroi, dat je na zes maanden al verkocht aan Watford. Felice Mazzu zou later verklaren dat je een van de meest getalenteerde spelers was die hij meemaakte en dat hij jouw vertrek als een persoonlijke mislukking beschouwde, omdat hij er niet in geslaagd was van jou de speler te maken die hij wou. Wat denk je daarvan?
Lukebakio: ‘Voor mij is het geen mislukking. Ik wil daarop gewoon antwoorden dat ik heel veel leerde van Mazzu, van wie de tactische kwaliteiten in heel België bekend zijn. Voor mijn persoonlijke ontwikkeling is mijn passage in Charleroi dus niet echt een mislukking geweest.’
Je grote vriend Landry Dimata verklaarde onlangs: ‘Het huidige succes van Dodi is een bron van motivatie voor veel jongeren van Anderlecht en heel Brussel.’ Waarom denkt hij daarbij uitgerekend aan jou?
Lukebakio: ‘Omdat ik in Brussel opgroeide en weet dat je als jongere snel de neiging hebt om te gaan dromen. En als je als belofte van Anderlecht in het eerste elftal komt, heb je automatisch un petit quelque chose. De journalisten kijken naar je uit en verwachten heel veel van je. In het begin raakte mij dat enorm. Het was niet gemakkelijk om links en rechts te horen wat ze van mij zegden, terwijl dat niet klopte. Nu sta ik daarboven. En het is ook veel makkelijker om vooruit te gaan als je weet wat je wil.’
En wat wil je precies?
Lukebakio: ‘Bij Watford gebeurde het dat ploegmaats mij na de training feliciteerden en zegden dat ik ’s anderendaags zou spelen. Maar dan bleek ik zelfs niet in de wedstrijdselectie te zitten. Wat een enorme frustratie maakte ik daar in zes maanden mee! Ik had verschrikkelijk veel goesting, maar kreeg mijn kans niet. Uiteindelijk kraak je: je hebt geen zin meer om te werken. Het was te veel voor mij. Gelukkig heb ik daar ook tegen mezelf gezegd: ‘Eender waar ik mij volgend seizoen bevind, ik zal tonen tot wat ik in staat ben!’ Het is die richting die ik sindsdien volg, na al het leed dat ik meemaakte. Wat ik wil, is spelen. In Düsseldorf vond ik het plezier terug. Het was heel lang geleden dat ik dat nog had beleefd.’
Drie goals in Bayern
Je wordt gehuurd door Fortuna Düsseldorf. In theorie keer je in juni naar Watford terug. Hoe zijn je contacten met de staf daar? Ben je optimistisch over het al dan niet krijgen van een tweede kans in de Premier League?
Lukebakio: ‘Ik leef van dag tot dag, dus ik denk niet aan wat er op het einde van het seizoen zal gebeuren. Ik probeer gewoon mijn momenten hier in Düsseldorf te grijpen. Uiteraard heb ik contact met Watford, maar we zullen zien wat het beste voor mij zal zijn. Het zou pretentieus van mij zijn om mij nu al op het volgende seizoen te richten.’
Wat voel je diep van binnen wanneer je op het veld van Bayern München staat en de ene goal na de andere maakt?
Lukebakio: ‘Niet veel… Misschien is dat mijn probleem. ( lacht) Uiteraard deed het me goed en was ik nieuwsgierig om mij te meten met mannen die in de Champions League uitkomen, maar het was niet zo dat ik mij tijdens de wedstrijd tegen mezelf zei: ‘Wauw, ik maakte drie goals in Bayern!’
Fortunacoach Friedhelm Funkel lijkt je te willen houden. Maar hij laat ook niet na om je verwijten te maken. Na de wedstrijd in Bremen zei hij over jou: ‘Hij provoceert zijn tegenstanders, het publiek en zelfs de scheidsrechters. Dat laat ik niet passeren.’
Lukebakio: ‘We speelden buitenshuis, we stonden 1-0 achter, we zagen af en ik voelde de frustratie van de supporters. Toen ik gelijkmaakte, wist ik dat het mijn ploegmaats ademruimte zou geven. Dus haalde ik de bal uit het net en hield ik hem bij me, buiten het bereik van een Werderspeler, om tijd te winnen en de tegenstander een beetje de benen af te snijden op een paar minuten van de rust. Voetbal is een spel. ( grote glimlach) Wat deed ik fout? Waarom zeggen dat het een probleem van discipline is? De volgende keer zal ik het opnieuw doen.’
‘Ik zal er staan op het EK U21’
In oktober 2016 speelde je enkele minuten mee in de vriendschappelijke interland van de Democratische Republiek Congo tegen Kenia. Nam je in het vooruitzicht van de Afrika Cup in juni al een beslissing mocht de DRC zich daarvoor kwalificeren en hun bondscoach je oproepen?
Dodi Lukebakio: ( denkt na) ‘Het is niet makkelijk om daarop te antwoorden. Het was prachtig om twee jaar geleden voor het eerst in mijn leven Congo te zien. Mijn familie kwam me elke dag opzoeken, ik kon mijn grootouders zien en kreeg enorme steun. De sfeer in het stadion de dag van de wedstrijd was helemaal anders dan in Europa. Feit is dat er veel verwachten dat ik terugkeer. Maar op dit moment ben ik nog niet in staat om een keuze te maken.’
In juni is er ook het EK U21 met België in Italië.
Lukebakio: ( denk opnieuw na) ‘Het EK zal ik spelen, dat is zeker. Ik zal er staan. Het is de voltooiing van een mooi verhaal dat we samen beleefden: we zagen af om er te geraken en willen dat avontuur tot het einde meemaken.’
Het is voor de Belgische U21 het eerste EK sinds 12 jaar en die kwalificatie komt een jaar na het beste resultaat ooit van de Rode Duivels op het WK. Zorgt het voor druk als we zeggen dat jullie het van hen moeten overnemen?
Lukebakio: ( lacht) ‘Ja en neen. We hebben niets te verliezen. De mensen konden zien welke opofferingen we deden om op het EK te geraken en ik voel bij niemand de goesting om het nu te laten schieten. Onze kracht is de bereidheid om elkaar te helpen. Als we ons daar blijven op baseren, kunnen we ver geraken. Nu en later.’