Hoe de spektakelman Mathieu van der Poel geduldiger, slimmer én sterker werd

Met overmacht won Mathieu van der Poel vrijdag de E3 Saxo Classic in Harelbeke. Dat hij vooral blij was met de manier waarop zegt alles over zijn evolutie van de voorbije jaren.

‘Kan je het samenvatten, hoe je je overwinning hebt gerealiseerd?’, vroeg Sporza-journalist Renaat Schotte na de finish aan Mathieu van der Poel. Die moest spontaan lachen. ‘Neen, da’s te moeilijk.’ Het zou dan ook een lange synthese geweest zijn, van een bombardement met vijf scudraketten die hij had afgevuurd. Van op de Taaienberg, op 81 kilometer van de finish, over de Boigneberg, de hellende strook naar de afdaling van de Kapelleberg en de Stationsberg, tot op de Paterberg, op 43,7 kilometer van de aankomst.

De 56 seconden die hij nodig had om die steile klim op te vlammen was dan wel geen record – Wout van Aert ging in eerdere edities al even snel naar boven – het was vooral de opeenvolging van explosies die de tegenstand wegblies. Al werden de kraters pas echt dieper in de finale, toen Van der Poel zijn voorsprong op Wout van Aert en co. nog uitdiepte, tot bijna twee minuten. En dat na een solo van, in tijd, 58 minuten en 50 seconden – de duur van een veldrit. Maar dan in de E3, na al 163 kilometer in de benen te hebben.

‘Ik ben het meest blij met de manier waarop ik gewonnen heb, hoe ik alleen naar de meet rijd’, zei Van der Poel achteraf. Het was dan ook de vierde langste winnende solo in zijn profcarrière. Tweemaal reed hij zelfs al op ruim 50 kilometer van de eindstreep alleen weg: 52,1 kilometer in de fameuze rit naar Castelfidardo in de Tirreno-Adriatico van 2021 en 50,6 kilometer in de slotrit van de Binck Bank Tour 2020 naar Geraardsbergen.

In beide gevallen hing de zege wel aan een zijden draadje: in Castelfidardo kwam Tadej Pogacar terug tot op tien seconden en op de Vesten van de Muur had Van der Poel zelfs amper vier tellen over. Telkens moest hij tot het kleinste gaatje gaan. De krachten die MvdP op weg naar Geraardsbergen verspeelde, kwam hij daags erna ook tekort in Luik-Bastenaken-Luik. Hij eindigde er als zesde, op slechts veertien seconden van winnaar Primoz Roglic. Zonder de solo in de Binck Bank Tour had er misschien meer ingezeten.

Het belette Van der Poel niet om in het volgende voorjaar een duoaanval van tachtig kilometer op te zetten in Kuurne-Brussel-Kuurne, samen met Jhonatan Narvaez. ‘Van iets verder dan gepland, maar ik vond het leuk’, legde hij uit. Alleen werden hij en zijn metgezel ingerekend in de slotfase. In de daaropvolgende Tirreno-Adriatico voerde Van der Poel, die net op een indrukwekkende manier de Strade Bianche had gewonnen, weer een spektakelstuk op, in het uitgeregende Castelfidardo. Waarom hij toen van zo ver aanviel? ‘Omdat ik het koud had en me wilde verwarmen.’

Het kostte hem wel een jaar van zijn leven om Pogacar af te houden. Die frisheid kwam de Nederlander ook te kort in de daaropvolgende klassiekers: vijfde in Sanremo, derde in de E3, een offday in Dwars door Vlaanderen, verrassend de sprint verloren tegen Kasper Asgreen in de Ronde van Vlaanderen.

(lees verder onder de tweet)

Each of Van der Poel’s 5 attacks from his first E3 victory today

1. 80km out on the Taaienberg 💥
2. 67km out on the Boigneberg 🥊
3. 66km out ⚔️
4. 58km out on the Stationsberg 🚀
5. 44km out on the Paterberg ⚰️☠️🏴‍☠️

The undisputed King of Sending It 🛫💸#MVDP #E3SaxoClassic pic.twitter.com/t7iToDdsCw

— Atlanta Rouleur Collection (@AtlantaRouleur) March 22, 2024

Switch gemaakt

Na dat jaar, mede door zijn rugproblemen in de twee daaropvolgende winters, maakte Van der Poel een switch, vertelde hij in de jongste Wielergids van Knack Sport. ‘Mijn vader heeft vaak gezegd dat die aanvallen van zeventig kilometer voor de finish wel leuk zijn, maar dat je daar geen groot palmares mee bijeen rijdt. Daar ben ik me nu ook van bewust. Zulke vroege demarrages hebben geen nut. Het niveau is nu zo hoog dat die worden afgestraft. Ik heb beseft dat de tijd dringt, dat mijn kansen na elk seizoen verminderen.’

Van der Poel vertelde in het interview met Knack Sport dat hij zich op het WK in Glasgow erg had moeten intomen, voor hij op 22 kilometer van de finish wegreed op Great George Street. ‘Ik moet me nu in veel koersen kalm houden. (lacht) Die drang om vroeg aan te vallen heb ik nog altijd. Alleen beheers ik me nu beter.’ Het leverde de Nederlander de wereldtitel op. En de bevestiging dat een beetje meer geduld rendeert.

Dat vertelde hij afgelopen maandag ook in een interview naar aanleiding van zijn nieuw tienjarig contract met Canyon. ‘Grote koersen winnen is het belangrijkst. Belangrijker dan domme dingen doen omdat je je wil amuseren. Zo heb ik al races verloren. Maar als je stopt als renner, zal niemand kijken naar het entertainment dat je hebt gebracht. Wél naar je zeges. Dan wil ik geen spijt hebben van vele gemiste kansen.’

Geduld oefenen

Na die quotes zou je denken dat Van der Poel voortaan een berekende killer zou worden, die met één welgemikte handgranaat de tegenstand zou doen exploderen. Toch deed hij vrijdag in de E3 Harelbeke het omgekeerde, met een verwoestende versnelling op de Taaienberg, op 81 kilometer voor de finish. ‘Niet gepland, maar daar reden ze zo hard naartoe dat ik het momentum wou nemen’, vertelde de wereldkampioen achteraf.

Hét verschil met de Mathieu van der Poel van voor 2022: toen had hij tegen beter weten in – gewoon voor de fun – in zijn eentje doorgereden. Deze keer liet hij zich na een paar kilometer weer inlopen, omdat achter hem een groep van dertig man was samengetroept. ‘Ik moest mijn geduld bewaren’, zei MvdP achteraf niet toevallig. Er zouden immers nog momenten komen waarop hij nieuwe raketten kon afsteken. Zijn doel: de koers zo hard mogelijk maken tot en met de laatste zware helling, de Karnemelkbeekstraat. Van der Poel wilde zo vermijden dat hij nadien, in het vlakkere stuk tot in Harelbeke, tegen een overtal van Visma-Lease a Bikerenners zou moeten strijden.

En dus bleef hij als eerste aanvallen – ageren in plaats van reageren, zoals Wout van Aert te veel moest doen. De reden ook waarom de Kempenaar aan de voet van de Paterberg ten val kwam, omdat de agressievere Van der Poel er als eerste was opgedraaid en hij op de kasseien naar diens achterwiel wou rijden. Of Van Aert de Nederlander daar en op de volgende hellingen had kunnen volgen, en in dat geval hem in de sprint had kunnen verslaan, zullen we nooit weten.

(lees verder onder de tweet)

Oh la chute de Wout van Aert ! Van der Poel en profite pour attaquer dans le Paterberg !

Une course folle à suivre en direct sur Eurosport https://t.co/F0p3kLnebR #LesRP #E3SaxoClassic pic.twitter.com/YpXTHQ8NPS

— Eurosport France (@Eurosport_FR) March 22, 2024

Een zaak is een feit: in tegenstelling tot vroeger deelde Van der Poel zijn 43,7 kilometer lange solo perfect in. Hij gaf Van Aert, die dankzij onder meer een supersnel tweede deel van de Oude Kwaremont (9 tellen sneller dan MvdP) een achterstand van 33 seconden (op de top van de Paterberg) had verkleind tot 12 seconden (aan de voet van de Karnemelkbeekstraat), op die laatste helling een fysieke en mentale uppercut.

‘Tot dan was ik bezig met mijn inspanning zo goed mogelijk in te schatten, reed ik de wattages waarvan ik weet dat ik ze aankan. En op de Karnemelkbeekstraat ging ik voluit om Van Aert te kraken’, aldus Van der Poel. Ook op dat ogenblik was hij berekender en slimmer dan vroeger. En nog bepalender: fysiek sterker. ‘Ik haalde mijn hoogste niveau ooit in een klassieker, bijna even goed als op het WK in Glasgow.’

Altijd beter willen worden

Nog straffer dan zijn versnelling op de hellingen is dat de wereldkampioen op het vlakke zijn voorsprong uitdiepte tot twee minuten. Op Van Aert én op de groep met Jasper Stuyven. Ook dat is het resultaat van de ‘nieuwe’ Van der Poel, die op zulke langere inspanningen nog meer traint dan vroeger. ‘Ik vind het nochtans niet leuk, want ik rijd mezelf dan helemaal naar de vaantjes. Maar ik heb er veel aan, daar doe ik het dan voor. Al kan ik tijdens een koers nog dieper gaan’, vertelde hij na de aankomst tegen Wielerflits.

(lees verder onder de tweet)

𝑨𝒏𝒐𝒕𝒉𝒆𝒓 𝒄𝒍𝒂𝒔𝒔𝒚 𝒑𝒆𝒓𝒇𝒐𝒓𝒎𝒂𝒏𝒄𝒆 🫡

🇳🇱 World champion Mathieu van der Poel takes the victory in the E3 Saxo Classic in only his second race of the year 🏆#E3SaxoClassic | @AlpecinDCK | @mathieuvdpoel pic.twitter.com/U5wqEjeTQs

— Eurosport (@eurosport) March 22, 2024

Het leverde hem een nieuwe eclatante zege en een emoji-groet aan de finish op. Van een spektakelman die geduldiger, slimmer én sterker is geworden. Dankzij een eigenschap die alle grote kampioenen hebben en die hij na de finish, tussen de regels, aanhaalde: ‘Ik probeer altijd beter te worden.’

Alles uit zijn immense talent willen halen, bovenal is dát Van der Poels grootste verdienste geworden.