Hij mag stilaan ‘de Onoverwinnelijke’ worden genoemd, na een vijfde opeenvolgende gouden medaille in een internationaal kampioenschap. Ook op het WK bleef Bart Swings (33) de maat der dingen op de massastart.
Hij was net tweede geworden, op slechts drie honderdsten van Bart Swings, en toch was Antoine Gélinas-Beaulieu allerminst ontgoocheld na de finale van de massastart op het WK in Calgary. Integendeel: de 31-jarige Canadees, nochtans al twee keer wereldkampioen in de teamsprint, vierde zijn medaille voor eigen publiek alsof het een gouden was. Dicht in de buurt van de topfavoriet komen, het was al een overwinning op zich.
Indrukwekkende serie
Het zegt veel over de status van Bart Swings in zijn specialiteit. Een nummer waarop hij in de laatste vijf internationale kampioenschappen telkens de titel heeft veroverd: het EK van 2022, de Winterspelen van 2022, het WK van 2023, het EK van 2024 en nu ook het WK van 2024. Geen huidige snelschaatser op gelijk welke andere afstand heeft zo’n reeks neergezet, zelfs als je alleen de Winterspelen en de laatste twee WK’s meerekent. De massasprint mag dan wel door sommigen als het minst prestigieuze schaatsnummer worden beschouwd, het blijft een indrukwekkende serie.
Zeker omdat er op de massastart tactisch veel verkeerd gaan, meer dan op andere afstanden waar, zonder val, altijd de snelste schaatser wint. En toch zette Bart Swings al vijfmaal op rij het scenario naar zijn hand. Op een manier waarop iedereen het nochtans verwacht: zestien ronden lang nooit uit de top vijf verdwijnen – dankzij zijn fysieke overschot en uitmuntende positionering – om dan in de laatste twee ronden één lange streep tot de finish te trekken.
Zo gebeurde het ook in Calgary: als reactie op een uitval van de Fransman Timothy Loubineaud ging Swings op 700 meter van het einde in de achtervolging en hield hij daarna zijn concurrenten achter zich – al was het deze keer wel nipt (drie honderdsten).
Sprinters afmatten
Het was hetzelfde plan als op het WK in Inzell 2019, toen Swings ook van zo ver aanviel, op weg leek naar goud, maar door een defecte schoen viel op 300 meter van de finish. Het belette hem en zijn coach Jelle Spruyt niet om op het WK in 2023 opnieuw die tactiek toe te passen. Met als doel: de explosieve sprinters afmatten door er een heel lange sprint van te maken. Met succes, dankzij twee snelle rondetijden met amper verval ertussen: 23’’83 en 23’’95.
Op het WK in Calgary deed Swings het iets anders. Deze keer door langzaam te versnellen – hij had daar de voorbije weken ook extra op getraind. Eerst een voorlaatste ronde in 24’’20 afleggen, om dan bijna een seconde sneller te schaatsen in de slotronde: 23’’30. Nog rapper dan zijn supersonische laatste ronde op de Winterspelen in Peking (23’’47), maar wel in de 1.034 meter hoog gelegen Olympic Oval van Calgary met een lagere luchtdruk en dus minder luchtweerstand. Antoine Gélinas-Beaulieu was zelfs nog vier tienden rapper dan Swings in de slotronde, maar moest van te ver komen om hem nog voorbij te steken.
Olympic champion Bart Swings 🇧🇪 strikes again 💥
— ISU Speed Skating (@ISU_Speed) February 17, 2024
It’s yet another World title 🏆 for the Belgian star 🌟, finishing ahead of Antoine Gélinas-Beaulieu 🇨🇦 and Livio Wenger 🇨🇭 #WorldSpeed #SpeedSkating pic.twitter.com/lI4cDzcDHx
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Voor de Herentenaar was het weer een triomf van een fysieke, mentale en tactische dominantie. Van een atleet die, in zijn specialiteit, meer dan ooit meester is van zijn lot en kapitein van zijn ziel. Ook de stress verlamt hem immers niet meer, zoals op het WK in 2020 in Salt Lake City het geval was. Toen klapte Swings ineen door de druk, maar na psychologische begeleiding en zijn olympische titel in Peking omarmt hij die meer dan ooit. Zijn tegenstanders op de massastart botsen telkens weer op een ondoordringbaar mentaal pantser.
Gedurfde keuze
Na de Winterspelen maakte Swings ook een gedurfde keuze: om te blijven focussen op de vijf kilometer. En dus niet om zich alleen nog op de massastart te concentreren, nochtans de meest ‘veilige’ optie. Het bloed in het sportdier Swings kruipt immers waar het niet gaan kan: ook na zijn dertigste wil hij nieuwe doelen realiseren. Mede door een totaal andere trainingsaanpak, geïnspireerd door de Zweedse dubbele olympische kampioen Nils van der Poel. Die had na de Winterspelen zijn schema’s online gezet. Een bijzonder zwaar oefenprogramma, maar dat schrok Swings niet af.
De nieuwe methode rendeerde vorig jaar op het WK in Heerenveen niet alleen op de massastart, maar ook al op de vijf kilometer. De Herentenaar behaalde er met brons zijn eerste WK-medaille op een individueel nummer. In Calgary zat dat er, mede door een beter deelnemersveld, deze week niet in: achtste, op ruim zes seconden van brons en zijn persoonlijk record (gevestigd op een ‘hooglandbaan’, in Salt Lake City). Swings zal dat plan, vooral qua fysieke voorbereiding, dus nog moeten bijschaven.
Ook richting de Winterspelen van 2026 blijft hij op die afstand immers op een medaille mikken, het enige hiaat op zijn erelijst. In een snel evoluerende schaatssport geen simpele opdracht, maar zelfs als die vijf kilometermissie niet lukt, dan kan hij zijn palmares verder opsmukken met medailles op de massastart.
Just the Olympic champ clinching another World title – congrats, Bart Swings 🇧🇪#SpeedSkating #WorldSpeed pic.twitter.com/z1psbX1YyG
— ISU Speed Skating (@ISU_Speed) February 17, 2024
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Swings’ totale medailleaantal op internationale kampioenschappen als snelschaatser staat na zijn goud in Calgary intussen op veertien stuks. Over een periode van elf jaar, na zijn eerste bronzen plak op het WK allround in 2013, toen hij 22 jaar jong was. Niemand van de toppers van toen is nu nog actief, of komt nog in de buurt van een medaille op een individueel nummer.
116 medailles
Niet te vergeten ook: nog veel omvangrijker is zijn medailleoogst in het skeeleren, Swings’ eerste grote liefde, waar hij bijna elke zomer naar terugkeert. En ook daar de successen aan elkaar blijft rijgen. Sinds 2009, toen hij pas 18 jaar was, heeft hij als inlineskater 102 plakken verzameld, waarvan 32 Europese titels, 19 wereldtitels en 8 gouden medailles op de World Games, de Spelen voor niet-olympische sporten. Goed voor in totaal liefst 116 topdrieplaatsen op internationale kampioenschappen in Swings’ hele skeeler/snelschaatscarrière van intussen vijftien jaar.
Alleen al de duur van die loopbaan, zonder enige dopingsmet, verdient respect. Net als de manier waarop de Vlaams-Brabander zichzelf blijft heruitvinden, al van toen hij in 2011 de stap van het skeeleren naar het snelschaatsen zette. Bovendien lijkt er nog geen sleet op te zitten, en zou het niet verbazen als hij zijn loopbaan over de Winterspelen van 2026 tilt. Vooral als hij daar, op zijn 35ste, opnieuw olympisch goud zou behalen. En zijn status, als nu al een van de grootste Belgische sporters ooit, nog meer zou opkrikken.
Eén ding is zeker: aan de onblusbare passie van Swings zal het niet liggen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier