In zijn zoektocht naar de Ballon d’Or die hem ooit moet bekronen als beste speler van de wereld koos Paul Pogba voor Manchester United en Jose Mourinho als volgende stap in zijn carrière. Een stap die vooraf tot in de kleinste details werd voorbereid.
Dat Frankrijk op dit moment nog steeds het land nummer één is in de wereld qua toeristische aantrekkingskracht, heeft volgens specialisten te maken met het gegeven dat je ‘om de 300 kilometer met een compleet nieuw landschap’ hebt te maken. Dat Frankrijk is ook het land van Paul Pogba. Een speler die ‘alles wil doen, omdat hij denkt dat hij alles kan’. Hij is zo groots als de Alpen, zo spectaculair als een voetbalwedstrijdje op een of ander strand aan de Middellandse Zee, heeft ritme zoals een dagje Disneyland en is, althans volgens zijn manager Mino Raiola, zo’n kunstwerk dat hij thuis hoort in het Louvre: ‘Pogba? Dat is zoals een Monet.’
‘Het prototype van de moderne voetballer’, vertelde Antonio Conte ooit. Een atleet die zo compleet is dat hij lijkt op een van de cyborgs uit de toekomst, computergestuurde voetballers die op alle posities kunnen spelen omdat ze alle onderdelen van het spel beheersen. Binnen de Franse ploeg biedt Pogba zulke mogelijkheden dat de bondscoach zijn team op zijn Engels kan laten spelen (met Olivier Giroud, Moussa Sissoko en Blaise Matuidi), maar ook op zijn Spaans (rond Karim Benzema, Aymeric Laporte en Antoine Griezmann). Met deze constante: welke scenario ook wordt gekozen, Pogba zal altijd een van de sleutelfiguren blijven.
Diens schilderspalet lijkt oneindig veel varianten te bieden. Pogba kan in zijn wedstrijd bewegingen à la Patrick Vieira afwisselen met geniale ingevingen op zijn Ronaldinho‘s. Er is zo veel mogelijk dat Pogba er nog niet in is geslaagd om zichzelf ergens toe te beperken. Jamie Carragher rechtvaardigde de enorme transfersom van 105 miljoen euro die met de overgang gepaard ging als volgt: ‘Hij heeft het talent én de mogelijkheden om een van de helden te worden die overal kunnen spelen.’ Paul Scholes, een van de oude legenden van Manchester United, die als speler ook veel terrein bestreek, toonde zich iets sceptischer: ‘Tegen die prijs wil je toch vooral een speler die in staat is om vijftig doelpunten per seizoen te maken. Genre Messi of Ronaldo.’
GOUDEN GOALS
Pogba speelt graag op het middenveld, omdat hij ‘daar het spel kan controleren’. Maar desondanks is hij toch ook geobsedeerd door doelpunten. Zijn fysieke mogelijkheden zetten hem op het eerste gezicht in het rijtje van Vieira of Marcel Desailly, maar in tegenstelling tot die spelers opereert Pogba liever wat hoger. Geen van beiden kwamen vroeger immers in aanmerking voor een Gouden Bal. En het carrièreplan dat voor Pogba is uitgetekend, lijkt met deze terugkeer naar Manchester United toch zo bestudeerd dat het de bedoeling is om zijn naam in hoofdletters bij te schrijven in dat historisch lijstje.
Verleid door de twee grote clubs uit Spanje koos Pogba voor een ploeg die dit seizoen niet eens mag deelnemen aan de Champions League. Verrassend of toch weer niet, als we deze hint van José Mourinho mogen geloven: ‘Als je de beste speler van de wereld wilt worden en je trekt naar Barcelona of Madrid, dan moet je je zorgen maken, want ik denk niet dat de anderen je gaan laten doen.’
Wellicht heeft de Franse middenvelder ook gezien dat het uitstekende jaar 2015 van Neymar en Luis Suárez geen van beiden toeliet om Cristiano Ronaldo van de tweede plaats te houden op het podium van de Gouden Bal. En hij herinnert zich ongetwijfeld ook dat het winnen van het WK in 2010 Xavi en Iniesta niet uit de schaduw van Lionel Messi haalde. Dat kan mee de keuze voor Engeland verklaren. In niet om het even welk seizoen overigens. De Premier League wordt meer dan ooit naar voren geschoven als ‘het hoogste niveau ooit’. Pogba komt er terecht in een club die opnieuw naar de top wil en die zich daarvoor de middelen heeft gegeven. Met bovendien The Special One op de bank…
‘De Ballon d’Or winnen is een van mijn dromen’, zei Pogba in een van zijn eerste zinnen als nieuwe Mancunian. De Fransman lijkt daarbij al het recept te kennen. Pogba: ‘Als ik zie wat Pavel Nedved in het verleden deed. In het jaar dat die zijn trofee kreeg, deed die niets anders dan scoren in de Champions League. Dat lijkt me dé manier voor een middenvelder die kans wil maken op die prijs.’
Als je mikt op de hoogste individuele prijs die een voetballer kan winnen, lijkt de keuze als middenvelder voor een kampioenschap waarin spelers op die positie vaak scoren dan ook de logische. Yaya Touré maakte in 2014 in het kampioenenjaar van City twintig doelpunten. Pogba: ‘In Engeland willen ploegen scoren. In Italië denken ze vooral aan doelpunten verhinderen.’
Samengevat: de Engelse competitie lijkt de ideale voor Pogba om aan zijn statistieken te werken. Een obsessie die hem al jaren achtervolgt. De Fransman kreeg immers de liefde voor Amerikaanse sporten met de paplepel ingegeven. Liefde voor een land waar sporters worden voorgesteld op basis van hun statistieken.
TWEEDE MIDDENVELDER
Als beide partijen hun toekomst voor vijf jaar aan elkaar verbinden, is dat ook omdat Paul Pogba en Manchester United een gemeenschappelijk doel hebben: de club opnieuw een plaats bezorgen binnen de top van het Europese voetbal. ‘Voor de eerste keer komt een speler van wereldklasse die ook naar Real Madrid of Barcelona kon, naar Manchester United’, zei een blije Gary Neville, gewezen rechtsachter op Old Trafford. Om dat doel te bereiken, koos de ploeg voor de enige trainer die in staat is om winnend DNA is een ploeg te stoppen. Niet alleen recent, al sinds het begin van deze eeuw.
Pogba koos voor Mourinho in de hoop dat die van hem iets kan maken waarin voordien Antonio Conte noch Massimiliano Allegri slaagden: zijn enorme mogelijkheden ook concretiseren door ze te kanaliseren. De Pogba van Turijn was immers nooit echt betrokken bij het spel van Juventus. Hij leek er eerder een toegevoegde waarde dan een essentieel onderdeel. Een speler die alles kon, maar niks moest. De antithesis van de ideeën van José Mourinho, die zichzelf bij zijn aankomst op Old Trafford voorstelde als een manager die ‘houdt van specialisten, niet van multifunctionele spelers’.
Opvallend: nog voor de officiële handtekening van Pogba onder een contract was gezet, verduidelijkte de Portugees al de rol van de vierde aanwinst in de rij nieuwkomers. Vóór Pogba tekenden immers Eric Bailly (een verdediger), Henrikh Mkhitaryan (een aanvallende middenvelder die beslissend is in het laatste derde van het veld) en een spits van topklasse, Zlatan Ibrahimovic. Mourinho: ‘We hebben al nummers 10 in de kern, maar nog niet wat ik meestal omschrijf als een tweede middenvelder. Iemand die sterk is, krachtig bedoel ik, die defensieve intensiteit kan brengen, maar ook creativiteit en doelpunten. Frank Lampard, Paul Scholes, Steven Gerrard: dat zijn voorbeelden van dat soort type, mensen die verdedigden als een 6, maar zelf ook soms meer dan tien doelpunten maakten.’
Het was een beschrijving die perfect op maat van Pogba leek gesneden. Die omschrijft zichzelf als iemand die ‘de adem en fysiek heeft om zowel aan te vallen als te verdedigen’. Mourinho lijkt klaar voor een strijdplan dat zijn omschakelingsvoetbal nog indrukwekkender kan maken, met een centrale rol voor de Franse middenvelder. Een rol als een van de twee pivots in een tactisch schema van een 4-2-3-1, een rol die in het verleden Lampard en Fábregas bekleedden in het Chelsea van The Special One. Mourinho exploiteerde in het verleden al op een uitstekende manier het scorend vermogen van de Engelsman, die tien jaar na elkaar elk seizoen tien goals of meer maakte en die hij op de tweede plaats kreeg in het podium van de Gouden Bal. Dat was in 2005, het eerste jaar van hun samenwerking.
Pogba lijkt klaar om dat voorbeeld van Lampard te volgen. Sinds zijn doorbraak in 2012 verbeterde de Fransman elk jaar zijn statistieken in het calcio. Vijf doelpunten in zijn eerste jaar, zeven het seizoen erop, daarna acht (en drie assists), om vorig seizoen af te sluiten met opnieuw acht goals, maar wel ook met twaalf assists.
OP ZIJN ENGELS
Kern van de zaak is nu ook met Pogba een evenwicht te vinden in de ploeg. Een logische positie zou zijn om hem wat aan de linkerkant van de as te zetten, zodat Pogba, rechtsvoetig, in het centrum kan komen om van daaruit beslissende acties te helpen opzetten. Het probleem is daarbij dat je, vanuit een positie als een van de tweede middenvelders voor de verdediging, ook de balrecuperatie moet behandelen. En daar blijft Pogba een voetballer die in het verleden veel tackelt (gemiddeld 2,2 keer per wedstrijd) maar slechts weinig ballen recupereert op basis van zijn plaatsing (gemiddeld 1,3 per match). Pogba is ook een beetje showman, een zelfverklaard bewonderaar van Ronaldinho, die hij beschouwt als ‘het symbool van wat ik efficiënt spektakel zou noemen’. Pogba had er vorig seizoen bij Juventus 102 geslaagde dribbels opzitten, maar verslikte zich ook 64 keer. Een cijfer dat gevaarlijk kan zijn als je dicht bij het eigen doel staat.
‘Ik neem soms risico’s die ik niet hoef te nemen’, erkent de betrokkene. Als Diego Simeone het over die positie heeft, zegt hij dat het geen toeval is dat de beste Gabi al 30 is en de beste Tiago 34. Het is ook geen toeval, aldus de Argentijn, dat Pirlo nog bij Juve speelde op zijn 35e of dat Xabi Alonso (34) nog een van de beste middenvelders is. Het is een zeer moeilijke positie. Zeker als je slechts 23 bent.
Maar misschien is middenvelder zijn in de Premier League iets minder moeilijk dan elders. Zeker als tweede middenvelder onder Mourinho. Het voordeel van The Special One is misschien ook dat het een seizoen zonder Champions League wordt, dat hij niet zal worden geconfronteerd met de grote spreidstand van het tegelijk moeten op de been brengen van een performante ploeg in Engeland én op het continent. De Premier League blijft ook een kampioenschap waarin je het kunt halen met een ‘defensieve’ middenvelder die het seizoen eindigt met 20 doelpunten.
Beschermd door Michael Carrick of door zijn landgenoot Morgan Schneiderlin lijkt Pogba alles in handen te hebben om die stappen te zetten die hem nog verwijderen van de mondiale elite. In dat geval zal de Engelse pers het zeker hebben over ‘het ontwaken van het beest uit Manchester’ dat, afhankelijk van het moment, zal worden omschreven als ‘de nieuwe Vieira’, de nieuwe Lampard of de nieuwe Touré. Het antwoord dat ze dan riskeren, is het antwoord dat de Italiaanse pers al kreeg, toen ze Pogba vergeleek met Frank Rijkaard: ‘Ik hou niet van vergelijkingen. Ik ben Paul.’
DOOR GUILLAUME GAUTIER – FOTO ADIDAS
De Engelse competitie lijkt de ideale voor Pogba om aan zijn statistieken te werken.
De kern van de zaak voor Mourinho is om met Pogba een evenwicht te vinden in de ploeg.
