The Silent Games. The Spartan Games. The Covid Games. De Olympische Spelen van Tokio 2020(1) kregen al tal van bijnamen, vanwege de draconische coronamaatregelen. Meer dan ooit moeten de olympiërs op het terrein voor de magie zorgen. Welke internationale topatleten zullen, om verschillende redenen, het meest in het oog springen? Een overzicht.
Simone Biles
Negentien wereldtitels en vier gouden olympische medailles staan al op Simone Biles’ naam. Net als vier naar haar genoemde turntechnieken, omdat zij die als eerste uitvoerde. In slow motion gaan haar spectaculaire salto’s de wereld rond. Miljoenen mensen verbazend, want als geen ander tart de 1m42 kleine Amerikaanse de zwaartekracht. Niemand die er zelfs aan twijfelt dat het springwonder ook in Tokio vier/vijf gouden medailles zal veroveren. Met, zoals in Rio 2016, titels in de team- en in de individuele allroundcompetitie (als eerste turnster die haar olympische titel verlengt sinds Vera Caslavska in 1968), en op de grond en de sprong. En met allicht ook goud op de balk, zoals op het jongste WK 2019. Alleen op de brug met ongelijke leggers zal Biles allicht minder punten scoren dan Sunisa Lee en Nina Derwael.
Met vier of vijf gouden plakken zal de turnster uit Houston na Tokio een nog groter icoon worden dan ze nu al is. Begiftigd bovendien met een enorm charisma en mondigheid, waarmee Biles (24) de vrouwelijke kracht in de sport geherdefinieerd heeft. Gebruikmakend ook van haar positie om haar sport van binnenuit te veranderen. Ze was immers een van de slachtoffers van Larry Nassar, de ploegarts die veroordeeld is voor het seksueel misbruiken van honderden, veelal minderjarige sporters. Het heeft Biles jaren therapie gekost om te begrijpen dat het niet haar schuld was, en dat trauma te verwerken.
Om uiteindelijk uit te groeien tot de GOAT, de Greatest of All Time, van het vrouwenturnen. Al is dat volgens Biles, die na het corona-uitstel van de Spelen zich meermaals de ‘waarom doe ik dit nog?’-vraag stelde, niet haar levenswerk. Wél wat er na haar illustere turncarrière volgt. Niet toevallig was de titel van het jongste nummer van Sports Illustrated, met Biles op de cover: ‘ True Greatness is still to come.‘ Mogelijk voor de allerlaatste keer in Tokio, waar Biles – zegt ze zelfs – niets meer te bewijzen heeft, behalve voor zichzelf. Ze wil tonen dat ze ‘het’ nog steeds kan. Beter dan ooit tevoren.
Caeleb Dressel
Drie zwemmers hebben op de Spelen zeven of meer medailles behaald: Mark Spitz (1972), Matt Biondi (1988) en Michael Phelps (acht medailles in 2004/2008). Zal Caeleb Dressel (24) hen in Tokio evenaren? En de legacy van Phelps voorzetten? Weliswaar meer als een pure sprinter dan als een veelzijdige zwemmer, zoals zijn idool? De zwemmer uit Florida, bekend om zijn grote tatoeages van een alligator, arend en een beer op zijn linkerarm en -schouder, mikt op medailles op de 50 en 100 meter vrije slag en de 100 meter vlinderslag, plus in vier estafettenummers. Met reële slaagkansen, want een veelvraat was Dressel ook al op de voorbije WK’s: zeven keer goud in 2017 en zesmaal goud plus tweemaal zilver in 2019.
Alleen de kleur van die medailles in Tokio moet nog bepaald worden, want vooral in de aflossingsnummers is een Amerikaanse sweep niet vanzelfsprekend. Vooral op de 4×100 en 4×200 meter vrije slag is de concurrentie van enerzijds Rusland/Australië en anderzijds Groot-Brittannië zeer stevig. En ook in de individuele 100 meter vrij zal Dressel het niet onder de markt krijgen tegen Europees kampioen Kliment Kolesnikov. De Rus zwom dit jaar zelfs al twee keer sneller (47.31 en 41.37) dan de Amerikaan op zijn trials (47.39). Ook de Italiaan Alessandro Miressi en de Australische titelverdediger Kyle Chalmers zitten hem op de hielen. En wie weet zorgt het Roemeense wonderkind Davide Popovici voor een gigantische stunt. Die zwom onlangs ’s werelds beste seizoenstijd op het EK voor junioren (47.30). Als zéstienjarige…
Teddy Riner
Judoka Teddy Riner (+100 kg-categorie) was al een icoon en kan in Tokio helemaal onsterfelijk worden als hij een derde opeenvolgende olympische gouden plak behaalt, iets wat alleen de Japanner Tadahiro Nomura tot nu toe heeft gerealiseerd (in 1996, 2000 en 2004, -60 kg). Riner (32) won ook al tien wereldtitels en had een ongeslagen reeks van liefst 154 kampen, tot hij in februari 2020 in het grandslamtoernooi van Parijs verloor van de Japanner Kokoro Kageura. Sindsdien vocht de Franse kolos alleen op de Doha Masters, begin dit jaar, waar hij – uiteraard – won.
In Tokio zal Big Ted niet moeten vechten tegen Kageura, want diens landgenoot Harasawa Hisayoshi bemachtigde de enige Japanse plek in de zwaargewichtcategorie. Hij werd door Riner verslagen in de olympische finale in Rio. Als dat nu omgekeerd zou zijn, dan zal zelfs de koelste Japanner ontdooien van jubel. Maar zover wil Riner het niet laten komen, zo bleek uit zijn laatste tweet voor zijn afreis naar Tokio: ‘Al de trainingen hebben naar dit moment geleid. Mijn lichaam staat op punt, mijn geest is scherp. Ik ben klaar.’ Om nogmaals geschiedenis te schrijven.
Rikako Ikee
Het wordt, zeker wat de Japanners betreft, hét feelgoodverhaal van de komende Spelen: de comeback van Rikako Ikee. In 2019 werd bij de toen negentienjarige, zeer beloftevolle zwemster leukemie vastgesteld. De behandeling sloeg aan en Ikee begon ook weer te trainen, met oog op de Spelen – voor haar kwam het uitstel wél goed uit. Op de Japanse trials in mei kon Ikee zich niet plaatsen voor een individueel nummer, maar ze zal wel lid zijn van de estafetteploeg op de 4×100 m vrije slag, waarvan de reeksen al op de eerste dag plaatsvinden, en de 4×100 meter wisselslag. Een medaille zal Ikee met haar landgenotes niet winnen, maar de Japanners zullen haar ongetwijfeld als symbool van de zogenaamde Recovery Games bestempelen, het bewijs dat mensen niet alleen corona, maar ook die andere levensbedreigende ziekte kunnen overwinnen.
Kevin Durant
Het Dream Team bestaat niet meer (die term geldt énkel voor de legendarische basketbalploeg uit 1992), maar ook deze keer is Team USA een plejade van vedetten met onder anderen Damian Lillard, Jayson Tatum, Devin Booker en Draymond Green, onder leiding van de illustere coach Gregg Popovich. De grootste naam is echter Kevin Durant. Hij maakte afgelopen NBA-seizoen zijn comeback, nadat hij in de finale van 2019 zijn achillespees had afgescheurd. Met zijn nieuwe ploeg, de Brooklyn Nets, moest Durant in de jongste play-offs het hoofd buigen voor de Milwaukee Bucks, geplaagd door blessures van sterren Kyrie Irving en James Harden. Het gaf hem wel tijd om zich klaar te stomen voor de Spelen. Daar wil KD, ex-MVP en tweevoudig Finals MVP, zijn derde olympische gouden medaille met de Amerikaanse ploeg veroveren, waarmee hij op gelijke hoogte met recordhouder Carmelo Anthony zou komen.
Toch is de tijd voorbij dat Team USA over de concurrentie walst. Zo bleek ook in de verstoorde voorbereiding, met coronabesmettingen en twee opeenvolgende nederlagen, tegen Nigeria en Australië. Op het laatste WK in 2019 werden de Amerikanen zelfs pas zevende, weliswaar met een C-ploeg.
Olympisch goud voor de Amerikaanse basketbaldames is wél (bijna) een zekerheid, met een ongeziene verzameling van jonge en oudere sterren. Aangevoerd door WNBA-iconen Sue Bird (40) en Diana Taurasi (39), die als eerste basketbalspelers (m/v) ooit hun vijfde olympische titel kunnen/zullen behalen.
Nyjah Huston
Karate, sportklimmen, surfen en skateboarden zijn de (volledig) nieuwe sporten op de Spelen in Tokio. Flitsend, visueel aantrekkelijk, populair bij de jongeren en goed scorend op sociale media: naar de redenen voor die toevoeging moet je niet ver zoeken. De grootste ster van die nieuwe olympiërs is ongetwijfeld de skateboarder Nyjah Huston. Ooit een tienerster die op zijn tiende al zijn eerste groot toernooi won, nu een 26-jarige ‘veteraan’, met miljoenen dollars op de rekening (mede dankzij een contract met Nike) en 4,7 miljoen Instagramvolgers. De Amerikaan, ook bekend voor zijn zowat volledig getatoeëerd lichaam, wordt beschouwd als The GOAT in het skateboarden, een olympische titel in het street onderdeel zou de kroon op zijn loopbaan zijn. Al zal hij stevige concurrentie krijgen van de 22-jarige Japanner Yuto Horigome, die Huston op het jongste WK in Rome van zijn vierde opeenvolgende wereldtitel hield, en ook van goud op de X Games in 2019.
Nikita Nagornyy
In het turnen bij de mannen zijn alle ogen gericht op Nikita Nagornyy (24), de Rus die de voorbije twee jaar domineerde met drie gouden medailles op het WK in 2019, en allroundgoud op het jongste EK in april. Na zijn bronzen plak op het WK 2018 brons heeft Nagornyy, een megavedette in Rusland die zeer actief is op sociale media en YouTube, geen grote internationale competitie meer verloren. Sinds het jongste EK heeft hij ook een naar hem genoemd turnelement in de grondoefening. Zijn lang gekoesterde kinderdroom ging zo in vervulling. Olympische allroundtitels, individueel én per ploeg, moeten de volgende hoogtepunten worden. Weliswaar nu als vertegenwoordiger van het ‘Russian Olympic Committee’. Na het dopingschandaal mogen de Russen hun vlag en volkslied immers niet gebruiken in Tokio.
Nagornyy’s grootste tegenstander wordt allicht de 21-jarige Amerikaanse NCAA-student Brody Malone, als winnaar van zijn nationale trials. Artur Dalaloyan, de Russische wereldkampioen van 2018, scheurde in april immers zijn achillespees. De Oekraïner Oleg Verniaiev (zilver in Rio, brons op het voorbije WK) kreeg dan weer een dopingschorsing van vier jaar. En de Japanner Kohei Uchimura, de tweevoudige olympische allroundkampioen en door velen beschouwd als de beste turner ooit, focust op deze Spelen, wegens een aftakelend lichaam, alleen op de rekstok.
Katie Ledecky
Dé clash in het zwemmen bij de vrouwen wordt die tussen de Amerikaanse Katie Ledecky (goud in Londen en Rio op de 800 meter, plus twee keer goud op de 200 en 400 meter in Rio) en haar uitdaagster Ariarne Titmus. Jarenlang was Ledecky onaantastbaar, tot de toen twintigjarige Australische op het WK 2019 stuntte door de Amerikaanse te verslaan op de 400 meter vrije slag – Ledecky had toen wel last van een maagvirus. Arnie bleef daarna progressie maken en kwam op de jongste Australische trials, zonder te taperen en pas hersteld van schouderblessure, op slechts 46 honderdsten van Ledecky’s wereldrecord, daterend van Rio 2016 (3:56.46). De Amerikaanse strandde op haar trials op slechts 4:01.27. Zoals ze ook op de 200 meter trager zwom dan Titmus.
Neemt de Australische definitief de scepter over, als vaandeldraagster van een zeer sterke jonge generatie zwemmers from Down Under? Of heeft Ledecky (24) het beste bewaard voor Tokio? Van twee gouden medailles lijkt de Amerikaanse wel al zeker: die op de 800 en de 1500 meter (nieuw op het olympische programma), waar geen enkele zwemster zelfs in haar buurt komt. Kan ze ook Titmus afhouden op de 200 en 400 meter, en ook nog twee titels behalen in de estafettenummers (4×100 en 4×200 meter vrij), dan wordt Ledecky de eerste vrouw met zesmaal goud op de Spelen sinds Kirsten Otto in Seoul 1988 (toen weliswaar met ‘medische’ hulp).
Trayvon Bromell
Na het einde van het Usain Bolt-tijdperk op het WK in Londen 2017 (brons) was de vraag: wie zou de scepter als ’s werelds beste sprinter overnemen? Christian Coleman leek zich op te werpen als de troonpretendent, met zilver op dat WK in 2017 en goud op het WK in 2019. Tot hij vorig jaar geschorst werd wegens gemiste dopingcontroles. Voor Tokio 2020/1 dook evenwel een nieuwe kroonprins op: Trayvon Bromell. Of beter een oude, want de Amerikaan haalde in 2016, op zijn pas 21e, al de olympische finale in Rio, waar hij achtste werd. De Spelen eindigden echter met een drama, want in de 4×100 meterfinale scheurde Bromell zijn achillespees. En ook daarna werd hij lange tijd gekweld door blessures. In 2021 keerde hij echter sterker dan ooit terug, met winst op de Amerikaanse trials in 9.80. Eerder had hij al een persoonlijk record van 9.77 neergezet, als zevende snelste man in de geschiedenis.
Op de Amerikaanse selectiewedstrijden liet Bromell landgenoten Ronnie Baker (9.85) en Fred Kerley (9.86) achter zich. Zeker Baker is een te duchten concurrent, na winst in de Diamond Leaguemeetings in Stockholm en Monaco (waar hij Bromell versloeg). Mogelijk zal dus voor het eerst sinds 2004 ( Justin Gatlin) weer een Amerikaan zich tot olympisch kampioen op de 100 meter kronen. Tenzij de Zuid-Afrikaan Akani Simbine (27) voor een verrassing zorgt. Die liep onlangs in Hongarije een nieuw Afrikaans record (9.84), als tweede snelste van het seizoen. Hij kan de eerste loper van zijn continent worden die de meest prestigieuze olympische sprinterstitel verovert.
Megan Rapinoe
Weinig sporters die zo de spotlights naar zich toe kunnen trekken als de Amerikaanse Megan Rapinoe. Niet alleen door haar prestaties als voetbalster, met liefst 179 caps op haar naam, maar vooral door zich zeer openlijk uit te spreken over sociale en maatschappelijke thema’s. Haar speeches en persconferenties zijn vaak even grappig als doordacht en overtuigend. Ongetwijfeld zal Rapinoe zo ook in Tokio de aandacht op social justice vestigen. Op haar 35e denkt ze nog niet aan stoppen, maar de komende Spelen worden allicht wel haar laatste grote toernooi met Team USA. Dat is door een evenwichtige mix van ervaring (met onder meer ook spits Alex Morgan) en jong talent topfavoriet, zeker na de jongste wereldtitel in 2019. En uit op revanche, na de flop in Rio 2016, toen de Amerikaanse dames als regerende wereldkampioenes verrassend uitgeschakeld werden in de kwartfinales. Nog dit: alle mondiale vedettes in het vrouwenvoetbal mogen deelnemen aan de Spelen, want in tegenstelling tot bij de mannen is er geen leeftijdslimiet van 24 jaar.
Karsten Warholm
De twee grootste sterren van het atletiektoernooi bij de mannen worden mogelijk twee Scandinaviërs: de Zweed Armand Duplantis, als die zijn eigen wereldrecord in het polsstokspringen (6m15, outdoor) zou verbeteren – iets waar zelfs Sergei Boebka op de Spelen nooit in slaagde. Mondo sprong dit jaar al 6m10 en piekt richting Tokio.
De Noor Karsten Warholm heeft dit seizoen wél al een wereldrecord verbeterd, het oudste zelfs op een loopnummer bij de mannen: dat van Kevin Young op de 400 meter horden, daterend van de Spelen in 1992. Warholm liep voor een uitzinnig thuispubliek in Oslo acht honderdsten sneller (46.70) dan de Amerikaan. De kroniek van een aangekondigd wereldrecord, nadat de tweevoudige wereldkampioen (2017/2019) vorig jaar al op negen honderdsten van Youngs beste tijd was gestrand. Toch zal Warholm, ook bekend vanwege zijn grote passie voor LEGO, een eerste olympische titel niet cadeau krijgen. Zijn grote concurrent, de Amerikaan Rai Benjamin, liep op de trials immers 46.83. Spektakel verzekerd in de olympische finale in Tokio.
Opvallend: Warholm (25) loopt op Puma FASTER+-schoenen, inclusief een verende carbonplaat. Niet alleen Nike heeft dus een patent op de zogenaamde wonderschoenen. Zo liep zijn tegengangster, de Amerikaanse Sydney McLaughlin, dit jaar óók al een wereldrecord op de 400 meter horden, op spikes van… New Balance. Een van de redenen waarom veel recordtijden in Tokio, als het niet té warm wordt, zullen sneuvelen.
Allyson Felix
Ze is al de vrouw met de meeste atletiekmedailles op de Olympische Spelen: negen stuks, waarvan één individueel goud (op de 200 meter, in Londen 2012), en vijf keer goud in de 4×100/400 meter estafettes. In Tokio kan Allyson Felix daar, op haar vijfde Spelen, er nog drie bovenop doen. Op haar 35e kwalificeerde ze zich op de Amerikaanse trials immers voor de 400 meter (als tweede in de finale) en in Tokio zal ze allicht ook aan de twee 4×400 meter aflossingen (inclusief mixed relay) deelnemen. Wellicht goed voor minstens twee medailles, waarmee ze Carl Lewis zou voorbijsteken als de Amerikaanse atleet (m/v) met de meeste olympische plakken.
Behaalt ze ook nog een plak in de individuele 400 meter (minder waarschijnlijk), dan komt Felix zelfs op gelijke hoogte met de legendarische Paavo Nurmi (twaalf medailles tussen 1920 en 1928). Nu al wordt Felix geroemd vanwege haar comeback na haar moederschap en een zware bevalling in 2019. En vooral hoe ze zich daarna opwierp als voorvechtster van gendergelijkheid – ze brak zelfs met haar sponsor Nike en richtte een vrouwenkledingmerk op – en als rolmodel voor zwarte moeders.
Kento Momota
In het badminton wil een Japanse superster het thuispubliek in vervoering brengen: Kento Momota (26). De huidige nummer één op de wereldranglijst miste de laatste Spelen in Rio door een schorsing, na een gokschandaal. Vorig jaar was de Japanner betrokken in een zwaar verkeersongeval en begin 2021 raakte hij besmet met het coronavirus en ook geblesseerd. Dit jaar speelde Momota zelfs nog maar drie matchen. Toch wordt de Japanner, na twee opeenvolgende wereldtitels in 2018 en 2019, door zijn landgenoten naar voren geschoven als de topfavoriet in het mannenenkelspel. Hij moet een einde maken aan de dominantie van aartsvijand China, dat vier van de laatste vijf olympische titels in het mannenenkelspel won, met Chen Long, Lin Dan en Ji Xinpeng. Al zal Momota dan ook moeten afrekenen met de Deense nummer twee op de wereldranglijst, Viktor Axelsen, die dit jaar slechts twee van zijn 33 partijen verloor.
Eliud Kipchoge
Twee atleten hebben twee olympische marathons op rij gewonnen: de blootvoets lopende Ethiopiër Abebe Bikila in 1960 en 1964, en de Oost-Duitser Waldemar Cierpinski in 1976 en 1980. Wordt Eliud Kipchoge, na goud in Rio 2016, de derde? Nu al beschouwen velen hem als de beste marathonloper ooit, een tweede olympische titel zou de kers op een fenomenale loopbaan zijn. De 36-jarige Keniaan liep sinds 2013 veertien marathons en verloor er daarvan welgeteld twee: in Berlijn 2013 en vorig jaar in Londen, toen hij pas achtste werd, gehinderd door een oor- en heupprobleem.
Bovenal is Kipchoge wereldwijd vooral bekend als de eerste man die onder de magische grens van de 2 uur dook: 1u59’40” in Wenen, in oktober 2019 – door de speciale gecreëerde omstandigheden weliswaar geen officieel wereldrecord. Toen werd hij door vele toeschouwers luidop toegejuicht, maar dat zal in Sapporo, waar de olympische marathon naartoe is verhuisd (gezien de verhoopte lagere temperaturen), niet het geval zijn. Ook daar zullen de straten door de coronamaatregelen leeg ogen. Zeker ’s morgens tussen 6 en goed 8 uur. Om de hitte te ontlopen…
Naomi Osaka
Zoals voor elke Spelen wordt er voor de openingsceremonie gespeculeerd over wie de olympische vlam zal aansteken. Insiders gokken op tennisster Naomi Osaka. Een megavedette, over wie vorige week op Netflix nog een docuserie is verschenen. Maar ook een multicultureel symbool, als dochter van een Haïtiaanse vader en Japanse moeder die in de VS opgroeide en de Japanse nationaliteit heeft. En die er – uiteraard – erg naar uitkijkt om voor eigen volk te spelen (ook al zal er niemand op de tribune zitten). Bovendien op haar geliefkoosde hardcourt, de ondergrond waarop Osaka al vier grandslams won.
In Tokio wil ze zelfs persconferenties geven, hoewel dat op de Spelen niet verplicht is. In juni had de Japanse zich nog teruggetrokken uit Roland Garros, omdat ze die verplichte nummers op grandslams niet meer wilde bijwonen. Ze vocht naar eigen zeggen immers tegen depressieve en angstige gevoelens. Sindsdien speelde Osaka geen enkele match meer. Ze gaf wel een diepgaand interview aan het magazine Time, met als boodschap: ‘ It’s O.K. not to be O.K.‘ Als het gezicht van ‘ mental health‘ bij topatleten – een thema dat het laatste jaar steeds meer belicht werd – moet ze een van de vele feelgoodstories van deze, in alle opzichten, unieke Olympische Spelen worden. Mogelijk al van bij de openingsceremonie.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
