‘Roger Federer bewees dat je als absolute topper ook bescheiden kan zijn’
Roger Federer heeft na een carrière van 24 jaar afscheid genomen van het tennis. Marc De Hous, ex-coach van Kim Clijsters en momenteel commentator bij Play Sports, blikt terug op die unieke periode. ‘Hij mag dan niet de allerbeste zijn qua resultaten, hij is het wel qua gevoel.’
Gaat u er even voor zitten: in zijn lange carrière eindigde Federer vijf seizoenen als ’s werelds nummer 1, won hij 103 titels en staat hij met 20 eindzeges in grand slams op een derde plaats aller tijden. De tenniswereld neemt dus afscheid van een icoon. Al was dat geen grote verrassing, want de Zwitser kampte al enkele seizoenen met blessures en speelde zijn laatste wedstrijd al ruim een jaar geleden op Wimbledon, toen hij in de kwartfinale verloor van de Pool Hubert Hurkacz.
‘Dat hij dit jaar Wimbledon liet schieten, vond ik al een teken aan de wand’, vertelt Marc De Hous. ‘Hij wou terugkeren in Basel, zijn Basel, dan weet je al wel genoeg. De kans was groot dat hij daar afscheid zou nemen. Maar nu is het nog vroeger, op de Laver Cup eind deze maand.’
Het afscheid van Federer zat er al even aan te komen, waarom duurde het nog zo lang tot hij echt de beslissing nam?
Marc De Hous: ‘Federer is altijd al een gesloten boek geweest. Over zijn privéleven en blessures weet je eigenlijk niets. Dat wordt afgeschermd zodat de tegenstanders je zwakke plekken niet kennen, zo gebeurt dat heel vaak. Afscheid nemen is ook een proces, dat is zo moeilijk. Die spelers kunnen de adrenaline van een wedstrijd niet missen. En dan is het hopen dat het terug beter wordt, maar dat gebeurt vaak niet. Misschien wachtte hij nog op een mooier afscheid, maar kwam hij nu tot het besef dat dat niet meer mogelijk was. Wimbledon was een mogelijkheid, maar misschien wou hij daar niet afgaan. Vorig seizoen was dat al het geval tegen Hurkacz met in de laatste set ook een 6-0. Zo wil je geen afscheid nemen. En dat wil je eigenlijk ook niet meemaken in een kleiner toernooi. Die Laver Cup (met de beste spelers van Europa tegen de rest van de wereld, nvdr) is dan veel relaxter en daar zal hij wel een mooi eind kunnen breien aan zijn carrière.’
Laten we even terugkeren naar zijn beginjaren. Was het al meteen duidelijk dat Federer een unieke speler was?
De Hous: ‘Hij was een enorm talent. Die periode werd technisch gekenmerkt door kracht, terwijl Federer een streling voor het oog was. Hij was een artiest op de baan, een unicum tussen al die spelers die het van hun kracht moesten hebben. Federer had alles, hij speelde als het ware als een god. Niemand wist wat te beginnen tegen hem. Er waren seizoenen waarin hij maar drie keer op een heel jaar verloor. Gewoonweg fenomenaal.’
In die beginperiode was Federer wel nog een ettertje. Iemand die al eens zijn mond durfde open te doen of met zijn racket smeet. Een Federer die we ons nu nauwelijks nog kunnen inbeelden. Waar kwam die verandering?
De Hous: ‘Hij was een klootzakske op het terrein, iemand die zich echt misdroeg. De kentering zou er gekomen zijn nadat zijn coach Peter Carter overleed in een auto-ongeluk. Dat heeft hem helemaal veranderd. Sindsdien was die etter weg.’
‘Of dat zijn reputatie niet ten goede kwam toen? Helemaal niet, dat waren jeugdzondes. In vergelijking met John McEnroe, die zijn hele carrière zo rebels bleef, werd Federer een echte gentleman en gleed die periode zo van hem af. Federer is nu een bewijs dat het helemaal kan keren, dus dat zie ik zeker niet als een smet op zijn blazoen.’
Buiten zijn metamorfose tot gentleman, hoe evolueerde hij op puur tennisvlak?
De Hous: ‘Hij is veel aanvallender gaan spelen in de loop der jaren. Karakteriserend was zijn ‘saber’, zijn techniek om de bal bij een opslag van de tegenstander onmiddellijk na de stuit te nemen. Daarvoor moet je al veel hoger in het veld gaan staan, op een meter van de achterlijn, iets wat eigenlijk not done is in het tennis. Vergelijk het met een onderhandse opslag, dat doe je eigenlijk ook niet. Maar dat hij die ‘saber’ dus wel durfde, dat zegt al genoeg over zijn veranderde techniek naar een veel aanvallendere speler. Voor de rest is hij altijd blijven sleutelen aan zijn tactiek, met meer dropshots bijvoorbeeld. En dat allemaal omdat hij merkte dat hij oplossingen moest vinden op Rafael Nadal en Novak Djokovic.’
Kan je zeggen dat in die evolutie de concurrentie van die tennissers een godsgeschenk was?
De Hous: ‘Absoluut, want toppers hebben dat nodig. Die willen zichzelf altijd uitdagen om nóg beter te worden en dat gebeurt als er nieuwe toppers op het terrein komen. Federer wou altijd de beste zijn en Nadal en Djokovic hebben hem zeker tot het uiterste gedreven. Die hebben generaties lang het tennis zo gedomineerd, daar gaan we nog decennia over spreker. Die tilden elkaar naar een ongezien niveau.’
Waarom is Roger Federer volgens velen de grootste aller tijden, de GOAT?
De Hous: ‘Hij heeft bewezen dat een topper ook bescheiden kan zijn. Federer was heel toegankelijk, iemand zonder kapsones. Wat een Djokovic bijvoorbeeld allemaal uitstak naast en ook op het veld, dat is iemand helemaal anders dan Federer. Op dat vlak is Federer misschien wel de allergrootste tennisser ooit.’
‘Als je naar de resultaten kijkt, kan je dat niet zeggen. Daarvoor heeft hij te weinig grand slams gewonnen, al had hij in 2019 nog wel een gouden kans om zijn negende Wimbledon te winnen. Hij had in de finale twee matchballen, maar verloor die nog tegen Djokovic. Dat zal wel zwaar zijn geweest voor hem. Maar qua gevoel, charisma en aura is hij de grootste aller tijden.’
Tot slot, hoe ga jij je Federer herinneren?
De Hous: ‘Als een Mozart op het terrein. Hij had de uitstraling van een absolute topper en was een echte gentlemen zowel op als naast het veld. Op dat vlak komt niemand in zijn buurt. En een opvolger zie ik ook niet meteen aankomen, maar die komt er misschien nooit meer. Federer was uniek, zo zijn er geen twee.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier