Na winst op de US Open telt Novak Djokovic 24 grandslamtitels. Ook op zijn 36e blijft hij op alle vlakken grenzen verleggen en houdt hij zo de jongere generatie achter zich. Wat is zijn geheim?

1) Haal grote voldoening uit winnen

Hij heeft alles al meegemaakt, alle grote toernooien meerdere keren gewonnen, al meer records verzameld dan alle iconen in het mannentennis, en toch viel op hoe bijzonder emotioneel Novak Djokovic was na zijn zege in de finale van de US Open tegen Daniil Medvedev.

Meteen na het gewonnen matchpunt knielde hij op het terrein en vloeiden de tranen. Waarop hij zijn dochter Tara in de tribune innig omhelsde, en vervolgens ook alle andere leden van ‘Team Novak’ tegen de borst drukte. Op zijn 36^e is de Serviër zich naar eigen zeggen nog meer bewust van zijn succes, en geniet hij er nog meer van dan vijf of tien jaar geleden.

2) Haal motivatie en steun bij je kinderen

De knuffel met zijn zes jaar jonge dochtertje Tara was geen toeval. Tijdens de finale had Djokovic telkens naar haar gekeken wanneer hij een moeilijk moment beleefde en een mentale opkikker nodig had. De glimlach van Tara, die nochtans meer geïnteresseerd is in haar kleurboeken dan in tennis, was genoeg om hem energie te geven. Haar aanwezigheid op grandslamtoernooien, maar ook die van zijn zoontje Stefan (9) is voor Djokovic een nieuwe inspiratiebron. Hij wil grandslams blijven winnen met hen in de tribunes zodat zij oud genoeg zijn om er blijvende herinneringen aan over te houden.

3) Geniet van de aanmoedigingen van het publiek

In 2021 verloor Novak Djokovic van Daniil Medvedev in de finale van de US Open en miste hij de kans op een grandslam (winst in de vier grootste toernooien in één jaar). Hij plooide onder de druk en huilde nog voor het einde van de match. Het was het moment waarop het Amerikaanse publiek hem definitief in de armen sloot, na vele jaren waarin hij moest opboksen tegen publiekslievelingen als Roger Federer en Rafael Nadal.

In een nieuwe finale tegen Medvedev was het deze keer anders: de Serviër voelde de liefde van de 24.000 tennisfans, en genoot er met volle teugen van. ‘Dit betekent enorm veel voor mij’, zei Djokovic, die altijd heeft gesnakt naar liefde.

4) Geniet ook van tegenkanting

In de halve finale tegen de Amerikaan Ben Shelton had Novak Djokovic zich nochtans bij een deel van het tennispubliek niet populair gemaakt. Shelton had tijdens de match tegen de Serviër zijn winners gevierd met een telefoongebaar. Nadat Djokovic de Amerikaan had verslagen imiteerde hij hem door de telefoon weer op te hangen. Hij wilde tonen dat híj nog altijd de baas is.  

De ene vond het fantastisch, de andere arrogant. Maar het was wel typisch voor Djokovic, die nog meer excelleert als het publiek níét aan zijn kant staat en supportert voor een thuisfavoriet. Tegen Shelton won de Serviër voor de 30e keer op 31 grandslampartijen tegen een ‘home player’. Het enige verlies kwam er tegen Andy Murray in de Wimbledonfinale van 2013.

5) Wees trots op je afkomst

Omdat Djokovic nooit zo populair is geweest als Federer of Nadal, is er nog altijd geen consensus over wie de beste tennisspeler aller tijden is. Terwijl daar, puur op basis van cijfers, geen twijfel meer over bestaat. Volgens Nole is dat deels te wijten aan zijn afkomst. ‘Als ik geen Serviër was geweest, dan zou ik al jaren geleden tot de grootste sporters ooit zijn benoemd, zeker in het Westen. Dat is niet zo, maar dat maakt deel uit van mijn levensweg. Ik ben trots op mijn roots. Het geeft me geloof en hoop. En daarom smaakt alles wat ik verwezenlijk nog zoeter, en geeft het me nog meer voldoening.’

6) Focus op het moment, niet op het mogelijke succes

Djokovic leerde uit zijn verloren US Openfinale tegen Medvedev in 2021. Toen presteerde hij niet op zijn best omdat hij te veel bezig was met het belang van die match, met de voltooiing van de eerste grand slam sinds 1969. Sindsdien concentreert hij niet meer op wat er op het spel staat, maar alleen op zijn spel. Voor de US Openfinale verbood hij zijn familie en entourage zelfs om te praten over ‘tennisgeschiedenis’. Zijn focus moest zo simpel en helder mogelijk zijn.

7) Blijf jezelf heruitvinden als speler

‘Een van de grootste lessen die ik heb geleerd in mijn carrière is dat een winnende formule geen garantie is op succes in de toekomst, zelfs niet het volgende jaar’, vertelde Novak Djokovic na de US Openfinale. ‘Zeker als 36-jarige moet ik mezelf nog meer uitvinden om de jonge twintigers te kunnen verslaan. Er is altijd wel iets dat je aan je spel kunt toevoegen.’ En dus zegt zijn coach Goran Ivanisevic dat Djokovic zelden echt tevreden is, dat hij ook oog blijft hebben voor zijn minpunten.

In het verleden werden volleys bijvoorbeeld niet tot de specialiteiten van Djokovic gerekend. Dus begon hij daaraan de laatste jaren te werken. Met succes: tegen Medvedev won hij maar liefst 20 van zijn 22 serve and volleypunten, en won hij 37 van de 44 punten aan het net. Een nieuw wapen dat Djokovic toelaat om in fysieke veldslagen vlugger punten te winnen. En hij was al technisch bijzonder veelzijdig. Volgens tv-analist en gewezen tennistopper John McEnroe is hij zelfs ‘de technisch meest bekwame speler in de geschiedenis’. Een stempel die velen nochtans nog altijd op Roger Federder kleven.

8) Plooi nooit onder de grootste druk

De tweede set van de US Openfinale tegen Medvedev duurde maar liefst 1 uur en 44 minuten. Een fysieke veldslag waarin Djokovic een paar keer letterlijk en figuurlijk naar adem hapte. Toch won hij de set met 7-6. Onder meer door bij breakpunt tegen, en bij een 4-3 achterstand, uit te pakken met een magistrale volley en door in de tiebreak zijn niveau op te krikken.

Het was typisch voor Djokovic, die op de grootste stressmomenten nooit plooit en zelfs excelleert. Veelbetekenend is zijn winst-verliesbalans in tiebreaks dit seizoen: 26 tegenover 5.

Het werd zo 2-0 in sets. En dan is het voor elke tegenstander game over, want op 257 grandslammatchen gaf de Serviër slechts één keer zo’n voorsprong uit handen. Een onwaarschijnlijk straf cijfer van een natural born killer. Die zich niet toevallig spiegelt aan de onverzettelijke ‘Mamba Mentality’ van de overleden NBA-speler Kobe Bryant, met wie hij goed bevriend was.

Voortgedreven door de adrenaline en een voor een 36-jarige nog altijd buitengewone conditie maakte Djokovic de uitgebluste Medvedev in de derde set simpel af.

9) Geloof in de tussenkomst van God

Djokovic wordt naar eigen zeggen tijdens stresssituaties door een externe macht gesteund: God en zijn beschermengelen. ‘Op zulke moeilijke momenten, zowel fysiek als mentaal, geloof ik dat er een goddelijke interventie zal gebeuren. Misschien geloven jullie me niet als ik dit zeg, maar het is me al vaker overkomen. En ik geloof dat Hij vandaag ook aanwezig was’, vertelde Djokovic tegen de Servische pers na de US Openfinale. Ongelovige mensen vinden het onzin, maar hij haalt er duidelijk kracht uit om zichzelf te blijven verrassen.

10) Besef het belang van de geschiedenisboeken

Toen Novak Djokovic zeven jaar oud was, had hij een droom: ooit de beste tennisser van de wereld worden en Wimbledon winnen. Maar met geschiedenis schrijven was hij in het begin van zijn carrière niet bezig. Pas de laatste jaren beseft hij dat hij daarvoor een unieke kans krijgt. Om vooral de beste tennisser ooit te worden.

Hoewel hij het tijdens een match probeert af te blokken, is het voor Djokovic een extra motivatiebron om zijn aantal grandslamzeges zo hoog op te krikken dat er geen discussie meer kan bestaan over wie de GOAT (Greatest of All Time) is in het mannentennis. Daarom denkt hij ook nog niet aan stoppen. ‘Waarom zou ik? Ik haal nog steeds mijn beste niveau. Pas als jongeren me op grand slams een pak slaag zouden geven, zal ik misschien zeggen: het is genoeg geweest.’

Volgens zijn coach Goran Ivanisevic is Djokovic zelfs van plan om te tennissen tot de Olympische Spelen van 2028, wanneer hij 41 jaar oud zal zijn. De kans dat hij dan 30 grandslamtoernooien zal hebben gewonnen is volgens tennisanalisten zelfs niet onrealistisch. Of zoals John McEnroe zei: ‘Novak is meedogenloos in zijn zoektocht om zichzelf van de all-time greats te onderscheiden.’

Djokovic zal dus niet zomaar de scepter doorgeven aan de 20-jarige Carlos Alcaraz, de Spanjaard die hem versloeg in de Wimbledonfinale en die zijn grootste rivaal wordt in de laatste jaren van zijn carrière. De Serviër haalt ook daar motivatie uit, in zijn streven om steeds weer beter te worden en zijn grenzen te blijven verlegen.