Overleg tussen een tennisspeler en zijn of haar coach is vanaf dit jaar officieel toegelaten tijdens wedstrijden. Wim Fissette, de Limburger die dit seizoen de Poolse topper Iga Swiatek begeleidt, juicht de maatregel toe, maar heeft zijn bedenkingen. ‘Als het niet beter geregeld wordt, heeft het weinig nut.’
Eind oktober vorig jaar maakte de Internationale Tennisfederatie (ITF) bekend dat coaching vanaf 1 januari 2025 zou worden toegestaan tijdens tenniswedstrijden. ‘We hebben feedback verzameld van alle belanghebbenden, onder wie spelers, coaches en scheidsrechters. Zij vonden het een positieve ontwikkeling. Deze maatregel zal tennis eerlijker en mogelijk ook leuker maken. En het zal de scheidsrechter ontlasten die in het verleden te veel moest toezien op de beperking van het coachen. Zo kan de scheidsrechter zich beter concentreren op de wedstrijd’, vertelde Stuart Miller, senior executive director voor integriteit en juridische zaken van de ITF.
‘Kort en discreet’ advies
Na de wijziging van artikel 30 in het ITF-reglement mogen coaches buiten het terrein voortaan mondeling advies geven als ze in de tribune aan dezelfde kant van de speler zitten. Of via handgebaren als ze aan de andere kant van het terrein plaats hebben genomen. Coaching is toegestaan tussen de punten, bij wisselingen van speelhelft, tijdens de breaks tussen sets, of op elk ander moment dat is toegestaan door de organisator van een toernooi, zoals regenpauzes, medische time-outs of toiletbezoeken.
Dat advies tijdens de match moet ‘kort en discreet’ zijn, behalve bij het wisselen van kant. Alleen bij team/landentoernooien zoals de Laver Cup, Davis Cup, Billie Jean King Cup of United Cup mag de teamkapitein op het veld op de bank zitten en daar coachen. In andere toernooien moet de coach in de tribune blijven. De nieuwe regel is wel geen verplichting. De organisatie van een toernooi beslist.
Coaching tijdens wedstrijden, of de beperking ervan, was in het verleden vaak controversieel. Sommige spelers werden ervan beschuldigd dat ze ‘illegaal’ advies kregen van hun coach in de tribune. De ATP en de WTA gaven de voorbije jaren wel meer speelruimte tijdens testperiodes. Zo mocht een speelster in de WTA Tour een coach één keer per set op het terrein roepen voor een kort overleg. Vanaf dit jaar mag coaching dus zowel bij de mannen als de vrouwen, gedurende de héle match.
Afstand te groot
Volgens Wim Fissette, de Belgische coach die met drie tennissters (Kim Clijsters, Angelique Kerber en Naomi Osaka) in totaal zes grandslamtoernooien won en dit jaar de Poolse Iga Swiatek begeleidt, zal er echter niet zoveel veranderen. ‘Omdat het in het verleden soms oogluikend werd toegestaan, probeerde ik op cruciale momenten altijd te helpen, met een paar sleutelwoorden, of zelfs gebaren. Nu mag het officieel tijdens de hele match, maar er blijft één groot probleem. In bepaalde toernooien of stadions is de afstand tussen de coach in de tribune en de speler op het terrein nog te groot.
‘Ik had het er tijdens de US Open vorig jaar nog over met Naomi Osaka (die Fissette toen coachte, nvdr). Ik vroeg haar toen: “Waarom kom je niet meer richting de spelersbox, waar ik zat, als je geen antwoorden vindt op het terrein?” Maar zij zei: “Er zitten 23.000 mensen in de tribunes, er is zoveel lawaai dat ik je amper hoorde.” Als je coaching toelaat, dan moet er ook gecoacht kúnnen worden. Als een speler maar de helft verstaat van wat zijn of haar coach aangeeft, kan het zelfs een negatief effect hebben. Dat moet beter geregeld worden, anders heeft het weinig nut. Nu zal het soms bij gebarentaal blijven, zelfs al zit je als coach aan dezelfde kant van de speler.’
Welke plaats zou een coach moeten kunnen innemen? Op de spelersbank zoals dat team/landentoernooien toegelaten is?
Wim Fissette: Ja, of op zijn minst op een plaats langs de baan waar een goede communicatie mogelijk is wanneer spelers van kant wisselen. Alleen zo kun je als coach een speler ongehinderd helpen.
Critici vinden dat coaching tijdens een partij de charme en puurheid van de sport weghaalt. Een tennisser moet op het terrein in staat zijn om zelf oplossingen te zoeken als hij of zij aan het verliezen is. Zo drijven ook de mentaal sterkste spelers boven.
Fissette: Ik snap dat wel. Maar ken jij nog andere sporten waar er, als dat praktisch mogelijk is, er tijdens een wedstrijd niet gecoacht mag worden? Dat is toch een inherent deel van sport? Bovendien zou het de kwaliteit van het tennis, en dus ook de kijkervaring, verbeteren. Je wilt als tennisfan toch liever een spannende strijd zien, met tegenstanders die aan elkaar gewaagd zijn, dan dat er een van hen mentaal ten onder gaat en kansloos met 6-0 verliest? Daar heeft niemand iets aan.
Is het een optie om de kijkers thuis en de toeschouwers in de tribunes het overleg tussen speler en coach te laten horen? Dat zou een match een pak interessanter maken.
Fissette: Zowel spelers als coaches zullen daar niet voor openstaan. Je wilt als speler niet dat iedereen hoort hoe je aan het vloeken bent, hoe je klaagt over je backhand, hoe je moppert over een irritante tegenstander… Laat staan dat je die tegenstander tijdens een wedstrijd info wilt geven over hoe je tactiek in elkaar zit.
Je wilt als speler niet dat iedereen hoort hoe je aan het vloeken bent.
Anderzijds zie ik ook de meerwaarde ervan in voor de tv-uitzending. Je zou bijvoorbeeld, zoals dat gebeurt in de NBA, met x-aantal minuten vertraging constructieve gesprekken kunnen uitzenden die geen grote tactische geheimen ontbloten of waarin niet gevloekt wordt. Als je die gesprekken eruit kunt filteren, kan het voor de tennisfan ook interessant zijn.
Lees ook: Tenniscoach Wim Fissette: ‘België heeft weer een speelster met het potentieel om een wereldtopper te worden’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier