‘Hockey evolueert op intelligente wijze mee met de tijd’

De schitterende resultaten van de nationale hockeyploegen van de voorbije jaren hebben de sport in ons land een boost gegeven. In goed tien jaar tijd is het aantal spelers verdubbeld.

‘Een goede hockeyspeler worden, is niet iedereen gegeven. Je moet heel veelzijdig ontwikkeld zijn. Coördinatie, concentratie en behendigheid zijn slechts enkele van de vele eisen die aan de spelers gesteld worden.’

Nicolas Vandenbalck, sport-traumatoloog en hoofd van de Medische Commissie van de Koninklijke Belgische Hockey Bond, is meer dan een fan als het over zijn sport gaat. Vol vuur en hartstocht maakt hij zich sterk dat hockey een completere en veelzijdiger sport is dan vele sporten met meer beoefenaars. Het duurt volgens hem dan ook langer voor je hockey echt onder de knie hebt. De complexiteit van de sport zou volgens hem ook verklaren waarom spelers later dan in veel andere sporten wedstrijden beginnen te spelen.

Wendbaar en snel

‘Je gebruikt je hele lichaam, van je schouders tot je enkels en je tenen en dat maakt het tot een echte allroundsport’, stelt Vandenbalck. ‘Je moet wendbaar zijn en snel, want je doet ontzettend veel korte spurtjes. Je hebt dus best wat uithoudingsvermogen nodig, meer dan in veel andere sporten, want het even rustig aan doen is op het veld bijna onmogelijk.’ In vergelijking met veel andere sporters hebben hockeyspelers vaak een betere conditie. Wetenschappelijk aangetoond, volgens Vandenbalck.

Wie het hele lichaam in de strijd werpt, moet zich ook breed en uitgebreid voorbereiden. Doe je dat niet, dan loop je gegarandeerd blessures op. ‘De grootste risico’s voor hockeyspelers zijn peesletsels, vooral van de schouder- en de achillespezen, die stevig belast worden. Rugpijn is een ander risico, dat volgt uit de bijna voortdurend gebogen spelhouding’, legt Vandenbalck uit. Specifieke oefeningen helpen dit te voorkomen.

Rugpijn

Of de gebogen spelhouding op lange termijn negatief kan uitdraaien voor de rug is voorwerp van discussie. Er lijkt geen verhoogd risico op rugpijn, of alvast niet meer dan bij voetballers. Al zijn er wel aanwijzingen voor een verminderde discusdikte en veranderingen in de vorm van de wervels.

Vandenbalck: ‘Het vele buigen van de heup kan voor problemen zorgen tussen de dijbeenhals en de heupkom waarin het dijbeen draait en het kan tot vroegtijdige artrose leiden. Soms is zelfs chirurgie nodig. Liesproblemen zien we ook geregeld, maar veel minder vaak blessures door trauma, bijvoorbeeld door een klap van de bal of de stick van een tegenspeler. Naast uiteraard een hele reeks letsels door vallen of verstuikingen en dergelijke meer.’

De sticks houden eveneens risico’s in op kwetsuren, maar die tracht men onder controle te houden met de spelregels. Zo mag de bal niet hoger dan kniehoogte gespeeld worden en scheen-beschermers worden algemeen aanbevolen. De harde, holle plastic ballen halen bij een stevig schot soms snelheden hoger dan 100 kilometer per uur (5). Zelfs met een gewicht van slechts 156 en 163 gram kan dat erg hard aankomen. Gebitsbescherming is momenteel nog niet verplicht, maar dat zou al in het volgende seizoen kunnen veranderen.

Schaafwonden

Verder is er nog het kunstgras. De met zand ingestrooide kunstvelden kunnen voor aanzienlijke schaafwonden zorgen.

Het is bovendien belangrijk de correcte uitrusting te kiezen. Vandenbalck: ‘De bal wordt bij hockey laag gespeeld en dat maakt de enkels extra kwetsbaar. Scheenbeschermers uit het voetbal bijvoorbeeld zijn daardoor niet geschikt, want ze beschermen de enkels niet. Je hebt specifieke hockeybeen-beschermers nodig die de enkel wel bescherming bieden.’

‘Gebitsbescherming vermindert het risico, al kan bijvoorbeeld een klap van een stick op de mond ernstige gevolgen hebben. Toch is het belangrijk een bitje te dragen, ook om de tanden tegen lichtere klappen te beschermen. De beste keuze is een bitje op maat gemaakt door de tandarts. Dat is duurder, maar zou meer bescherming bieden en is vooral veel aangenamer om dragen’, stelt dr. Vandenbalck. Verder dragen sommige spelers een handschoen: vingerblessures zijn niet zeldzaam.

Andere spelers in gevaar brengen

In de Verenigde Staten is bescherming van de ogen, zoals door onderzoekers aanbevolen, verplicht in scholen waar hockey wordt gespeeld. Er zijn daarvoor speciale plastic brillen of brillen met een stalen kooi, om de impact van de bal of een stick op te vangen. ‘Dit soort bescherming is echter verboden door de Wereldhockeybond (FIH – International Hockey Federation) vanwege het risico op blessures voor de andere spelers’, verklaart de arts, die van mening is dat de huidige beschermende uitrusting volstaat. Spelers die zichzelf goed beschermd weten, hebben immers de neiging agressiever te spelen. Ze zijn zich daar niet per se van bewust, maar ze kunnen zo wel andere spelers in gevaar brengen.

Veel gemakkelijker dan het vermijden van blessures door een val of een harde klap is het beschermen van de spieren en beenderen door een goede fysieke voorbereiding. De Wereld- hockeybond doet er alles aan om de spelers en clubs daarvan te overtuigen. In de meeste grote clubs krijgen de spelers dan ook een specifieke training, gericht op uithoudingsvermogen, looptechniek, het veranderen van richting, dynamische en statische rekoefeningen, enzovoort.

Ouder dan 60

Anderzijds is Vandenbalck er niet van overtuigd dat de sport voor alle leeftijden geschikt is, precies omdat ze veeleisend en soms erg heftig is. Wie ouder is dan 60 of met slechte knieën sukkelt, doet het volgens Vandenbalck beter voorzichtig aan in deze sport.

‘De Wereldhockeybond heeft, onder druk van het toenemende succes van de sport en het stijgend aantal spelers, wel nieuwe categorieën opgericht, onder andere voor wat oudere beginnelingen (heren/dames) en junior-veteranen (afgezonderd van de veteranen). Zo wordt er voldoende rekening gehouden met de verschillen in leeftijd en ervaring en heb je meer kans in de juiste groep terecht te komen. Het hockey evolueert op intelligente wijze mee met de tijd.’