Krijgen we weer een vrouw in de formule 1?

Bijna 48 jaar geleden nam voor het laatst een vrouw deel aan een grand prix in de formule 1. Wie wordt de volgende?

Met veel bombarie kondigde Netflix begin mei de productie van een nieuwe serie aan: over de F1 Academy, een kampioen­schap voor vrouwelijke autocoureurs. De mogelijke impact is niet te onderschatten. Zoals de populaire docureeks Drive to ­Survive de wereldwijde populariteit van de formule 1 opkrikte, zo kan deze F1 Academy-serie de vrouwen in de autosportwereld meer zichtbaarheid geven. En op iets langere termijn misschien weer een vrouw in de formule 1 lanceren.

Italiaanse rolmodellen

De laatste keer dat een vrouw deelnam aan een grand prix in de koninginnenklasse van het autoracen dateert al van 15 augustus 1976, toen Lella Lombardi als twaalfde ­finishte in Oostenrijk. Het was de laatste van de twaalf GP’s waarvoor de Italiaanse zich in drie seizoenen (van 1974 tot en met 1976) kon kwalificeren. In 1975 werd ze in Spanje de eerste en nog altijd enige vrouwelijke F1-coureur die in de top zes van een grand prix eindigde – weliswaar slechts goed voor een half punt in het klassement, omdat de race halverwege werd stopgezet. Lombardi was de opvolgster van haar ­landgenote Maria Teresa de Filippis, die in 1958 als eerste vrouw startte in een grand prix, in die van België, waarin ze tiende werd. De Italiaanse kon zich voor nog twee GP’s kwalificeren, maar daar bleef het bij.

Het contrast met de VS is opvallend: ­negen vrouwen namen al deel aan de ­Indianapolis 500, de belangrijkste wedstrijd in de IndyCar-series. Ook in de ­NASCAR-serie zaten al verschillende vrouwen. Een van de redenen voor dat verschil: in de F1 is het aantal plaatsen veel beperkter, slechts twintig, verdeeld over tien teams. Bovendien is de vijver om uit te vissen ook kleiner. In het kartingcircuit, waar veel jongens en meisjes hun eerste autorace-ervaring opdoen, ligt het percentage vrouwelijke deelneemsters niet hoger dan 10 à 15 procent. De vrouwelijke rijdsters die daarin uitblinken, haken vaak af naarmate ze in de hogere autosportklassen willen opklimmen. Te weinig sponsors, te hoge kosten, te weinig echte kansen.

240 kilometer per uur

In 2019 werd daarom de W-series opgestart, een autoracecompetitie voor vrouwen. Nog voor het einde van het derde ­seizoen werd het kampioenschap, dat losstond van de formule 1, stopgezet wegens financiële problemen. Daarop lanceerde de Internationale Autosport­federatie (FIA), in samenwerking met de formule 1, in 2023 de F1 Academy. Na een eerste experimenteel seizoen werd dit jaar een versnelling hoger geschakeld: tien van de vijftien rijdsters vertegenwoordigen elk een F1-team. Verdeeld over zeven weekends waarin ook Max Verstappen en co. racen, werken ze in totaal veertien races af. Welis­waar niet in een F1-wagen, maar in een ­Tatuus F4-T421. Die wordt gebruikt in de formule 4 voor juniors en haalt een topsnelheid van 240 kilometer per uur.

Hamilton supportert

Door de rechtstreekse connectie met de F1-teams tonen ook de mannelijke rijders meer belangstelling. Vooral Lewis Hamilton, die altijd een voorvechter is geweest in de strijd voor gendergelijkheid, is een groot supporter. Of dat zal volstaan om binnenkort een vrouw naast hem op de startgrid van een grand prix in de formule 1 te krijgen, valt nog af te wachten. De Spaanse Marta García (23), de beste rijdster in het eerste seizoen van de F1 Academy, kreeg voor 2024 al een zitje in de Formula Regional European Championship, een springplank naar de F2 en F3, de nevenklassen van de formule 1.

Ook de Britse Abbi Pulling (21), die dit seizoen al de snelste was in drie van de vier F1 Academy-manches én als eerste vrouw ooit een wedstrijd van het F4 British ­Championship won, zal allicht die weg ­bewandelen. Geen garantie op succes, maar één ding is zeker: als de nieuwe Netflix-­serie aanslaat, zullen vanaf 2025 hun ­namen bij de autosportfans veel bekender in de oren klinken. Naast hun rijderskwaliteiten zal ook dat meespelen in een eventuele opstap naar de formule 1.

‘F1 is een gemengde sport, dus waarom zitten er geen vrouwen in de bolides?’