De Belgian Cats willen zich deze week in Antwerpen kwalificeren voor het olympisch basketbaltoernooi. Hun leidster op en naast het veld is Emma Meesseman (30). Hoe is zij geëvolueerd in die rol?
Emma Meesseman is 17 wanneer ze voor het eerst mag meetrainen met de Belgian Cats en toenmalig boegbeeld Ann Wauters. Als die haar gemoedelijk aanspreekt, kruipt ze bijna onder de mat. En wanneer ze een shot van Wauters op het veld afblokt, excuseert ze zich meteen. Uit respect, maar ook omdat ze van nature verlegen en introvert is. Wanneer ze later doorgroeit bij de Cats verkiest ze ook liever de schaduw van de dertien jaar oudere Ann Wauters. De groep toespreken en samenhouden op belangrijke momenten is niet aan haar besteed. De Ieperse geeft liever het voorbeeld op het terrein, maar kijkt wel aandachtig hoe Wauters zich gedraagt als een geboren leidster.
Tot de sportieve staf van de nationale vrouwenploeg in juni 2021 beslist om de intussen 40-jarige Wauters niet te selecteren voor het EK, in directe voorbereiding op de Olympische Spelen in Tokio. ‘Emma heeft toen een klik gemaakt’, zegt Koen Umans, general manager van de Belgian Cats, die de hele ontwikkeling van Meesseman van dichtbij heeft meegemaakt. ‘Op dat moment besefte ze dat ze Anns rol moest overnemen, en sprak ze op een van de volgende trainingen de groep toe, zonder grote woorden. Sindsdien is Emma de leidster van de Cats, op verschillende manieren.’
Gedrevenheid
‘Emma zal in de eerste plaats altijd en overal het goede voorbeeld geven’, zegt Umans. ‘Als we uit de bus stappen, is ze niet te beroerd om zelf koffers uit het laadruim te halen. Ze stapt ook altijd als eerste op het terrein bij de opwarming. En als Emma wat later instapt tijdens een voorbereiding zie je meteen de intensiteit van de trainingen omhoogschieten. Ze speelt met zo’n gedrevenheid dat haar ploeggenoten verplicht zijn om te volgen. Ook omdat ze beseffen dat het een eer is om met Emma, een van de beste speelsters ter wereld, te mogen spelen.’
Die nooit aflatende drive bezat Meesseman al toen ze bij Racing en Blue Cats Ieper de jeugdrangen doorliep. Zelden miste ze een training. Altijd met het idee: de dag dat je dénkt dat je niet meer beter kunt worden, stop je beter. Niet toevallig was de intussen overleden NBA-vedette Kobe Bryant haar voorbeeld, als speler én als mens, ook na zijn carrière. Zoals Bryant traint Meesseman op de vrije dagen bij haar clubs altijd bij, schavend aan haar moves en shots. Een dag zonder basketbal? Zelden.
Mede daarom haat Meesseman verliezen. Het is een van de weinige dingen, naast vroeg opstaan, wat haar humeur kan verpesten. ‘Dan laat je me beter met rust. Het is beter voor mijn omgeving dat ik win’, bekende ze in 2020 in Krant van West-Vlaanderen. Daarom was de pijn van de nipt gemiste olympische medaille in Tokio met de Belgian Cats ook zo groot. Toen had ze even genoeg van het basketbal en treurde ze twee weken op de sofa. ‘Het mooie aan Emma is dat ze ook bij
verlies haar verantwoordelijkheid niet
ontloopt’, zegt Koen Umans. ‘Toen we in november de EK-kwalificatiematch verloren tegen Polen zei ze tegen de coaches: “Ik heb beneden mijn waarde gespeeld. Het moet beter, ook als team.” Zo gaf ze haar medespeelsters een zetje voor de volgende match tegen Azerbeidzjan, waar we overtuigend wonnen.’
Hyperfocus
Die ploeggenotes nemen voor en tijdens de wedstrijd ook een voorbeeld aan de hyperfocus van Meesseman. Een dag voor de wedstrijd speelt ze al bepaalde scenario’s en bewegingen af in haar hoofd. Ook tijdens de match is ze, zelfs op de spannendste momenten, de kalmte zelf. Vaak neemt de West-Vlaamse het laatste beslissende shot voor haar rekening. Volgens Ellen Schouppe, mental coach van de Cats, heeft ze dat concentratievermogen deels te danken aan haar gedeeltelijke gehoorgestoordheid. Meesseman draagt wel twee hoorapparaten, maar ze kan in haar hoofd negatieve invloeden van buitenaf heel goed afblokken. Tegelijkertijd absorbeert ze perfect wat er rond haar op het veld gebeurt. Ze kijkt bijvoorbeeld heel vaak achterom, als een reflex. Zo creëerde Meesseman een fenomenaal spelinzicht, waarmee ze vaak spelsituaties op voorhand kan voorspellen. En waarmee ze op een schijnbaar simpele manier bijna altijd de juiste beslissingen en shots neemt, zonder te forceren. Ze wordt niet toevallig de vrouwelijke Tim Duncan genoemd, ook bekend als ‘The Big Fundamental’.
Nooit gaat de Ieperse ook op zoek naar eigen glorie. Altijd probeert te ze doen wat haar team nodig heeft, zowel aanvallend als verdedigend. Op het voorbije EK, waar de Belgian Cats goud behaalden, werd Meesseman bijvoorbeeld topschutster met 21,7 punten, maar was ze ook goed voor 5,2 assists, een buitengewone 4,7 steals en 1,3 blocks per match. Ze werd niet toevallig ook de eerste speelster ooit op een EK die een triple double (in drie categorieën, meestal punten, rebounds en assists, dubbele cijfers halen) liet noteren. Met onder meer Julie Allemand, Kyara Linskens of Julie Vanloo hebben de Cats nog zeer goede speelsters, maar Meesseman is de spilfiguur waar de hele Belgische ploeg omheen draait.
Hard schreeuwen
Het was een van de meest beklijvende momenten van de gouden EK-campagne van de Cats. Emma Meesseman die tijdens de rust van de finale tegen Spanje even gedecideerd als kalm haar teamgenoten op scherp zette na een slappe eerste helft. Een speech van bijna anderhalve minuut waar alles in zat. Met als mooiste boodschap: ‘We moeten met ons hart spelen, maar dat doen we niet. We gaan er spijt van hebben als we zo blijven spelen en verliezen. En spijt is het ergste gevoel om mee te moeten leven. We kunnen dit. Wij horen hier thuis. Wij verdienen die beker.’
Dankzij haar fenomenale spelinzicht neemt Meesseman altijd de juiste beslissingen.
Een hemelsbreed verschil met de jonge Meesseman, die zich verstopte achter Ann Wauters en bij de Washington Mystics, haar eerste WNBA-ploeg in de VS, veel te weinig of te stil sprak. Al in haar tweede seizoen klampte een van de sterren, Stefanie Dolson, haar daarover aan: ‘Emma, als jij een leidster wilt worden, zul je luider moeten zijn.’ Waarop ze haar teamgenote vroeg om zo luid mogelijk te roepen. Te stil, want Meesseman werd zo rood als een tomaat. Dolson nam haar daarom mee achter de tribune, waar de Belgische pas weg mocht als ze zo hard had geschreeuwd dat het hele team haar kon horen. Ze deed het, maar van haar verlegenheid was ze niet verlost. Pas later begreep Meesseman waarom Dolson haar zo had aangepakt: communiceren, je soms kwaad durven te maken, is belangrijk. Zeker bij de Cats, waar de laatste jaren een generatiewissel werd doorgevoerd, met enkele nieuwe jonge speelsters. ‘Als ze een vraag hebben, kloppen ze bij mij aan. Ze noemen me wel big sister, niet mama’, zei Meesseman over haar rol als ‘moederfiguur’.
‘Emma geeft ook spontaan zelf advies, zowel voor de match, in een kleedkamermoment met alleen de speelsters, als tijdens de wedstrijd, wanneer ze continu haar teamgenotes aanstuurt, of zelfs in een huddle bijeenroept’, vertelt Umans. ‘Daarnaast heeft ze ook geleerd om te spreken tegen de scheidsrechters. Vroeger zei ze amper iets, zelfs als ze amper een vrijworp kreeg. Emma heeft in het internationale basketbal echter zo’n status verworven dat ze dat kan uitspelen. Weliswaar nooit op een negatieve manier, maar heel rustig. Een échte fout zal ze nooit aanvechten. Zulke fairplay heeft op een scheidsrechter een veel grotere invloed.’
Succes delen
In 2021 retweette Meesseman een interview met Derek Carr, een quarterback uit het American football. Die had fantastisch gespeeld maar loofde vooral zijn ploeggenoten. Dat past bij Meesseman, die het teambelang boven alles plaatst. Ook dat benadrukten haar moeder Sonja en vader Gil al tijdens haar eerste stappen als basketbalspeelster, bij Racing Ieper. Nooit hielden ze bij hoeveel punten hun dochter had gescoord en hoeveel rebounds ze had gepakt – het waren er nochtans veel. Zo vermeden ze dat eigen succes te belangrijk zou worden.
Die altruïstische ingesteldheid bleek later ook vaak toen Meesseman in interviews beklemtoonde dat individuele prijzen niet meer dan leuke complimenten zijn. De trofee van Finals MVP in de WNBA werd niet toevallig een boekensteun op haar kast. Toen Meesseman in 2020 tot Belgische Sportvrouw van het Jaar verkozen werd, was ze ook blijer met de verkiezing van de Cats als Sportploeg van het Jaar. Ze zou naar eigen zeggen zelfs al haar individuele trofeeën willen ruilen voor een olympische medaille in Parijs. ‘Succes délen met je teamgenoten, met de hele staf achter de schermen, dat zijn de momenten die ik me later vooral zal herinneren’, vertelde Meesseman toen ze vorig jaar tot beste speelster van de Euroleague werd verkozen. Ze speelt er ook liever dan in de WNBA, omdat in het Europese topbasketbal veel meer sámen wordt gespeeld.
‘Emma denkt ook altijd aan het bredere plaatje’, vertelt Umans. ‘Ze volgt vanuit Turkije (waar Meesseman bij Fenerbahçe actief is, nvdr) niet alleen de evolutie van haar collega-internationals op de voet, maar ook onze nationale jeugdploegen. Geregeld stuurt ze daarover berichtjes. Ze weet dat zij de toekomst van de Cats zijn, speelsters over wie ze zich over enkele jaren zelf zal ontfermen. Daarnaast heeft Emma ook altijd oog voor de stafleden, op wie ze zelfs vanuit de VS of Turkije een beroep doet. Ze zal hen ook altijd in de vieringen betrekken en hen welgemeend bedanken. Zeker de coach, Rachid Meziane, die Emma ook een natuurlijke leider laat zijn en betrekt in zijn tactische beslissingen. Ze dwingt dat af door haar authenticiteit. Ze wordt liever gezien als een goed mens dan als topbasketbalspeelster en zal daarom altijd “gewoon” Emma blijven, zonder franjes en schone schijn, puur en onversneden.’ De normaalste vedette ter wereld. En daarom zo’n goede leidster.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
