Atletiek: hoe een groot dopingsschandaal in de VS de spilfiguur een fortuin opleverde
Jonas Creteur gaat op zoek naar een markant cijfer van de sportweek.
‘A star is born’, viel vorige dinsdag in The Times te lezen na de wereldtitel op de 100 meter van sprintster Sha’Carri Richardson. De flamboyante Amerikaanse had haar grote talent eindelijk omgezet in een gouden medaille. Een godsgeschenk voor de atletiek, een winnares met zo’n sterimago. Ze heeft niet toevallig 2,5 miljoen volgers op Instagram.
Richardson werd in de Amerikaanse media bejubeld, maar over haar coach Dennis Mitchell werd amper met een woord gerept. Dat hij tijdens zijn carrière als sprinter was betrapt op een te hoog testosterongehalte (dat hij verklaarde door een combinatie van bier en vier vrijpartijen met zijn jarige vrouw) en later toegaf dat zijn coach Trevor Graham groeihormoon bij hem had ingespoten, was blijkbaar niet langer een probleem.
Nochtans was in de aanloop naar het WK atletiek de docufilm Hall of Shame op Netflix verschenen, een reconstructie van een dopingschandaal dat de Amerikaanse sportwereld twintig jaar geleden in lichterlaaie zette. Op 3 september 2003 vielen agenten van de belastingdienst, de narcoticabrigade en het Amerikaanse antidopingagentschap binnen in de gebouwen van BALCO, voluit Bay Area Laboratory Co-operative. De tipgever: Trevor Graham, de coach van Dennis Mitchell die een injectienaald met tetrahydrogestrinon (TGH) naar het agentschap had gestuurd. Dat is een designersteroïde, bijgenaamd ‘The Clear’, die door BALCO werd ontworpen en niet te detecteren was bij dopingcontroles.
Vermoed werd dat Graham een rivaal wilde uitschakelen: Victor Conte, de oprichter van BALCO. Tegelijk praatte hij zijn eigen atleten aan de galg: topsprinter Tim Montgomery en diens vriendin Marion Jones, vijfvoudig olympisch medaillewinnares op de Spelen in 2000. Maar de grootste naam op de klantenlijst van BALCO was Barry Bonds, de baseballspeler die in 2001 een recordaantal homeruns had neergezet: 73. Zijn reputatie en die van Jones werden door de gootsteen gespoeld. Jones moest haar olympische medailles inleveren en zat een gevangenisstraf van zes maanden uit omdat ze meineed had gepleegd.
Conte kwam er minder bekaaid af: 40 van de 42 strafklachten tegen hem werden verworpen. Hij zat amper vier maanden in de cel. In Hall of Shame dankt hij zelfs de agenten die het dopingschandaal op het spoor kwamen. Door de enorme publiciteit rond zijn figuur verdiende Conte de jaren daarna liefst 80 miljoen dollar met de verkoop van (legale) voedingssupplementen. Vandaag is hij rijk en naar eigen zeggen helemaal antidoping. Het kan verkeren.