Analyse van de breuk tussen Nafi Thiam en haar coach: ‘Verrassende, maar moedige beslissing’

Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Nafi Thiam kondigde vandaag op Instagram aan dat ze na veertien jaar samenwerken met coach Roger Lespagnard hun samenwerking stopzet en een ‘nieuwe trainingsomgeving zoekt’. Voor meer achtergronden bij die beslissing, drie vragen aan onze redacteur Jonas Creteur.

Hoe verrassend is dit?

Jonas Creteur: ‘Voor insiders uit de Belgische atletiekwereld was het een donderslag bij heldere hemel. Net als voor Roger Lespagnard die ‘verbijsterd’ was toen Thiam hem deze week, met tranen in de ogen, het nieuws meedeelde.

‘Thiam heeft immers nooit voorheen aangegeven dat ze ooit nieuwe oorden zou opzoeken, blijkbaar ook niet tegen Lespnagnard. Ze komt bovendien uit een zomer waarin ze wereld- én Europees kampioene werd. Een zomer waarin ze bovenal het plezier leek te hebben teruggevonden. Ze straalde tijdens en na de competitie.

‘In tegenstelling tot de zomer van 2021, waarin Thiam gebukt leek onder de druk en stress van de Olympische Spelen, blessures, coronamaatregelen en privézorgen. Zélfs na het behalen van haar tweede olympische titel was de opluchting groter dan de vreugde om haar gouden medaille. Een trainerswissel na die zomer zou op dat vlak minder verrassend geweest zijn dan nu.

‘Sowieso is het opmerkelijk dat iemand na veertien jaar afscheid neemt van een coach. Een coach bij wie de veertienjarige Thiam terechtkwam toen FC Hannut niet wilde investeren in haar omkadering en niet wilde tussenkomen in haar verplaatsingskosten. Moeder Danièle klampte daarop de toen 62-jarige Lespagnard aan, vier keer Belgisch kampioen tienkamp en drievoudig olympiër (1968/72/76).

‘Eén groot nadeel: daarvoor moest Thiam telkens, vanuit Rhisnes, bij Namen, naar Luik. Eerst met het nieuwe autootje van mama, vanaf het vijfde en zesde middelbaar met de trein. Vaak tot ’s avonds laat. Nog altijd bewondert Lespagnard, die Thiam telkens van en naar het station in Luik bracht, zijn poulain daar het meest voor.

‘Lespagnard heeft Thiams technieken, in het lopen en het springen, ook helemaal veranderd. Een lang hervormingsproces, aangezien de meerkampster op haar vijftiende/zestiende een groeischeut van 10 cm kreeg.

‘Coach en atlete moesten elkaar ook stap voor stap vinden, gezien het leeftijdsverschil van 48 jaar. Nafi, bekend om haar even grote koppigheid als vastberadenheid, liet zich immers niet zomaar afblaffen. Toen ze op een kampioenschap haar speer eens achterstevoren wilde werpen, en Lespagnard haar toeschreeuwde, snauwde Thiam hem zelfs ontzettend boos af. “Waarom roep je zo naar mij!?”

‘Sindsdien hield hij zijn stemvolume beperkt, zoals ook de lengte van hun conversaties. “We hebben weinig woorden nodig om elkaar te verstaan, op training en in competitie”, zei Lespagnard vaak. Die ook benadrukte dat hij in de eerste plaats coach was, geen grootvader/tweede vader bij wie Thiam haar ziel blootlegde, als mens.

‘Lespagnard was wel een coach die zich nooit vlug tevreden toonde, net als Thiam. In dat streven naar perfectionisme hebben ze elkaar wel altijd gevonden. Met groot en ongezien succes. Daar een punt achter zetten is dus niet vanzelfsprekend. Het respect van Thiam voor Lespagnard als mens en als coach blijft niettemin even groot. Al is de ontgoocheling bij haar nu ex-coach op dit moment heel erg groot.’

Wat vind je van haar beslissing?

Creteur: ‘Thiam zal haar redenen hebben, die ze al dan niet voor zich zal houden. Maar ze is intelligent, zal ongetwijfeld niet over één nacht ijs gegaan zijn. Dit lijkt dus geen emotionele bevlieging.

‘Het is bovenal een zeer moedige keuze om na veertien jaar afscheid te nemen van een coach – ‘breken’ is wat dat betreft misschien een verkeerd woord. Een intussen 75-jarige coach met wie ze sinds 2016 élke grote zevenkamptitel gewonnen heeft, op het WK van 2019 na. Geen enkele andere zevenkampster heeft ooit zo’n lange regeerperiode gehad.

‘Dit is een duidelijke keuze van Thiam om de laatste fase van haar carrière, allicht tot en met de Spelen van Parijs 2024, aan te vatten met verse inzichten, met aangepaste trainingstechnieken en een nieuw mentaal elan. En om zich zo te blijven verbeteren. Want meer dan gelijk welke titel was dát altijd dé motivatie van Thiam: de voldoening van het verleggen van haar grenzen, om alles uit zichzelf te halen.

© belga

‘Dat maximum heeft ze de laatste jaren niet altijd kunnen bereiken, mede door veel blessureleed. Niettemin pakte ze als competitiebeest pur sang toch telkens de titel.

‘Haar persoonlijk record, 7013 punten in Götzis, dateert echter al van 2017. Die totaalscore heeft Thiam sindsdien slechts één keer benaderd: op het afgelopen WK in Eugene, met 6947 punten, inclusief twee nieuwe persoonlijke records, op de 100 meter horden en de 800 meter. De kaap van de 7000 punten bleef er echter opnieuw te hoog.

‘Thiam heeft nooit weggestoken dat het Europese record van de Zweedse Carolina Klüft (7032 punten) een nog niet vervulde ambitie was, en nog altijd is. Mogelijk speelde dat mee in haar beslissing.

‘Ook in de wetenschap dat de tegenstand niet stilzit: ondanks haar 6947 punten had ze op het WK in Eugene slechts 80 punten voorsprong op de Nederlandse Anouk Vetter. Die had met haar 6867 punten Thiam verslagen op de Spelen in Tokio (Thiam haalde daar 6791 punten, nvdr). En wie weet welke jonge zevenkampster er binnen twee jaar, op de Spelen in Parijs, opstaat.’

Wie wordt de nieuwe coach van Thiam?

‘Dat is gissen. Daar heeft Thiam nog niets over gelost, volgens Lespagnard zelfs niet tegen hem. Kiest ze voor een gerenommeerde buitenlandse coach? Of zoekt ze iemand uit eigen land – misschien Fernando Oliva, de coach van collegameerkampster Noor Vidts? Met beiden heeft Thiam een goeie band. Bovendien excelleert Vidts in de loopdisciplines waar Thiam minder goed in presteert. Beide atletes zouden van elkaar veel kunnen leren, onder Oliva. Maar dan moet de Waalse mogelijk de stap zetten naar Atletiek Vlaanderen, en dat ligt communautair zeer gevoelig.

Naast Oliva wordt ook Michael Van der Plaetsen genoemd, de coach van zijn jongere broer/tienkamper Thomas, én de broer van Helena, een van Thiams managers bij het we are many-bureau.

‘Feit is wel dat Thiam voor haar medische begeleiding een beroep doet op de GRITSportsClinic in Leuven, waar fysiotherapeut Maarten Thysen een belangrijke rol speelt. Thysen, absolute top in zijn vak, heeft Thiam de laatste jaren ook altijd begeleid op de grote atletiektoernooien en was cruciaal voor de Luikse in de behandeling van haar vele blessures. Weinig waarschijnlijk dat ze ook met hem, en het hele medische GRIT-team, zou stoppen. Tenzij Thiam totaal van koers wijzigt, en naar het buitenland trekt. Maar dat is dus afwachten.

‘Een ding is zeker: de van nature introverte Thiam zal iemand vinden, of allicht al hebben gevonden, die haar gedrevenheid en perfectionisme kan evenaren, die ze kan vertrouwen en die haar tegelijkertijd kan prikkelen met nieuwe inzichten.

‘Misschien kan ze op haar 28e zo toch nog een stap vooruit zetten. Om in Parijs 2024 voor de derde keer olympisch kampioene te worden, en intussen ook het Europese record te verbeteren. Dat zou de kers op de taart van een fenomenale carrière zijn. Waarin Lespagnard, dat mogen we niet vergeten, een cruciale rol in heeft gespeeld.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content