Ashleigh Barty stopt: ‘Haar keuze om weer “mens” te willen zijn, kan je alleen maar toejuichen’

Tennisster Ashleigh Barty kondigde vandaag haar afscheid aan, als nummer één van de wereld. Hoe verrassend/uitzonderlijk is dit? En wat is de erfenis van de Australische? Onze redacteur, Jonas Creteur, geeft meer uitleg.

Hoe verrassend is deze beslissing?

‘Natuurlijk slaat zo’n nieuws in als een bom, zeker voor een speelster die dit jaar al haar elf matchen gewonnen heeft, en zo twee titels op zak stak, waaronder haar derde grandslam in haar thuisland. Anderzijds hadden insiders na de Australian Open al aangehaald dat een pensioen niet meer zo veraf zou zijn. Deze beslissing valt dus niet compleet uit de lucht.

‘Niet te vergeten: in 2014 was de toen 17-jarige Barty al eens gestopt, nadat ze de juniorentitel op Wimbledon had gewonnen en moeite had met het vele reizen en de mentale druk op de WTA-tour. Waarop ze professioneel cricket ging spelen in de Australische Women’s Big Bash League, om zich te herbronnen.

‘Barty keerde in 2016 terug, won in 2019 Roland Garros, maar in 2020 dook het coronavirus op. Ze speelde dat seizoen, als nummer één van de WTA-ranking, na februari geen enkele match meer. Ze worstelde enorm met het leven tijdens die pandemie, toen ze in Australië bleef, door de strenge reisrestricties.

‘Sowieso is het voor een Australische sporter mentaal niet eenvoudig om maanden aan een stuk weg te zijn van huis. En zeker niet voor Barty, die heel erg gehecht is aan haar familie, aan haar Aboriginalroots.’

‘Dat ze in haar afscheidsinterview sprak over hoe ze volledig op is, fysiek en mentaal het niet meer kan opbrengen om het werk te blijven leveren als topspeelster, was veelzeggend. Bovendien heeft ze al haar dromen waargemaakt, door vorige zomer Wimbledon op haar erelijst te zetten. Toen al speelde Barty met het idee om te stoppen. Ze hield nog even vol, en toen ze ook de Australian Open won, was de cirkel helemaal rond.’

‘Tijd om weer Ashleigh Barty de mens te zijn, om andere dromen na te jagen’, klonk het ook niet toevallig in haar afscheidsboodschap. Want dat is misschien wel de belangrijkste conclusie: de Australische koppelde vroeger haar mentaal welzijn aan haar sportieve resultaten, en leerde vorig jaar om dat beklemmende idee los te laten. Om ook gelukkig te zijn zónder te winnen, een mindset die haar zelfs toeliet om haar grootste successen te boeken. Maar ook om die te relativeren, en nu definitief weg te stappen.’

‘Dat moeten we toejuichen, als een sporter die beslissing met het volle verstand wil nemen, ondanks haar nummer één-status en het grote verlies voor het vrouwentennis. Het is een les ook voor veel andere sporters, die zich te krampachtig vastklampen aan hun sportieve carrière en resultaten, en daardoor met depressies worstelen, zoals Naomi Osaka. Barty koos voor haar geluk, als mens, en dat verdient alleen maar respect.’

Hoe uitzonderlijk is het, een nummer één van de wereld die afscheid neemt van het tennis?

‘Ashleigh Barty is pas de tweede van de 27 gewezen nummer één-speelsters die stopt. De vorige was Justine Henin, die in 2008, net als de Australische net voor haar 26^e verjaardag, haar pensioen aankondigde. Ook wegens motivatieproblemen na nochtans drie dominante jaren als mondiale nummer één, en als regerende kampioene op Roland Garros en de US Open. Met dat verschil dat Henin stopte na een zware nederlaag tegen Maria Sjarapova op de Australian Open, terwijl Barty haar thuisgrandslam won.’

‘Henin en Barty zijn niet de enige voorbeelden die op jonge leeftijd het tennis vaarwelzeggen: Kim Clijsters stopte in 2007 al op haar 23e, om net als Henin, later een comeback te maken. De Zwitserse Martina Hingis borg haar racket al op haar 22^e op, in 2002, als toen nummer tien van de wereld. Om in 2006 ook een comeback te maken, met vooral successen in het dubbelspel. Of ook Barty ooit terugkeert, zal nog moeten blijken, maar dat lijkt weinig waarschijnlijk.’

Wat is haar erfenis?

‘De tweet van de Amerikaanse tennisster Madison Keys vat dat goed samen. ‘An incredible tennis player but more importantly one of the nicest people on tour.‘

‘Als speelster was Barty inderdaad ‘incredible’: bekend om haar enorme vechtlust, haar slice backhand, sterke opslag en allroundspel. Niet voor niets werd ze met haar zege op de Australian Open de enige actieve speelster naast Serena Williams die grandslams won op drie verschillende ondergronden: gravel (Roland Garros 2019), gras (Wimbledon 2021) en hardcourt (Australian Open 2022) – plus ook de WTA Finals in 2019.

‘Met 119 weken op de nummer één-positie volgt ze op de alltimeranking na Steffi Graf (377), Martina Navratilova (332), Serena Williams (319), Chris Evert (260), Martina Hingis (209) en Monica Seles (178). Weliswaar voor een stuk te danken aan de bevriezing van de WTA-ranglijsten, door de coronapandemie.’

‘Al zal Barty, die 23,98 miljoen dollar aan prijzengeld verdiende, misschien wel het meest herinnerd worden door haar dominante zege (zonder setverlies) in Melbourne, waar ze als eerste Australische in 44 jaar won. En uit handen van haar voorgangster Evonne Goolagong Cawley (eveneens een Aboriginal) de trofee overhandigd kreeg.’