‘Vertrouwen is de sleutel tot onderwijskwaliteit’

De stortvloed aan nieuwe regels en de ‘sluipende toename van staatscontrole ondermijnen niet enkel de motivatie van al wie in het onderwijs werkt, maar ook de dynamiek van de schoolteams en daarmee de vrijheid van onderwijs’. Dat schrijft de directiecommissie secundair onderwijs van Katholiek Onderwijs Vlaanderen in een open brief aan minister Ben Weyts.

Geachte heer minister,

Nu de coronapandemie stilaan uitgewoekerd lijkt, schakelen onze collega-directeurs over van crisisbeheer naar de voorbereiding van het volgende schooljaar. Naast de ‘normale’ beslommeringen van het schoolbeleid – kwaliteitsbeleid, personeelsmanagement, financieel beleid, infrastructuur, leerling- en ouderparticipatie… – worden de directeurs jaar na jaar geconfronteerd met nieuwe dossiers: een star kader van reglementering dat een modern personeelsbeleid onmogelijk maakt en veel talent buiten het onderwijs houdt; de modernisering die voor een vernieuwde onderwijsorganisatie zorgt; de Digisprong die de ontwikkeling van een geïntegreerd ICT-beleid urgent maakt.

Dat zijn goedbedoelde pogingen om directeurs een reglementair kader te bieden waarbinnen ze hun school kunnen organiseren. De snelheid waarmee scholen al deze vernieuwingen gelijktijdig moeten implementeren gaat echter hun draagkracht te boven. Deze initiatieven gaan gepaard met een strikt kader van regulering en verantwoording en mediaberichtgeving die geen rekening houdt met de complexiteit van de realiteit. Elk maatschappelijk probleem komt op het bord van het onderwijs in de vorm van nieuwe regelgeving; de overheid focust zich vervolgens op controle. De stortvloed aan regels en beperkingen maken van directeurs uitvoerders van het bevel van de overheid. Deze sluipende toename van staatscontrole ondermijnt niet enkel de motivatie van al wie in het onderwijs werkt, maar ook de dynamiek van de schoolteams en daarmee de vrijheid van onderwijs om, op een tempo dat de school zelf kan bepalen, op zoek te gaan naar gepaste antwoorden op de specifieke problemen die zich lokaal aandienen.

Bovendien bepaalt de overheid steeds vaker waarvoor middelen moeten ingezet worden, zonder rekening te houden met de unieke situatie van elke school. Dit belet scholen om eigen toekomstgerichte keuzes te maken en verhindert een doelgerichte besteding van onderwijsmiddelen. U schermt steevast met grote macro-economische cijfers, maar die vlag dekt de lading niet: deze ‘gekleurde’ middelen zijn geen oplossing voor het koopkrachtverlies van onze scholen. Het onderwijsbeleid lijkt gestuurd door een fundamenteel wantrouwen in het beleidsvoerend vermogen van de scholen en hun directeurs.

Dit is geen pleidooi voor vrijblijvendheid. De samenleving investeert veel in onderwijs en daar moet verantwoording tegenover staan. Maar de vrijheid en de creativiteit die het Vlaamse onderwijs aan de wereldtop heeft gebracht, zien we vandaag niet meer terug.

We vragen van de overheid het vertrouwen en de vrijheid om met onze schoolteams ons pedagogisch project te realiseren. We vragen om af te stappen van de manier om de besteding van elke onderwijs-euro vanuit de overheid vast te leggen. Geef aan de scholen en hun directeurs de mogelijkheid om eigen keuzes te maken in functie van hun eigen visie en de lokale noden. In die vruchtbare grond kan ons onderwijs opnieuw groeien.

Hoogachtend,

Directiecommissie secundair onderwijs Katholiek Onderwijs Vlaanderen

De directiecommissie secundair onderwijs bestaat uit 27 leden, directeurs en coördinerend directeurs die door hun collega’s zijn voorgedragen of gekozen. Ze maakt deel uit van de advies- en besluitvormingsprocedure van Katholiek Onderwijs Vlaanderen.