Ziekenfonds mag foute uitkering niet meer terugeisen

Als een ziekenfonds zelf in de fout gaat, mag ze een uitkering of vergoeding niet meer terugvorderen. Het Grondwettelijk Hof heeft aan die praktijk een einde gesteld.

In de voorbije maanden heeft het Grondwettelijk Hof in een aantal baanbrekende arresten gezegd dat ziekenfondsen en ook kinderbijslagfondsen ten onrechte uitkeringen hebben teruggevorderd. De uitkeringen (voor arbeidsongeschiktheid en gezinsbijslag) waren onrechtmatig door een fout of administratieve vergissing van de betrokken zieken- en kinderbijslagfondsen.

Volgens het Grondwettelijk Hof zijn dergelijke terugvorderingen in tegenspraak met het Handvest van de sociale verzekerde uit 1997. Dat handvest mikt op een betere juridische bescherming van zieken, arbeidsongeschikten, werklozen en andere uitkeringstrekkers. Zo roept het Handvest onder meer een halt toe aan de terugvordering, als bijvoorbeeld een ziekenfonds, een kinderbijslagfonds of de RVA een vergissing begaat of een foute berekening gemaakt heeft en als de sociaal verzekerde te goeder trouw is.

In een doorlichting van het beheer van de uitkeringen in de ziekte- en invaliditeitsverzekering deelde het Rekenhof vorig jaar al de visie van het Grondwettelijk Hof. Voor 2009 noemde het Rekenhof een bedrag van 115 miljoen euro aan onterechte en teruggevorderde tegemoetkomingen. De ziekenfondsen zelf hebben het over veel kleinere bedragen (‘minder dan een half procent van de uitkeringen en medische zorgvergoedingen aan patiënten’; of omgerekend minder dan 50 miljoen euro op jaarbasis).

De opstelling van het Grondwettelijk Hof en het Rekenhof blijft niet zonder gevolgen. In een nieuwe richtlijn van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV) is aan de ziekenfondsen gevraagd om vanaf 1 september het Handvest voor de sociale verzekerde te respecteren. Minister van Sociale Zaken Laurette Onkelinx (PS) wil de ziekteverzekeringswet ook aanpassen.

Kamerlid Nadia Sminate (N-VA) wil daarop niet wachten. Ze heeft zich al geruime tijd in deze kwestie vastgebeten. ‘De ziekenfondsen, die jaarlijks 1,1 miljard euro van de overheid krijgen voor hun werking, zijn gedurende vijftien jaar de schade die ze zelf veroorzaakten, blijven verhalen op hun leden. Voor dat bedrog heeft de regering ze ook uit de wind gezet door te morrelen aan ziekteverzekeringswet en door de ziekenfondsen in zeer beperkte mate financieel voor hun verantwoordelijkheid te plaatsen’, aldus Sminate.

Naast een wetsvoorstel om de ziekenfondsen financieel meer verantwoordelijk te maken voor eigen administratieve fouten, heeft het Kamerlid van de N-VA vier wetsvoorstellen ingediend om de beschermingsregel van het Handvest meteen toe te passen voor de ziekteverzekering en in de sectoren van de kinderbijslag, de beroepsziekten en personen met een handicap. Sminate hoopt dat ze door de arresten van het Grondwettelijk Hof de meerderheid meekrijgt. (PM)

Het volledige artikel over de ziekenfondsen vindt u deze week in Knack.