‘Wie zich vandaag druk maakt over zijn tegenvallende Mobiscore heeft geen idee wat er op ons afkomt’

‘Al snel zal blijken dat klimaatjongeren, groene fundi’s en Mobiscoreverdedigers ondanks hun strategische fouten, hoogst irritante betweterigheid en pastoorsmanieren, toch echt iets op het spoor zijn’, schrijft Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck.

Het was Peter Reekmans, burgemeester van Glabbeek en politieke vriend van Jean-Marie Dedecker, die afgelopen weekend het verst ging in de kritiek. De Mobiscore, een cijfer dat aanduidt hoe duurzaam de transportopties zijn vanuit je woning naar winkels, onderwijs, dokters en andere cruciale voorzieningen, zorgde eerder vorige week voor een storm van verontwaardiging. Plattelandsbewoners, niet noodzakelijk altijd van een lagere inkomensklasse, surften massaal naar het tooltje van het Vlaamse Departement Omgeving. Ze voerden hun straat, huisnummer en gemeente in en waren diep teleurgesteld toen ze hun lage scores ontdekten. Scores onder de zeven, en zeker onder de vijf op tien voelden als een kaakslag.

Wie zich vandaag druk maakt over zijn tegenvallende Mobiscore heeft geen idee wat er op ons afkomt.

Die score was nochtans goed vooraf te voorspellen. De Mobiscore van uw woning verbetert naarmate de tandarts, de slager of de middelbare school vlot te voet of met de fiets bereikbaar zijn. Dat betekent namelijk dat u naar alle waarschijnlijkheid minder CO2 in de lucht pompt als u erheen moet. Het is de hoofdreden waarom de Mobiscore in het leven is geroepen: om Vlamingen aan te zetten om zich duurzamer te verplaatsen en, dus, dichter bij elkaar te gaan wonen.

Dat is geen sinecure in het land waar mensen als kind al van een afgelegen fermette dromen. Duurzame verplaatsingen zijn om evidente redenen in dorpsgemeenten niet altijd makkelijk, zelfs niet als je in de dorpskern woont. Inwoners van Putte-centrum, Hoegaarden, Voeren en Mol-Rauw spaarden hun kritiek dan ook niet. Maar het was Peter Reekmans die in De Zevende Dag aankondigde dat hij de Mobiscore van de politieke landkaart wil knuppelen: ‘Als de Mobiscore geen halt toegeroepen wordt, zal ik ze juridisch bevechten’, zei hij, omdat een dergelijke beslissing volgens hem niet kan worden genomen door een regering in lopende zaken. ‘Leve de plattelandsgemeenten, arm Vlaanderen!’

Er zijn problemen met de Mobiscore, zeker wel. De berekeningsmethode is zo complex dat ze bijna ondoorzichtig is en de scores moeten worden geactualiseerd. De Vlaamse bouwmeester Leo Van Broeck – die ondertussen een ‘extremist’ genoemd wordt, op een moment dat je het Vlaams Belang niet meer racistisch mag noemen – ging te ver toen hij zei dat wie een hoge score heeft eigenlijk ook minder taksen zou hoeven te betalen. Hij begreep dat je moet stimuleren – minder taks voor een goede score, in plaats van meer voor een slechte – in plaats van bestraffen. Maar dat deed al lang niet meer ter zake: héél veel mensen voelen zich, nog maar eens, in hun identiteit aangetast. Ze hebben gedaan wat jarenlang, ook door de politiek, als een goed idee werd verkocht: sparen voor een mooi huis in het groen. En plots zijn het halve misdadigers. Het hoeft niemand te verbazen dat burgers daar razend van worden.

De groene disruptie is een ideaal moment om ook de kloof tussen arm en rijk te verkleinen.

Of het nu over salariswagens, rekeningrijden of de Mobiscore gaat: in het spanningsveld tussen groene eisen en het behoud van het huidige levenscomfort komt het er altijd opaan de weg van de geleidelijkheid te bewandelen. En zo weinig mogelijk mensen te bruuskeren. Dat is lastig – er is een kleine hoogdringendheid genaamd ‘opwarming van de aarde’ – maar het kan. De scores voor het platteland kunnen bijvoorbeeld worden opgetrokken zodat ze niet zo drastisch verschillen van de stad. En als er ooit – liever iets later dan iets vroeger – fiscale maatregelen aan de score worden gekoppeld, moeten oudere en armere mensen worden ontzien. De groene disruptie is een ideaal moment om ook de kloof tussen arm en rijk te verkleinen.

Maar dat neemt niet weg dat de Mobiscore een goede stap is in de noodzakelijke vergroening van Vlaanderen. Na de verliesoverwinning van Groen op 26 mei heerst in bepaalde Vlaamse kringen het idee dat niet alleen Groen op zijn gezicht ging, maar meteen ook de hele opwarming van de aarde is weggestemd. Zo werkt het helaas niet: hardnekkig weigert de planeet zich aan te passen aan het comfort van de Vlaming. Al snel zal blijken dat klimaatjongeren, groene fundi’s en Mobiscoreverdedigers ondanks hun strategische fouten, hoogst irritante betweterigheid en pastoorsmanieren, toch echt iets op het spoor zijn. Zoals N-VA-voorzitter Bart De Wever het ooit uitdrukte: de realiteit staat aan hun kant. Global warming gaat niet weg, de gevolgen zijn reëel en erg, zo niet catastrofaal. Wie zich vandaag druk maakt over zijn tegenvallende Mobiscore heeft geen idee wat er op ons afkomt.