‘Wie zegt dat je ’treffelijk’ arm kan zijn, is onrespectvol tegenover wie elke dag vecht om te overleven’

‘Pas door echt met mensen in armoede te praten, kunnen vooroordelen en misverstanden weggewerkt worden’, reageert Frederic Vanhauwaert van het Netwerk Tegen Armoede.

Het begint helaas een gewoonte te worden. Politici, experts of bekende Vlamingen die vlotjes uitspraken doen over armoede. Gisteren was het de beurt aan Danny Pieters met “Vandaag kunnen mensen die alles krijgen waar ze recht op hebben, op een min of meer treffelijke manier arm zijn.” De uitspraak getuigt vooral van een gebrek aan kennis over en inzicht in armoede.

Enerzijds wordt er abstractie gemaakt van het feit dat er in ons rijke land veel problemen zijn met toegang tot fundamentele rechten. Verhoogde tegemoetkoming, toekenning van leefloon, toegang tot rechtspraak. Voor mensen in armoede wordt het steeds moeilijker om hun rechten te realiseren. Door administratieve drempels, door schaamte, door onwetendheid of door instanties die niet happig zijn om rechten toe te kennen. Mensen stellen noodzakelijke gezondheidszorgen uit om financiële drempels.

Meer dan de helft van de huurders betaalt meer dan 1/3e van zijn inkomen aan wonen, en bijna de helft van die huurwoningen vertoont ernstige kwaliteitsgebreken. In 2016 moesten 146287 mensen beroep doen op voedselbedeling. Dit cijfer steeg de voorbije 3 jaar met meer dan 17%. Een pretje is het alvast niet om uw schaamte op zij te zetten en om richting een voedselbedeling te gaan. Dit betekent vooral dat we er niet in slagen iedereen een menswaardig leven te garanderen.

Maar meer nog is de uitspraak bijzonder onrespectvol voor de vele mensen in armoede die dag in dag uit vechten om te overleven, die tegen muren aanbotsen en moeten wachten op het realiseren van hun sociale grondrechten. Het woord treffelijk gebruiken is dan ook bijzonder ongepast en suggereert dat het toch allemaal zo erg niet is. Zolang er mensen een inkomen onder de armoedegrens hebben, beroep moeten doen op voedselbedeling, dakloos zijn, moeten kiezen tussen eten voor de kinderen of naar de dokter gaan, de winter doorkomen zonder elektriciteit of verwarming,… is de enig goede uitspraak dat deze samenleving nog niet treffelijk genoeg is. Dat er een grondige herverdeling van middelen naar deze kwetsbare groepen nodig is om iedereen waardig te laten participeren aan de samenleving, om er als samenleving als geheel op vooruit te gaan.

Praten met mensen in armoede

Laten we dus met zijn allen meer gaan praten met mensen in armoede, inzicht verwerven over hun situatie en meer aan hen denken als het echt om de knikkers gaat in regeringsonderhandelingen. Politici, experts en bekende Vlamingen kunnen alvast beginnen met een kijkje te nemen op onze blog Inzicht in armoede met verhalen van mensen in armoede van vlees en bloed. De bewuste blog hebben we opgestart als antwoord op de vele vooroordelen die over (mensen in) armoede verteld worden. We hebben duidelijk nog werk aan de winkel. Ook aan de sociale zekerheid bovendien. Deze moet inderdaad versterkt worden, ook voor mensen die nu in armoede moeten overleven.