Wie spaart, mag niet in hetzelfde fiscale regime vallen als wie risico’s neemt

‘Van alle manieren om een bank te organiseren, is diegene die we vandaag hebben de allerslechtste’, niet mijn woorden, maar die van Mervyn King, tot voor kort gouverneur van de Bank of England. Verandering is onvermijdelijk, banken moeten opnieuw doen wat ze horen te doen: spaargeld op een veilige en transparante manier beheren.

“Van alle manieren om een bank te organiseren, is diegene die we vandaag hebben de allerslechtste. Verandering is onvermijdelijk.”. Niet mijn woorden, maar die van Mervyn King, tot voor kort gouverneur van de Bank of England. Sinds 2008 hebben we allemaal samen 18.5 miljard euro in kapitaal geïnvesteerd en nog eens 8.6 miljard aan de sector geleend. Om nog maar te zwijgen van de 138 miljard euro aan waarborgen die de voorbije jaren gegeven zijn. Allemaal om te voorkomen dat het systeem omviel, en de impact nog oneindig veel groter zou zijn.

Verandering is inderdaad onvermijdelijk. Banken moeten opnieuw doen wat ze horen te doen: spaargeld op een veilige en transparante manier beheren, en zuurstof geven aan de economie. Back to basics dus, met een grote focus op de bescherming van uw spaargeld. De ruimte voor banken om met spaargeld te speculeren moet met andere woorden volledig aan banden worden gelegd. Spaargeld is ten allen tijde beschermd. Zij die actief willen zijn op de beurs kunnen dat, maar niet met het spaargeld van anderen. Banken – niet de belastingbetaler – moeten zelf opdraaien voor de risico’s die ze nemen.

Een van de voorstellen die nu op tafel ligt is het afscheiden van handel voor eigen rekening. Handel die eigenlijk enkel dient om de winstcijfers van de bank op te krikken. In het voorstel van minister Geens zou handel tot 2,5% van het eigen vermogen toegelaten worden en dus nog steeds een risico zijn voor de belastingbetaler. Bovendien zal er met uw spaarcenten nog steeds zakenbankactiviteiten uitgevoerd worden. Een acuut geval van geheugenverlies of overdreven vergevingsgezindheid? Ik laat het in het midden. Maar laat ons duidelijk zijn, de handel voor eigen rekening moet naar 0,00% en idealiter wordt er een scheiding gemaakt tussen spaar- en zakenbankactiviteiten. De ene activiteit kan perfect zonder de andere. Spaargeld ophalen en leningen uitschrijven, dat is toch nog steeds de core business van banken?

Maar u heeft het al gemerkt. De heren bankiers schreeuwen moord en brand. We jagen de kosten de hoogte in en we verzwakken de concurrentiepositie van onze banken ten opzichte van die in het buitenland. Het buitenland? Zowel in de VS, het Verenigd Koninkrijk als Zwitserland – bezwaarlijk linkse nesten te noemen als het gaat over de bankensector – slaagt men erin straffe hervormingen door te voeren. Duitsland, Frankrijk, Hong Kong, Australië en Singapore hebben de deposito’s tijdens deze crisis volledig gegarandeerd. Zelfs de Britten gaven een volledige garantie voor de vijf banken die in problemen gekomen zijn. Waarom zou een 100% garantie op uw spaargeld hier dan niet lukken? In Zwitserland waar de bankensector net zoals bij ons ook relatief erg groot is, bouwen ze zelfs extra beschermingsmechanismen in. Waar wachten we nog op?

Banken nemen te veel risico omdat ze erop rekenen dat de overheid hen zal redden

Banken nemen te veel risico omdat ze erop rekenen dat de overheid hen zal redden. Enkel door de banken zelf verantwoordelijk te stellen door het garanderen van al het spaargeld of een splitsing van de spaar- en zakenbankactiviteiten door te voeren, zal de impliciete overheidsgarantie verdwijnen. Ook voor u en ik is er dan duidelijkheid. Wie risico’s neemt weet dat en wie spaart weet dat zijn geld veilig is. Ook de fiscale vrijstelling op de rente van spaarboekjes moet dus behouden blijven en niet worden uitgebreid naar andere beleggingsproducten. Wie spaart, mag immers niet in hetzelfde fiscale regime vallen als wie risico’s neemt. Ik ben misschien niet katholiek opgevoed, maar spaarcenten zijn heilig.