Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) laat het in opspraak gekomen slachthuis in Izegem sluiten na controle door de Inspectie Dierenwelzijn. Het slachthuis zegt zelf ‘geschokt’ te zijn door de beelden. Volgens Groen dringt een herziening van de veehouderij zich op.
Dierenrechtenorganisatie Animal Rights heeft undercoverbeelden gemaakt die opnieuw wantoestanden in een Belgisch slachthuis aantonen. De organisatie legde met een verborgen camera vast hoe runderen in een slachthuis van de groep Verbist in Izegem zwaar worden mishandeld.
Runderen worden met stokken in een box gejaagd en krijgen elektrische schokken, wat verboden is. Vervolgens wachten de dieren in doodsangst op hun lot, terwijl ze zien hoe andere runderen bij hun poten worden opgehangen en hoe slachters hen de keel doorsnijden. In veel gevallen worden de dieren onverdoofd geslacht. De beelden zijn te bekijken op de website van Animal Rights.
Reacties
Bij de groep Verbist worden vooral Belgisch Witblauw-runderen geslacht. Het vlees komt terecht in de schappen van onder meer Colruyt en Delhaize. Die laatste supermarktketen heeft meteen aangekondigd de samenwerking met het slachthuis stop te zetten. Colruyt laat weten de bestellingen en leveringen ‘on hold’ te zetten.
De Inspectie Dierenwelzijn van bevoegd Vlaams minister Ben Weyts (N-VA) ging vanochtend controleren in het slachthuis in Izegem. Daarna besliste Weyts om het slachthuis te laten sluiten. De problemen situeren zich vooral op het vlak van de infrastructuur voor de dieren, en er is ook een duidelijk gebrek aan ‘dierenwelzijnsbesef’ bij de medewerkers, zegt zijn woordvoerder Jeroen Tiebout.
Het slachthuis wordt nu verzegeld. Wanneer het bedrijf aan de wettelijke vereisten voldoet, kan het wel weer open, zegt de woordvoerder nog.
Wie in de landbouw of slachthuissector denkt dat we het niet menen of dat ik in felheid zal afzwakken, die zal het voelen
De minister reageert onthutst op de beelden van Animal Rights. ‘De weg naar meer dierenwelzijn is verdomd lang. We hebben de lat veel hoger gelegd,’ laat hij weten. ‘Deze beelden sterken mij in mijn ambitie om nog sterker door te zetten. Zowel op vlak van meer vereisten voor de slachthuizen als in meer inspectie’.
De minister stelt zich ook strijdvaardig op. ‘Wie in de landbouw of slachthuissector denkt dat we het niet menen of dat ik in felheid zal afzwakken, die zal het voelen. De inspectiedienst is verdubbeld, die mensen gaan nu aan de slag. Maar ook al besparen we bij de Vlaamse overheid op personeel, ik wil nog extra personeel inzetten. Om wie dierenwelzijn met de voeten treedt, het echt te laten voelen.’
‘FAVV controleert onvoldoende op dierenwelzijn’
Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) wijst het federaal voedselagentschap FAVV met de vinger in de zaak rond het slachthuis in Izegem. Het FAVV controleert nagenoeg permanent in slachthuizen, maar focust daarbij vooral op voedselveiligheid en te weinig op dierenwelzijn, klinkt het op zijn kabinet. De minister overweegt om de controles nu volledig naar zich toe te trekken.
‘Na Tielt heb ik een convenant afgesloten met de sector waarbij de lat voor dierenwelzijn erg hoog werd gelegd. Ik stel vast dat de controle hier nog niet in volgt’, stelt Weyts.
Het schoentje knelt volgens de minister bij het FAVV. ‘Zij zijn quasi permanent aanwezig op slachtvloeren om te controleren op voedselveiligheid. We verwachten dat ze daar ook de wetgeving rond dierenwelzijn opvolgen, maar dat is nu te weinig het geval’, valt te horen op het kabinet-Weyts. ‘Wij hebben de lat voor dierenwelzijn hoger gelegd, nu moeten zij ook volgen’, klinkt het.
De minister wil nu samenzitten met het FAVV om te overleggen over hoe de controles beter kunnen verlopen. Weyts overweegt ook om de controles volledig bij zijn Inspectie Dierenwelzijn te leggen.
FAVV sinds 1 juli 2014 niet meer bevoegd voor controles dierenwelzijn
Het Federaal Voedselagentschap is sinds 1 juli 2014 niet meer bevoegd voor de controles dierenwelzijn in de slachthuizen. Na de zesde staatshervorming werden de bevoegdheden met betrekking tot dierenwelzijn overgeheveld naar de gewesten. Dat herhaalt het FAVV in een reactie op de inbreuken die naar boven kwamen in een slachthuis in Izegem.
Na de overgangsperiode, die afliep op 31 december 2014, werd een samenwerkingsprotocol afgesloten tussen de bevoegde ministers dat praktisch ingevuld werd in een beheersovereenkomst tussen de bevoegde diensten van de gewesten en het FAVV. “Het FAVV neemt voor wat betreft de slachthuizen enkel de praktische organisatie van de terbeschikkingstelling aan de gewesten van de dierenartsen met opdracht op zich.
Het is aan de gewesten om de nodige richtlijnen op te stellen voor deze dierenartsen zodat duidelijk is wat van hen verwacht wordt betreffende de controles aangaande dierenwelzijn. De gewesten staan voorts in voor de opleiding van en de informatieverstrekking aan deze dierenartsen”, aldus het FAVV.
De dierenartsen met opdracht moeten, zonder tussenkomst van het FAVV, de gewesten onmiddellijk informeren over vastgestelde inbreuken inzake dierenwelzijn. “Het opleggen van corrigerende maatregelen of sancties naar aanleiding van inbreuken op het dierenwelzijn hoort integraal toe aan de gewesten en staat onder de bevoegdheid van de betrokken regionale ministers.”
Na bijna drie jaar werking hebben de gewestelijke overheden nooit officieel gevraagd om de werking van de beheersovereenkomst te herzien. “Het FAVV staat open voor een herziening van het protocol en de beheersovereenkomst. Het FAVV vraagt dan ook dat het overleg hieromtrent zo snel als mogelijk opgestart wordt. Het FAVV blijft voorstander van een constructieve oplossing die de controles zowel op dierenwelzijn als op voedselveiligheid maximaal garanderen waarbij iedereen zijn verantwoordelijkheid opneemt en met respect van de taken van de andere bevoegde diensten.”
Enkele dossiers bij parket, maar niet rond dierenwelzijn
Het parket van Ieper heeft een aantal dossiers liggen over het runderslachthuis van Izegem. “Het gaat daarbij om diverse inbreuken op administratief vlak, qua hygiëne… We hebben tot op heden weliswaar geen dossiers betreffende inbreuken op het dierenwelzijn”, zegt parketwoordvoerder Johan Lescrauwaet.
Het Izegems slachthuis ligt onder vuur nadat dierenrechtenorganisatie Animal Rights dinsdag undercoverbeelden publiceerde. Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) stuurde zijn inspectiediensten langs en liet het slachthuis sluiten. Bij het Iepers parket is het runderslachthuis geen onbekende. De dossiers die het parket binnen heeft, handelen weliswaar niet over dierenwelzijn. Het gaat om administratieve inbreuken, voedselveiligheid en hygiëne. “Tot op heden zijn geen PV’s omtrent dierenwelzijn bij ons terecht gekomen”, klinkt het in Ieper. “Het onderzoek loopt nu en wij wachten af. In de toekomst kunnen we eventueel de verschillende dossiers bundelen en verdere stappen ondernemen.”
Slachthuis reageert
Louis Verbist, de zaakvoerder van het slachthuis, zegt in een reactie zelf ‘geschokt’ te zijn: ‘Sommige van deze beelden kunnen absoluut niet door de beugel. Wij nemen dit zeer ernstig en wij zullen er alles aan doen opdat dit in de toekomst niet meer kan gebeuren.’
‘Zoals was afgesproken binnen het convenant dat de sectorfederatie FEBEV met minister Weyts heeft afgesloten, zou het slachthuis van Izegem voor het einde van het jaar een doorlichting krijgen. De directie heeft beslist om hier met onmiddellijke ingang werk van te maken. De afdeling Dier & Welzijn van de Thomas More-hogeschool zal vanaf morgenvroeg 13 september starten met een doorgedreven audit op basis waarvan een compleet actieplan zal worden opgemaakt.’
Algemeen Boerensyndicaat distantieert zich
‘Iedere landbouwer, en zeker iedere veehouder, voelt zich niet goed en heeft enkel onbegrip bij het zien van deze gruwel met dieren.’ Dat zegt het Algemeen Boerensyndicaat in een reactie op de beelden . Het ABS ‘distantieert zich openlijk van de onheuse praktijken’.
‘Wij doen er alles aan om het imago van de landbouwsector, en nu in het bijzonder van de rundveehouders, goed te houden. Met deze beelden wordt alles tenietgedaan, dit terwijl elke boer er elke dag alles aan doet om zijn dieren diervriendelijk te behandelen. Dit is alleen maar in zijn eigen voordeel, want zijn resultaten en dus zijn inkomen hangen hiervan af. Toestanden die deze morgen openbaar gemaakt werden, kunnen wij niet aanvaarden’, luidt het.
ABS wenst te beklemtonen dat veehouders alle mogelijke inspanningen doen om dieren op een diervriendelijke manier te kweken en in een goede conditie aan te leveren.
ABS verwacht dan ook van alle partners in de keten dat zij een zorgzame behandeling van de dieren garanderen en de geldende dierenwelzijnswetgeving en de sanitaire regels respecteren
In april was er al heel wat commotie rond een soortgelijke situatie in een varkensslachthuis in Tielt.
Voorstel Groen
Oppositiepartij Groen dringt intussen bij minister van Landbouw Joke Schauvliege (CD&V) aan tot een herziening van de hele veehouderij. ‘Dierenwelzijn en vee-industrie zijn eigenlijk twee tegenstrijdige termen. Ze vallen niet te rijmen’, zegt Vlaams parlementslid Bart Caron. ‘De industriële vleesproductie is een systematische schending van de dierenrechten, die ook nadelige effecten heeft op de mens. Met Groen pleiten we voor een herziening van het model, een omschakeling naar 100 procent duurzame veehouderij’, pleit het Vlaams parlementslid.
Groen heeft naar eigen zeggen een voorstel klaar dat op 20 jaar tijd voor een ommezwaai kan zorgen. ‘Het einddoel is dieren opkweken op een natuurlijke manier, grondgebonden en op aangepaste schaal. Zo kunnen alle dieren een dierwaardig bestaan leiden. Maar er zijn ook veel voordelen voor de mens: het voedsel wordt kwalitatiever, we vermijden voedselschandalen, er zijn minder risico’s voor de volksgezondheid door het verminderde gebruik van onder andere antibiotica en groeihormonen én het is beter voor klimaat en milieu door de lagere uitstoot van CO2 en methaan. Eigenlijk wint iedereen bij dit plan’, meent Caron.
Volgens de partij hebben ook de veehouders zelf niets te vrezen. ‘Familiale landbouwbedrijven krijgen opnieuw een kans tegen de grootindustrie. Wie op een eerlijke wijze voedsel produceert, zal op een eerlijke wijze vergoed worden.’ Groen roept minister Schauvliege nu op om werk te maken van het voorstel.
‘Processie van Echternach’
Vlaams Belang is niet onder de indruk van de stappen die minister Weyts eerder heeft ondernomen. ‘In april pakte Weyts na de dierenmishandeling in het slachthuis in Tielt uit met de triomfantelijke mededeling dat hij een pakket maatregelen klaar had om het dierenwelzijn te versterken(…) Blijkbaar is de uitrol van die maatregelen een processie van Echternach’, reageert Vlaams fractieleider Chris Janssens.
Hij vraagt zich ook af of een en ander te maken kan hebben met buitenlandse werknemers in de slachthuizen. ‘De vraag rijst in hoeverre zij echt vertrouwd zijn met de geëvolueerde inzichten rond onverdoofd slachten in ons land, laat staan deze genegen zijn. Ook hier moeten zowel minister Weyts als de betrokken federatie oog voor hebben en indringende maatregelen nemen’, meent hij.
Vlaams Belang wil nu ‘de nodige stappen’ ondernemen in het Vlaams parlement. ‘Niet alleen de dieren lijden hier onder, ook de slachthuizen die wél op een diervriendelijke manier tewerk gaan, lopen onherstelbare imagoschade op’, klinkt het.
‘Stop import uit België’
Ook in Nederland wordt geschokt gereageerd. ‘Het is verschrikkelijk dat wij, om een goedkoop stukje vlees te eten, dit dieren aandoen. Ook in Nederland vinden vele misstanden plaats. Wij gaan de (bevoegde) minister vragen om toezicht te verhogen in Nederlandse slachthuizen en we willen verplicht permanent cameratoezicht in slachthuizen zodat we alles in de gaten kunnen houden’, zegt Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren. Het Belgische slachthuis moet volgens haar ‘onmiddellijk dicht’.
Rik Grashoff van GroenLinks wil dat er voorlopig geen vlees van Belgische slachthuizen meer wordt geïmporteerd. ‘Het is de tweede keer in korte tijd dat er zulke misstanden zijn in Belgische slachthuizen. Het wordt tijd dat de Belgische regering hier nu echt een eind aan maakt’, aldus Grashoff.
Ook Dion Graus van de rechts-populistische Partij voor de Vrijheid (PVV) is woedend. ‘In een kerker op water en brood zou nog te veel luxe zijn voor dit soort hufters’, twittert hij