Groot-Brittannië heeft groen licht gegeven voor het verwekken van baby’s op basis van het DNA van drie mensen, om de overdracht van bepaalde ernstige ziekten te voorkomen. Daarmee wordt Groot-Brittannië het eerste land dat dit procedé goedkeurt. ‘Dit is een doos van Pandora’, reageert een deel van de wetenschappelijke wereld.
De technologie van de mitochondriale DNA-transfer, dat door wetenschappers van de universiteit van Newcastle werd ontwikkeld, laat IVF-ziekenhuizen toe om het fout mitochondriaal DNA van een eicel te vervangen met gezond DNA van een vrouwelijke donor. De techniek is omstreden omdat de baby op die manier het DNA draagt van drie mensen, en dus twee moeders heeft.
Niettemin hebben Britse volksvertegenwoordigers als eersten in de wereld groen licht gegeven voor deze procedure. De beslissing werd door 382 parlementsleden goedgekeurd, terwijl 128 leden tegen stemden. Ze moet op 23 februari nog worden bekrachtigd door het Hogerhuis, maar dat is slechts een formaliteit.
De vrouwen die willen gebruikmaken van de techniek, zullen de toestemming moeten vragen aan het Britse orgaan voor bio-ethiek HFEA (Human fertilisation and embryology authority). De eerste baby’s die op deze manier verwekt worden, zouden in de herfst van 2016 geboren kunnen worden. Het zou gaan om zo’n 150 geboortes per jaar.
In de wetenschappelijke wereld zien sommigen de techniek als een grote vooruitgang, terwijl anderen vinden dat ze te ver gaat in genetische modificatie en de doos van Pandora opent voor de selectie van baby’s. Professor René Frydman, de wetenschappelijke vader van de eerste Franse proefbuisbaby, meent dat het procedé onvoldoende getest werd.
Voorstanders: ‘Levensreddende behandeling zo snel mogelijk invoeren’
In Groot-Brittannië worden jaarlijks ongeveer 125 baby’s geboren met een mitochondriale disfunctie, die door de moeder wordt doorgegeven. De defecte mitochondriën zijn verantwoordelijk voor ernstige degeneratieve aandoeningen als diabetes of myopathie.
Voorstanders juichen de nieuwe techniek dan ook toe omdat moeders met foute mitochondriën nu ook de mogelijkheid krijgen om gezonde kinderen op de wereld te zetten die vrij zijn van vaak dodelijke aandoeningen.
‘Het is belangrijk te weten dat mitochondriaal DNA slechts 0,054 procent van het totale DNA uitmaakt’, zegt Chief Medical Officer Sally Davies aan The Daily Telegraph. ‘De techniek heeft geen invloed op kenmerken zoals persoonlijkheid, haarkleur en de kleur van de ogen’, meent Davies. ‘Het is dan ook vanzelfsprekend dat we deze levensreddende behandeling zo snel mogelijk introduceren zodat honderden Britse gezinnen hun droom kunnen realiseren.’
Professor Doug Turnbull van de Newcastle University, waar de nieuwe techniek ontwikkeld werd, is eveneens verheugd met de beslissing van het Britse parlement. ‘Dit is zeer goed nieuws voor patiënten met een mitochondriale disfunctie en een belangrijke stap in het voorkomen van ernstige mitochondriale aandoeningen’, aldus Turnbull aan The Daily Telegraph.
Tegenstanders: ‘Herinner je Dolly, het gekloonde schaap?’
Andere experts waarschuwen echter voor de risico’s van drie-ouder-baby’s. Zo zouden deze baby’s een grotere kans hebben om kanker te ontwikkelen en vroegtijdig ouder te worden. Daarnaast zouden deze kinderen heel hun leven moeten worden opgevolgd, net als hun eigen kinderen. Volgens hen maken de Britse politici een ‘historische fout’ door deze wet goed te keuren omdat er nog te weinig kennis is over de interactie tussen mitochondriaal DNA en het DNA dat zich in de celkern bevindt.
‘Omdat dit onontgonnen terrein is en de kinderen die met deze technologie geboren worden erfelijke genetische veranderingen ondergaan, is er ook een aanzienlijk onbekend risico voor toekomstige generaties’, voegt Paul Knoepfler, professor aan de universiteit van Californië, eraan toe. ‘Aberraties kunnen tot ontwikkelingsstoornissen bij baby’s leiden of zich in het latere leven manifesteren als kanker of een versnelde veroudering.’
Ted Morrow, evolutionair bioloog van de universiteit van Sussex, herinnert ons aan Dolly, het gekloonde schaap. ‘Zij stierf voortijdig aan een infectie maar de methode die werd gebruikt om haar te klonen is gelijkaardig aan dit procedé’, aldus Morrow die van mening is dat je niet zomaar iemands mitochondriaal DNA kan vervangen met dat van een ander. ‘Er zijn tal van studies die aantonen dat een genetische variatie in het mitochondriaal DNA wel degelijk de persoonlijkheid van een individu beïnvloedt.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier