Hij was oorspronkelijk een zeevogel, maar sinds kort is de zilvermeeuw een stadsbewoner.
Dankzij meeuwen is er op een kustdijk altijd wat te beleven. Helaas ziet niet iedereen dat. De schavuiten zijn een doorn in het oog van kustburgemeesters en worden op veel plekken omschreven als ‘overlastverkopers’ en zonder mededogen achter de veren gezeten. Gelukkig zijn ze Europees beschermd, anders zou het er slecht voor hen uitzien.
Dé kop van Jut is de zilvermeeuw, een mooie statige vogel met lichtgrijze vleugels en rug. Hij broedt sinds de jaren 1960 in Vlaanderen, maar pas sinds 1994 in grote aantallen, vooral in kusthavengebieden. Het maximum was een drieduizendtal broedparen in het begin van deze eeuw.
Sinds een jaar of tien gaat het broedbestand van de soort weer achteruit. Dat heeft onder meer te maken met de dalende hoeveelheid afval in onze (en haar) leefomgeving en met het verdwijnen van stortplaatsen waar ze graag voedsel zocht. Het blad New Scientist rapporteerde dat in Spanje zwervende zilvermeeuwen uitgerust met een gps-tracker instrumenteel bleken om illegale afvalsites op te sporen.
Op de golfbaan van Oostende werd een bijna 22-jarige meeuw gedood door een golfbal.
In 2014 crashte de broedvogelpopulatie in ons land door de activiteit van vossen op de voornaamste broedplaats in Zeebrugge. Sindsdien broeden zilvermeeuwen nog bijna uitsluitend op platte daken in kust- en havengebieden. Daar zijn ze veilig voor vossen, maar niet voor menselijke kust- en havenbewoners. Die gaan een soms verbeten strijd aan met hun lawaaierige nieuwe buren. Het is overal wel iets voor de arme beesten.
Zilvermeeuwen, in oorsprong zeevogels, zijn dus in vrij korte tijd geëvolueerd van kust- naar stadsbewoners. Ze worden onder meer geviseerd omdat ze vuilniszakken opentrekken om bij het afval te kunnen, maar dat lijkt eerder een probleem van niet-tolerante mensen dan van de meeuwen zelf. Die blijven in een stadscontext doen waar ze altijd goed in zijn geweest: afval opruimen, een nuttige functie in de natuur. De problematiek van opengescheurde vuilniszakken kun je oplossen door op vuilnisbakken over te schakelen. Sommige meeuwen ontpoppen zich overigens tot uitstekende rattenverdelgers.
Meeuwen zijn best slagvaardig. Er circuleert een hilarisch filmpje van een zilvermeeuw die ongegeneerd een supermarkt binnenwandelt om er een zakje chips uit een bak te vissen. Wafels en ijsjes in de hand zijn niet altijd veilig voor drieste exemplaren. Een studie in Biology Letters toont aan dat intens naar een zilvermeeuw staren wel kan vermijden dat ze je eten viseert. Uit dezelfde studie blijkt dat amper een kwart van de zilvermeeuwen voedsel bij mensen komt halen. De durvers zijn in de minderheid, maar zij bezorgen de soort wel een slechte reputatie bij mensen.
Er zijn veel manieren waarop meeuwen aan hun einde kunnen komen in een mensencontext, maar het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek rapporteerde de origineelste: op 9 april 2018 werd een zilvermeeuw fataal geraakt door een golfbal op de Wellingtongolfbaan van Oostende. De vogel droeg kleurringen, zodat er gegevens over zijn levensloop bekend waren. Hij was in 1996 geboren in een kolonie in Rotterdam. Hij was net geen tweeëntwintig jaar toen de bal hem trof. Meeuwen kunnen dus vrij oud worden, als ze wat geluk hebben.
Beestenboel
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
