Plastic zak vervangt binnenkort keizersnede

Behoren verlostangen en keizersneden binnenkort tot het verleden? Als het van Jorge Odón afhangt, wel. Zijn uitvinding, het Odón-instrument, een eenvoudige plastic zak, moet moeilijke bevallingen tot een goed einde brengen.

Volgens de New York Times begon het verhaal van de voormalige mekanieker, een 59-jarige Argentijnse arts, toen hij zeven jaar geleden een YouTube filmpje bekeek waarin te zien was hoe je een fles wijn kunt ontkurken met behulp van een eenvoudige plastic zak. Enkele uren later werd de man midden in de nacht wakker met het idee om de techniek voor moeilijke bevallingen te gebruiken.

Na een reeks testen besliste de Wereldgezondheidsorganisatie het Odón-instrument te steunen. Het apparaat is nu al een maand in preproductie. Jorge Odón heeft het eerste prototype van zijn uitvinding in zijn keuken gemaakt met een glazen stulp als baarmoeder, een pop van zijn dochter als baby die vast zit in het geboortekanaal en een stoffen zak als wonderhulpmiddel.

Opblaasbare zak

Zeven jaar later bestaat het Odón-instrument uit een eenvoudige opblaasbare zak in geolied polyetheen die in de baarmoeder geschoven wordt en met behulp van een handvat rond het hoofd van de baby bevestigd wordt. Het medische team moet dan enkel nog aan de zak trekken tot de baby tevoorschijn komt.

Het zeer eenvoudige middel kan op termijn de verlostangen vervangen. Die kunnen namelijk als ze verkeerd gebruikt worden door slecht opgeleide medici in ontwikkelingslanden tot ernstige verwondingen leiden: verwondingen aan het hoofd, verplettering, bloedingen en verwrongen wervelkolommen.

De uitvinding van Jorge Odón werd enthousiast onthaald door de Wereldgezondheidsorganisatie. Volgens de dokters die geïnterviewd worden door de Amerikaanse krant, heeft de uitvinding een enorm potentieel om die baby’s in de arme landen te redden.

De directeur generaal van het WHO, Margaret Chan is eveneens van mening dat het hulpmiddel “de belofte inhoudt levens te redden in landelijke regio’s die bijna nooit over het materiaal en het personeel beschikken om tot een keizersnede over te gaan”. De zak die de baby beschermt vermindert ook het risico op besmetting met het aidsvirus bij de geboorte.

De verlostangen zijn 400 jaar oud

“Het is zeer stimulerend” verklaarde ook dokter Mario Merialdi, de hoofdcoördinator van de afdeling Reproductieve Gezondheid en Onderzoek bij de Wereldgezondheidsorganisatie en één van de eerste verdedigers van het toestel. “Dat moeilijke moment van het leven is er één waarin de voorbije jaren zeer weinig vooruitgang geboekt is” vertelde hij nog aan de New York Times. Sinds de verlostang 400 jaar geleden uitgevonden werd, werden de bevallingstechnieken weinig vernieuwd.

“Ongeveer 10% van de 137 miljoen geboortes per jaar hebben potentieel ernstige complicaties” legt hij uit. In totaal worden er meer dan 5,6 miljoen baby’s doodgeboren en sterven er elk jaar bijna 260.000 vrouwen op het kraambed. De dystocie, een voornamelijk mechanisch probleem en een ernstige risicofactor, kan zich voordoen wanneer het hoofdje van de baby te groot is of de weeën stoppen omdat de moeder uitgeput is.

Normale geboortes

Odón heeft net een overeeenkomst getekend met een Amerikaans bedrijf dat medische technologie produceert, Becton-Dickinson and Company. Ook al moeten er nog extra proeven uitgevoerd worden, meldt de WHO dat het systeem zonder gevaar is als het gebruikt wordt door vroedvrouwen met een minimale opleiding. Tot nu toe werd het instrument slechts getest op 30 Argentijnse vrouwen bij “normale geboortes” die allemaal in een ziekenhuis plaats vonden. “Ik was blij dat ze me gevraagd hebben want het was voor een goede zaak” vertelde Luciana Valle, een kleuterjuf, aan de Amerikaanse krant.

Haar zoon Matteo, die 4 kilo woog, werd als één van de eerste baby’s met het toestel op de wereld geholpen. “Dat heeft echt geholpen. Zijn hoofdje kwam tevoorschijn toen ik voor de tweede keer perste” vertelt ze. De WHO besliste om het toestel op een honderdtal probleemloze bevallingen in China, India en Zuid-Afrika te testen, daarna op 1270 vrouwen met dystocie.