Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Podcast: hoe woke waren de middeleeuwen? Waar denk jij aan als je ‘de middeleeuwen’ hoort? Wellicht denk je aan hongersnood en kruistochten, of aan kastelen en ridders. Maar je denkt vast niet aan sterke vrouwen, aandacht voor gender en seksuele geaardheid. Toch waren ook dat thema’s waar de middeleeuwers zich mee bezighielden. Hoe dat zit komt historicus Steven Vanderputten (UGent) vertellen in deze podcast die past in een reeks uitzendingen van de Universiteit van Vlaanderen over Het verhaal van Vlaanderen.
Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Podcast: hoe klinkt spijkerschrift? Het spijkerschrift, werd dat niet enkel geschreven? Toch niet. En ook al denk je dat je niet geïnteresseerd bent in een geschrift dat intussen al lang niet meer gebruikt wordt, toch zal je versteld staan hoe snel je aan de lippen van prof. dr. Katrien De Graef hangt. Deze assyrioloog of spijkerschriftkundige van de UGent opent de deur naar een nieuwe (nu ja, heel oude) wereld vol kleitabletten, liefde en intriges. Welkom in het Babylonië van de 2e eeuw voor Christus, in deze podcast met Sven Speybrouck en Koen Fillet.
Gezondheid Gezondheid KU Leuven-onderzoekers voorspellen hoe goed kankerpatiënt op immuuntherapie reageert Een internationale groep van onderzoekers onder leiding van de KU Leuven is erin geslaagd enkele biomerkers bij kankerpatiënten te identificeren, waardoor het mogelijk wordt te voorspellen hoe goed ze op immuuntherapie reageren. Dat heeft de KU Leuven donderdag bekendgemaakt.
Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Podcast: waarom bestaat er geen pil voor mannen? De pil is een geweldige uitvinding. Gemakkelijk en betrouwbaar. Maar sommige vrouwen hebben geen zin om tientallen jaren hormonen te nemen. En waarom moeten het eigenlijk de vrouwen zijn, die die pil moeten nemen? Waarom bestaat er geen pil voor mannen? Dr. Leen Antonio, endocrinoloog aan de KU Leuven, vertelt het je!
Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Podcast: wat was de grootste heldendaad van het Belgische verzet tijdens WOII? Een petroleumlamp, wat rood papier en een pistool, meer was er niet nodig voor een van de grootste heldendaden van het Belgisch verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Drie jonge verzetsstrijders die in Boortmeerbeek een trein richting de concentratiekampen wisten tegen te houden. Hoe, dat vertelt Historicus Herman Van Goethem (UAntwerpen) in deze podcast die deel uitmaakt van een reeks over Het Verhaal van Vlaanderen.
Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Podcast: waarom krijg ik zoveel stress van mijn kinderen? Mama of papa zijn. Het is het mooiste wat er is. Maar toch komt daar ook heel wat stress bij kijken. Kinderen op tijd naar school brengen, vuile was doen, mails van het werk beantwoorden. Het vraagt heel wat van je om alles te managen. Professor Marie-Anne Vanderhasselt van de UGent maakt je wegwijs in die razend interessante paradox van het ouderschap.
Wetenschap Wetenschap 'De mens is niet gemaakt voor polygamie. We zijn geen gorilla's' Volgens de nieuwste wetenschappelijke inzichten is monogamie een evolutionair raadsel. Het zou slechts in uitzonderlijke gevallen voordelig zijn. De mens heeft het zichzelf nodeloos moeilijk gemaakt.
Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Waarom is het zo moeilijk om lispelen af te leren (en moet het altijd behandeld worden)? Wie lispelt, of ooit lispelde, weet het wel: die juiste "Vlaamse" s goed leren uitspreken is echt niet simpel. Maar hoe komt dat? Professor Kristiane van Lierde (UGent) is logopedist legt het uit voor de Universiteit Van Vlaanderen.
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Waarom ga je met een depressie best eerst naar de tandarts? Dr. Céline Wessa is psychiater-in-opleiding in het Universitair Psychiatrisch Centrum van Duffel. Maar ze doet ook onderzoek naar welke ontstekingsremmers kunnen helpen bij een depressie. Hoe dat zit, legt ze hier uit.
Wetenschap Wetenschap Is er leven nabij Jupiter? Europa gaat het uitzoeken De Europese ruimtevaartorganisatie ESA onderneemt haar meest ambitieuze missie ooit.
Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Podcast: moet je bang zijn van de miljarden neutrino's die door je lijf schieten? Eet jij wel eens bananen? Weet je ook wat wij gemeen hebben met de banaan? We stralen allebei een heel bijzonder klein deeltje uit, het neutrino. Fysicus Natalie Jachowicz (UGent) komt je vertellen wat dat deeltje allemaal uitsteekt, in ons, en in bananen, en wie weet waar nog allemaal?
Geschiedenis Geschiedenis Podcast: waar is het eiland dat voor onze kust lag? Duikers, stop met exotische reizen te boeken. Want er bestaat een Atlantis aan de Noordzee! De kustlijn van Westende, Middelkerke en Oostende lag ooit veel verder in zee. Tijdens de middeleeuwen verdwenen volledige stukken land onder de golven... Kwam dat door de stijgende zeespiegel (ja, toen al) of zat de mens er voor iets tussen? En volgt de rest van onze kuststeden binnenkort ook, nu de wereld warmer wordt, landschapsarcheoloog dr. Soetkin Vervust (VUB)?
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans' Beestenboel: hoe de muskusrat België veroverde en erna bijna werd uitgeroeid
Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Podcast: waarom geraken medicijnen bijna niet tot in onze hersenen? De bloed-hersenbarrière. Dat is blijkbaar een soort cruciale grens in ons hoofd. Tussen het bloed en de hersenen. Maar waar is die er? En hoe krijg je dan medicijnen over die barrière als je een ziekte in de hersenen moet genezen? Dat zijn de vragen die Sven Speybrouck en Koen Fillet stellen aan moleculair biologe Roosmarijn Vandenbroucke (UGent). Zij zal het onder andere hebben over drugs, alpaca's en kaktransplantaties.
Onderwijs Onderwijs Podcast: waarom worden zo weinig vrouwen professor? Valt het jou ook op dat heel veel van de proffen aan de universiteit of hogeschool mannen zijn? Wie studeert zie het misschien live in de aula. Maar ook op tv kan je het zien... de meeste experts zijn mannen. Hoe komt dat? Waarom zijn er toch zo weinig vrouwelijke professoren? Sociologe Dounia Bourabain van de UHasselt heeft voor ons het antwoord.
Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Podcast: wat hebben Vlamingen, flamingo's en flamencomuziek met elkaar te maken? In Spanje zeggen ze tegen een Vlaming, “un flamenco”. En tegen een flamingo, die roze vogel… ook “un flamenco”. En nu gaat er misschien nog ergens een belletje rinkelen: “Flamencomuziek”. Heeft dat dan allemaal met elkaar te maken? Vlamingen, flamingo’s en flamenco? We halen er hispaniste Lieve Vangehuchten van de UAntwerpen bij.
Universiteit van Vlaanderen Universiteit van Vlaanderen Podcast: Hoe groot is de kans dat er een meteoor op de aarde valt? De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA is erin geslaagd om een asteroïde van baan te doen veranderen. Het was eigenlijk een test. Voor stél dat er ooit een gigantisch levensbedreigende asteroïde zou afstevenen op onze aarde. Armaggedon in 't echt... Maar wat betekenis dat nu precies voor ons? Kunnen ze vanaf nu de wereld echt redden als dat nodig zou zijn? Astrofysicus Joris Blommaert (VUB) legt het aan de keukentafel bij Sven Speybrouck en Koen Fillet uit.
Video | Geneeskunde Video | Geneeskunde Kan je een depressie genezen met elektroshocks? Een depressie is een venijnige ziekte... Ze sluipt ongezien je leven binnen, maar ervan af geraken kost véél moeite. Antidepressiva kunnen helpen, therapie, soms zelfs ontstekingsremmers. Maar wat niet veel mensen weten is dat ook elektroshocktherapie kan helpen. Heel goed zelfs, en néé, dat is niét zoals in de (akelige) oude films. Psychiater Didier Schrijvers (UAntwerpen) helpt in het Universitair Psychiatrisch Centrum van Duffel zo tientallen patiënten per week. Met succes.
Gezondheid Gezondheid De tiende coronagolf: we zijn er nog niet van af, maar we leren ermee leven Ons land beleeft een tiende piek qua besmettingen met het coronavirus, maar de gevolgen zijn gelukkig niet meer zo dramatisch. Het wordt zoiets als een griepvirus.
Wetenschap Wetenschap Ruimtekolonisatie: ‘Moet ook de maan naar de maan?’ De maan, voor velen hét symbool van nachtelijke romantiek, lijkt voor techmiljardairs stilaan meer een onuitputtelijke geldbron. ‘Kan de mens niet eens inzien dat we moeten ophouden met alles leeg te zuigen?’
Wetenschap Wetenschap Wat vertellen de haarlokken van Beethoven over zijn gezondheid? Waaraan stierf de Duitse componist Ludwig van Beethoven? Onderzoekers hebben het dankzij enkele van zijn haarlokken ontrafeld.
Wetenschap Wetenschap Terugkerende dromen: waarom droomt de Belg over tanden die uitvallen? Moet je je zorgen maken over een steeds terugkerende nare droom? En wat als je nooit droomt?
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans' Beestenboel: sommige zanglijnen van de zanglijster gaan al eeuwen mee
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Hoe kan je met mini-algjes tienduizenden jaren terugkijken in de tijd? Algen, al wie een visbokaal of vijver heeft kan erop sakkeren, maar dat doe je na het zien van deze video nooit meer. Want algen zijn geweldig, en zeker de kiezelwieren, ook wel diatomeeën genoemd. Meer uitleg daarover krijg je in deze video van de Universiteit van Vlaanderen, door expert Bart Van de Vijver, van de UAntwerpen.
Gezondheid Gezondheid Alcohol schadelijker dan heroïne: Vlaamse experts rangschikken de gevaarlijkste 10 drugs Knack vroeg een panel van vier experts welke drugs het meest funest zijn voor de samenleving. Schadelijker dan crack, cocaïne en ketamine is volgens hen alcohol.
Video | Beweging Video | Beweging Hoe weet je welke sport het beste bij je past? Als jij de nummer één wil worden in een sport, dan moet je daar het juiste spiervezeltype voor hebben. Je bent oftewel het trage type, of het snelle type, of iets tussenin. En het is zo dat een traag spiervezeltype nóóit een honderd meter sprint zal winnen. Nooit. Hoe hard ie ook traint. Bewegingswetenschapper Eline Lievens (UGent) legt je uit hoe dat komt en hoe je weet welk type jij bent. En dus, in welke sport jij de beste kan worden.
Opinie | Eline Lievens Opinie | Eline Lievens 'Betekent meer geld meer medailles? Belangrijk is vooral om je centen slim te spenderen' Voor de Universiteit van Vlaanderen staat Eline Lievens stil bij de kansen van onze atleten in de laatste rechte lijn naar de Olympische Spelen van Parijs.
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans' Beestenboel: ineens duikt de medicinale bloedzuiger weer bij ons op
Opinie | Els Elaut Opinie | Els Elaut 'Pleidooi voor meer clitkundigheid' Voor de Universiteit Van Vlaanderen staat seksuologe Els Elaut stil bij de vraag wat een normale vagina is, en wat we onder seks verstaan.
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Heb jij een normale vagina? Weet jij echt juist hoe een vagina eruitziet? Waar alles ligt? En welke kleur, vorm, grootte, beharing... normaal is? Spoiler alert: de vagina's uit pornofilms én uit de biologieles zijn niét de gemiddelde of normale vagina's. Die zien er meestal heel anders uit. Prof. Els Elaut, seksuologe aan de UGent, vertelt je er meer over in dit college.
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans' Beestenboel: waarom de raaf nu ook met wolven geassocieerd wordt
Wetenschap Wetenschap Vis zonder vangst: 'Kweekvis zal wellicht eerder op de markt komen dan kweekvlees' De Vlaamse start-up Fishway wil visproducten maken waarvoor geen vis meer hoeft te worden gevangen. Bovendien zal de kweekvis extra gezond zijn.
Opinie | Olga Van Oost Opinie | Olga Van Oost 'Achter de schermen gonst het van de activiteit: zowel wetenschap als musea zijn kinderen van hun tijd' Voor de Universiteit Van Vlaanderen buigt Olga Van Oost zich over de vraag of musea nog wel van deze tijd zijn. 'Het fundament (en ook de historische oorsprong) van musea is en blijft onderzoek. Vandaag vormen kennis en onderzoek nog altijd het hart, of eerder de hersenen, van musea.'
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Zijn musea nog wel van deze tijd? Twee uur in de rij staan om in 't Louvre even naar een teleurstellend kleine Mona Lisa te kijken. Terwijl je dat net zo goed kan zien in een boek, vanuit je luie zetel. Of op internet. Zijn musea eigenlijk niet passé? Museumonderzoeker Olga Van Oost, prof aan de VUB en directeur van Faro, verdedigt vanuit het Museum Dr. Guislain met vuur musea. Niet de stoffige en gedateerde. Maar de hedendaagse musea die je laten zien én voelen wat er in de wereld gebeurt.
Opinie | Sarah Michiels Opinie | Sarah Michiels 'Wat je helpt om stress te verminderen kan ook helpen tegen tinnitus' Voor de Universiteit Van Vlaanderen staat Sarah Michiels bij de vraag of je tinnitus kan krijgen van op je tanden te bijten.
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Krijg je tinnitus door hard op je tanden te bijten? Gerinkel, getuut, gezoem, gebrom, gekraak, gesuis... horen, terwijl er rondom je heen niks gebeurt. Dat is tinnitus. Er is dan niet per se iets mis met je oren, nee, het zijn je hersenen die die geluiden maken. Eén op de 10 mensen heeft er last van. Professor Sarah Michiels is kinesiste aan de UHasselt en zij doet onderzoek naar waarom tinnitus anders (soms erger!) wordt tijdens het sporten. En of je tinnitus kan krijgen door hard op je tanden te bijten...
Natuur Natuur Dirk Draulans' Beestenboel: hoe de succesvolle grote modderkruiper toch lokaal een bedreigde diersoort werd
Wetenschap Wetenschap Waarom de verguisde parasiet eerherstel verdient Wetenschappers maken zich grote zorgen over de teloorgang van de diversiteit aan parasieten. Daardoor kan de balans tussen soorten uit evenwicht raken.
Gezondheid Gezondheid Van salami tot ploegenarbeid: omgevingsfactoren zijn kankerverwekkender dan uw DNA Luchtvervuiling, straling, passief roken en chemische stoffen zijn kwalijk, maar gecombineerd kan het nog veel erger uitpakken. Het gevaar begint al in de baarmoeder.
Gezondheid Gezondheid Blootstelling aan vervuilde lucht: ‘We vinden zelfs roetdeeltjes in hersenen van foetussen’ Milieu-epidemioloog Tim Nawrot onderzoekt blootstelling aan schadelijke factoren tijdens een van de kwetsbaarste periodes in het leven van een mens: de maanden in de baarmoeder. Hij ontdekte dat blootstelling van de moeder aan luchtvervuiling effecten kan hebben op het kind in haar buik.
Wetenschap Wetenschap Schreef ChatGPT een paper? UAntwerpen onderzoekt het De Universiteit Antwerpen onderzoekt een mogelijk geval van fraude waarbij een student gebruikt maakte van artificiële intelligentie bij het schrijven van een paper.
België België Landbouw gebruikt steeds meer pesticiden: 'Wat met de gezondheid van boeren?' Met de Pesticidenzaak wil Bond Beter Leefmilieu samen met andere organisaties Vlaanderen dwingen om de regels rond pesticiden na te leven. 'Maar we focussen ons niet alleen op de Vlaamse regering', zegt Heleen De Smet. Ook de federale regering mag juridische stappen verwachten.
Opinie | Jonathan Mannaert Opinie | Jonathan Mannaert 'Kaarten die we nu gebruiken, zijn geen weerspiegeling van de werkelijke wereld' In onze huidige wereld is navigeren dankzij talrijke handige apps een fluitje van een cent geworden. Het is dan ook moeilijk voorstelbaar dat er ooit een tijd was waarin een correcte kaart en dus juist navigeren, geen evidentie was. Toch zijn de kaarten die nu gebruikt worden verre van een weerspiegeling van de werkelijke wereld.
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Waarom zijn alle wereldkaarten fout? De Aarde ziet er in het echt helemaal anders uit dan op wereldkaarten. De Democratische Republiek Congo is eigenlijk even groot als heel West-Europa en Rusland is maar net iets groter dan de helft van Afrika. Waarom passen ze die kaarten dan niet aan? Het antwoord op die vraag komt van de wiskunde. Meer bepaald van VUB'er Jonathan Mannaert.
Wetenschap Wetenschap Waarom geen insecten als varkensvoer? Veel huis- en boerderijdieren kunnen ook met insecten worden gevoederd. De Nederlandse emeritus professor entomologie Arnold van Huis (Universiteit Wageningen) ziet grote voordelen voor de veehouderij. En voor u.
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Hoe kan je terugkijken in de tijd, tot bijna aan de oerknal? Waarom heeft ons heelal wat weg van een rozijnenbrood? Waarom was de oerknal geen echte knal? En hoe kan je terugkijken in de tijd? Kennismaker en kosmoloog Thomas Hertog was 20 jaar lang vertrouweling van de wereldberoemde Stephen Hawking. Nu neemt hij ons mee op een reis naar het begin van ons heelal en zelfs naar het begin van onze tijd.
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Hoe ziet de toekomst van onze democratie eruit? Waarom hebben we nood aan nieuwe politieke partijen? Kunnen politici eigenlijk wel eerlijk zijn? En wat is het verband tussen Donald Trump, een bord stoofvlees en TikTok? Vanuit het Vlaams Parlement zoeken Herman Van Goethem, Hendrik Vos en Karen Celis in de, voorlopig, laatste aflevering van Kennismakers, uit of onze democratie over 50 jaar nog zal bestaan.
Wetenschap Wetenschap Hoe honden met hun neus zeldzame dieren en planten helpen te beschermen: ‘Zoek de pruikzwam!’ Honden kunnen helpen om zeldzame dieren en planten te beschermen. Speciaal daarvoor getrainde dieren kunnen kwetsbare soorten opsporen zonder ze te verstoren.
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Waarom ligt de koudste plek ter wereld in Gent? Neen, het koudste plekje ter wereld bevindt zich niet in een uithoek op Antartica en zélfs niet in de verste krochten van het heelal. Het bevindt zich gewoon in Gent. In het labo van theoretisch fysicus Karel Van Acoleyen (UGent). Omdat het voor fysici superinteressant is om te zien wat er dan gebeurt, want bij die extreem koude temperaturen gedragen atomen zich heel bijzonder!
