Deze zomer viert Knack.be de mysteries van het leven. Elke dag kruipen we in de huid van een verwonderd kind en verbazen we ons over al dan niet alledaagse mysteries. Vandaag: waarom krijgen we wallen onder onze ogen?
Iedereen associeert donkere cirkels of wallen onder de ogen met ouder worden of vermoeidheid. Dat laatste speelt eigenlijk nauwelijks een rol, zo blijkt uit het weinige onderzoek dat er over de materie bestaat. Weinig, omdat dermatologen het vooral beschouwen als een esthetisch probleem en dus geen prioriteit.
Er zijn heel wat verklaringen die allemaal kunnen meespelen in de vorming van wallen. Zo is de huid onder onze ogen heel dun. Dat maakt de onderliggende bloedvaten duidelijker zichtbaar, zodat de huid donkerder lijkt. Iemand kan ook extra huidpigment onder zijn ogen hebben. Dat heet in medisch jargon periorbitale hyperpygmentatie (POH). Donkere cirkels met een blauwe, roze of paarse schijn zijn donkere vlekken afkomstig van de bloedvaten. De kringen onder je ogen hebben die kleur doordat je huid en je onderhuidse weefsel enkel de blauwe en violette golflengtes van licht doorlaten. Als er een bruine tint in de vlekken zit, gaat het over POH, wat zeldzaam is.
Meestal ligt vetverlies door ouderdom aan de basis van wallen. ‘Iedereen verliest vet onder het huidoppervlak als hij ouder wordt’, zegt dermatologe Hayley Goldbach, ‘en dat maakt de groef tussen je oog, neus en wang, waarlangs tranen ontsnappen als ze uit het oog komen, dieper. Zo creëer je een soort optische illusie. De zogenaamde donkere kring is dan gewoon een gevolg van het licht dat reflecteert op het oppervlak van de gezichtscontouren.
Tijdelijke wallen
Maar wat met de meer tijdelijke wallen, die opduiken als je moe bent? ‘Dat heeft te maken met zwelling’, zegt Goldbach. ‘Soms is de huid onder je ogen wat gezwollen als je pas bent wakker geworden. Zout eten werkt die zwelling in de hand. Met andere woorden, nog een pak frieten of een zak zoute chips eten voor je gaat slapen, vergroot de kans dat je wakker wordt met zandzakjes onder de ogen. Daar heeft vermoeidheid weinig mee te maken. Nog een verklaring die in sommige gevallen meespeelt, zijn allergieën, waardoor mensen in hun ogen wrijven of wenen.
Volgens anderen spelen er nog andere factoren een rol, zoals UV-straling, stress, alcohol en roken. Volgens dermatologisch onderzoeker Rashmi Sarkar zijn die hypothesen wetenschappelijk niet bevestigd.
Tot zover de oorzaken. Over wat je eraan kan doen, bestaat nog veel minder wetenschappelijk materiaal. Wie wat rondzoekt, zal de gekste behandelingen eerst aantreffen: bleekcrèmes, chemische peels, lastertherapieën, zuren uit paddenstoelen, extract van perenboom… Je kan ook fillers gebruiken op basis van onder andere botulinetoxine, hyaluronzuur of collageen. Een onderzoeker probeerde wekelijkse injecties kooldioxide (CO) en bereikte een bescheiden resultaat. Anderen zoeken hun toevlucht in oplossingen die sowieso al slim zijn: een zonnescherm en UV-gecoate zonnebrillen.
Moet de wetenschap nu echt bezig zijn met onze wallen? Sarkar: ‘Elke kleine verbetering kan een grote impact hebben op de levenskwaliteit van een patiënt.’(JVL)
Mysterie van de dag
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier