Ons lichaam is een waar natuurhistorisch museum, want net zoals heel wat andere zaken in ons lijf, is ook kippenvel deel van de evolutionaire bagage die we meeslepen van onze voorouders.
Kippenvel komt voor wanneer kleine spiertjes aan de basis van elk haartje (de haaroprichtspiertjes of musculi arrector pili) onder invloed van adrenaline gaan samentrekken, waardoor het haartje meer rechtop gaat staan.
Bij een dikke vacht wordt die als het ware opgeschud waardoor er meer lucht in komt en de vacht dus beter isoleert. Handig als het koud is. Bij de mens, met zijn dunne haar, gaat de huid er dan wat raar uitzien met de alom gekende builtjes.
Kippenvelmoment
Kippenvel komt ook voor als we bang zijn of een nare emotionele herinnering ervaren. Wanneer zoogdieren zich bedreigd voelen, schudden ze hun vacht op waardoor ze er groter en gevaarlijker uitzien. Bij de mens was dat vroeger net zo. Nu hebben we enkel het gevoel dat de haren van onze vacht rechtop gaan staan, maar in plaats van een afschrikwekkende haarbos tentoon te spreiden, zien we er nu uit als een geplukte kip…
Maar waarom ervaren we die kippenvelrespons ook bij het horen van mooie muziek, en dan vooral bij het horen van een onverwachte wending, tempo- of volumeverandering in het muziekstuk? Omdat deze veranderingen onverwacht en onvoorspelbaar zijn, ervaren onze hersenen deze mogelijk als een bedreiging wat tot de aanmaak van adrenaline leidt.
Naakte aap
Het is niet helemaal bekend waarom de mens in de loop der tijden zijn beschermende vacht is verloren. Aangenomen wordt dat die evolutie mogelijk onze voorouders moest helpen om beter te zweten tijdens hun leven op de hete savanne of om het moeilijker te maken voor parasieten zoals luizen en teken. Dat laatste kan ook een rol gespeeld hebben in de seksuele selectie. Een naakte aap zal de voorkeur als partner genieten omdat hij minder parasieten heeft en zijn genetische blauwdruk beter doorgeven aan een volgende generatie.
In 1960 formuleerde Alister Hardy dan weer de ‘Aquatic Ape Theory’, die stelt dat onze voorouders gedeeltelijk waterdieren waren waardoor ze hun vacht verloren. Een vacht heeft namelijk geen isolerende werking onder water en een natte, koude vacht is ook geen cadeau als je uit het water komt.
Ook nijlpaarden, walrussen, zeeleeuwen, dolfijnen, zeekoeien en walvissen zijn zoogdieren die het zonder vacht doen.
Mysterie van de dag
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
