Deze zomer viert Knack.be de mysteries van het leven. Elke dag kruipen we in de huid van een verwonderd kind en verbazen we ons over al dan niet alledaagse mysteries. Vandaag: waarom is André Rieu zo populair?
Waarom is André Rieu zo’n bekende artiest, ook internationaal? Drie wetenschappers van de Universiteit Maastricht hebben het ‘fenomeen’ André Rieu onderzocht en beschreven. In het boek ‘Rieu, maestro zonder grenzen’, dat op 22 mei verscheen, wordt zijn succes in zeven hoofdstukken verklaard en uitgelegd.
Geen oordeel
Projectleider Maaike Meijer, cultuursocioloog en amateurmusicus, was al lange tijd gefascineerd door Rieu. “In ons onderzoek – wat we overigens uit eigen zak hebben betaald – blijven we nadrukkelijk weg van de vraag of het goed of slecht is wat hij doet. Wij geven geen oordeel over de muziek, want dat doodt iedere discussie.”
Het onderzoek richt zich volgens haar juist op de vraag waarom hij zo populair is. “Rieu geeft veel optredens op pleinen. Dat kennen we uit de Middeleeuwen, het hele volk wordt betrokken, het straalt collectiviteit uit.”
Rieu maakt laagdrempelige klassieke muziek. “De elite kijkt neer op deze vorm van cultuur. Rieu speelt daarmee door grapjes te maken over deze elite en ze een beetje op de hak te nemen. Hij walst over de vooroordelen heen.”
Meijer ontdekte dat in de registraties van de concerten van de (Nederlands-)Limburgse muzikant nooit spelende handen te zien zijn. “Bij klassieke orkesten wordt vaak ingezoomd op de handen die piano of klarinet spelen, dat toont de virtuositeit van de muzikanten. Maar bij Rieu en zijn orkest gebeurt dat niet, daar wordt juist gekeken naar de gezichten en gezichtsuitdrukkingen.” Dat is volgens de onderzoeker bewust gedaan. “Als je handen ziet, gaat de emotie verloren. En Rieu zet juist in op emoties.”
Emoties op een plein
Die emoties zijn voor een groot deel bepalend voor het succes van Rieu, stelt Meijer. “We leven in een individualistische tijd. Niet het gezin, maar de alleenstaande is de hoeksteen van de samenleving. Maar bij grote groepen mensen is er juist daardoor behoefte aan collectiviteit die massaal beleefd moet worden. Zoals bijvoorbeeld bij een concert van Rieu met volvette emoties op een plein. Mensen laten hun tranen de vrije loop en vallen elkaar zelfs in de armen, het mag en kan allemaal.”
Volgens de onderzoekster is het niet zo dat Rieu een vooropgezet plan en strategie heeft om “de brede massa” te bereiken met zijn muziek. “Het meeste gaat juist heel intuïtief.”
Hoewel Rieu de hoofdpersoon is in het onderzoek, draait het niet om de man André Rieu. “We onderzoeken het fenomeen. Rieu is het topje van de ijsberg van wat er nu in onze cultuur aan de hand is.” (Belga/TE)
André Rieu is op zaterdag 18 juli met zijn Johann Strauss Orkest te zien in meer dan duizend bioscopen wereldwijd. Het zomeravondconcert op het Vrijthof in Maastricht wordt ook in België vertoond in alle Kinepolis bioscopen.
Mysterie van de dag
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier