Mysterie van de dag: waarom hebben mensen migraine?

Een vraag die migrainelijders zich ongetwijfeld steeds opnieuw stellen wanneer ze een aanval hebben is: ‘Waarom moet een mens dit toch ondergaan?’ De wetenschap geeft antwoord.

1 op 5 Belgen heeft gedurende zijn leven last van migraine, toch wordt de ziekte nog steeds onvoldoende ernstig genomen. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) plaatst migraine nochtans op de zesde plaats in de lijst van ziektes die de langstdurende impact op het leven van patiënten hebben, voor onder andere diabetes en angststoornissen.

Eén vraag die migrainelijders zich ongetwijfeld steeds opnieuw stellen wanneer ze een aanval hebben is: ‘Waarom, toch?’ De wetenschap heeft dan wel nog steeds geen geneesmiddel ontdekt om migraine de wereld uit te helpen, het antwoord op de ‘waarom-vraag’ hebben ze intussen wel achterhaald.

Een genetische mutatie die de vroege mens duizenden jaren geleden moest beschermen tegen een kouder klimaat toen hij vanuit Afrika steeds verder naar het noorden verhuisde, zou gelinkt zijn met migraine.

Om bewijzen te vinden van deze genetische adaptatie onderzochten wetenschappers van het University College, Londen en het Max Planck Instituut voor Evolutionaire Antropologie in Leipzig een gen met de naam TRPM8, wat enerzijds gelinkt wordt aan gevoeligheid voor migraine en anderzijds in actie treedt bij koude temperaturen.

Er bestaan twee varianten van het gen. Een oudere variant komt veelvuldig voor bij mensen in Afrika. Maar een nieuwere variant, die voor een betere sensatie van koude temperaturen zorgt, is meer gebruikelijk bij mensen die in het noorden wonen, vooral in Europa.

Bankschroef door je hoofd

Zo komt die nieuwe variant bij zo’n 88 procent van de Finse bevolking voor, maar bij slechts 5 procent van de Nigerianen. Omdat mensen van Europese origine meer aan migraine lijden dan Afrikanen, besluiten de wetenschappers dat deze genetische adaptatie daarvoor verantwoordelijk zou kunnen zijn.

Maar waarom zijn koude en hoofdpijn genetisch met elkaar gelinkt? Waarom zou hoofdpijn nuttig kunnen zijn in een kouder klimaat? Op dat vlak zitten de wetenschappers nog met de handen in het haar. Ze vermoeden dan ook dat migraine een ongelukkig neveneffect is van het ontstaan van de nieuwe variant die de verhuizende mens een voorsprong gaf in een kouder klimaat. Helaas gaat die voorsprong bij een bepaalde groep mensen gepaard met een bankschroef die je kop doorboort.

Migraine wordt bovendien uitgelokt door nog heel wat andere factoren en genen. Zo komt de aandoening meer voor bij vrouwen omdat ook hormonen betrokken zijn. Gelukkig is er één troost: het onderzoek naar de genetische mutatie van het ‘migraine-gen’ zou in de toekomst kunnen leiden tot de ontwikkeling van een nieuw medicijn.