Deze zomer viert Knack.be de mysteries van het leven. Elke dag kruipen we in de huid van een verwonderd kind en verbazen we ons over al dan niet alledaagse mysteries. Vandaag: waarom hebben mannelijke leeuwen manen?
De weelderige manen van de mannelijke leeuwen dienen uiteraard om indruk te maken op de vrouwtjes. Maar ook op andere mannetjes. Al is dat niet het hele verhaal.
Een leeuw met goede genen en met een gezonde constitutie is de trotse drager van luxueuze manen. Enerzijds betekent dit voor leeuwinnen dat ze een geschikte partner aan de haak hebben geslagen. Anderzijds duiden de manen ook op de positie van de leeuw binnen de groep. De leeuw met de donkerste manen is de baas in de leeuwengroep want het stofje dat ervoor zorgt dat de manen een donkere kleur krijgen, zorgt er tegelijk voor dat ze feller vechten. Daardoor denken andere mannetjes er nog niet aan om een gevecht met deze donkere manenbol aan te vatten.
Charles Darwin dacht lang dat de manen als bescherming dienden voor het kwetsbare gebied rond de keel wanneer mannetjes in een gevecht verwikkeld raakten. Maar dat werd later ontkracht omdat uit de realiteit bleek dat de plek van de manen zelden aangevallen wordt. Toch kan worden aangenomen dat deze beschermende factor van de manen juist de reden is waarom het kenmerk zich kon ontwikkelen. Tijdens de beginperiode van de evolutie van de manen, vielen de leeuwen elkaar misschien wel degelijk aan in de nek. Leeuwen met manen waren dan moeilijker te pakken en en hadden zodus een streepje voor dankzij de natuurlijke selectie. Hoe beter de manen zich bij de leeuwen ontwikkelden, hoe minder efficiënt de aanvalsstrategie in de nek bleek te zijn. In plaats daarvan vallen leeuwen elkaar nu langs achteren aan.
Nadelen
Toch hebben manen ook nadelen. Zo zijn ze heel onpraktisch wanneer de mannelijke leeuwen op jacht moeten gaan, want ze vallen er te veel mee op. Al is ook dat eigenlijk geen probleem, want het zijn net de vrouwtjes die de jacht voor hun rekening nemen. Toch moeten de mannen (zoals bij de mens) ook hun steentje bijdragen in het leeuwenhuishouden, wanneer het bijvoorbeeld om grote prooien gaat zoals buffels. Dan komen de manen juist goed van pas als bescherming tegen de hoeven en hoorns van de buffel.
Het enige echte nadeel van een dikke bos manen, is dat het verschroeiend heet is. Dat is wellicht de reden waarom leeuwen in de heetste klimaten op aarde amper manen hebben. Dat is onder meer het geval in het Keniaanse Tsavo-park. Door de toenemende opwarming van de aarde, zullen de prachtige haartooien van de leeuwen binnenkort misschien helemaal tot het verleden behoren. (TE)
Mysterie van de dag
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier