Mysterie van de dag: waarom gedijen kakkerlakken op de meest vieze plaatsen?

© Wikipedia
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Het geheim van de kakkerlak om te overleven op de meest gore plaatsen op aarde is ontrafeld.

De Amerikaanse kakkerlak of grote kakkerlak (Periplaneta americana verspreidde zich met behulp van de mens over de rest van de wereld nadat ze in de vroege 16e eeuw vanuit Afrika werd geïntroduceerd in de Verenigde Staten.

De kakkerlak, die tot 5 cm lang wordt, komt wereldwijd veel voor in huizen, vooral in keukens en toiletten, waar ze zich goed voelt in donkere, vochtige hoeken. Kakkerlakken zijn ontzettend moeilijk te bestrijden.

Om beter te begrijpen hoe de insecten erin slagen om te overleven in die vieze, onhygiënische hoekjes en kloofjes, hebben Chinese wetenschappers in Shanghai het volledige genoom van de Amerikaanse kakkerlak ontcijferd. De genetische code heeft meer dan 20.000 genen wat het even groot maakt als dat van de mens, zo staat in het vakblad Nature Communications.

Het viel de wetenschappers op dat de kakkerlak over ongewoon grote groepen genen beschikt die bijdragen aan haar overleving op de onbenijdbare plaatsen waar ze zich in de loop der tijden aan heeft aangepast.

Zo beschikt de kakkerlak over een uitgebreide set genen die gerelateerd zijn aan geur- en smaakreceptoren die helpen om de geuren van voedsel te detecteren, vooral het rottende, gefermenteerde voedsel dat ze verkiest. Van de 522 smaakreceptoren, hebben ze 329 receptoren bedoeld om bittere smaken te onderscheiden. Die extra receptoren helpen kakkerlakken om giftig voedsel te vermijden (zoals pesticiden) en geven hen de mogelijkheid om zich aan te passen aan een veelheid van verschillende diëten in verschillende omgevingen.

Kernexplosie

Een andere groep genen omvat het interne ontgiftingssysteem van de kakkerlak, die haar moet beschermen in het geval ze iets toxisch eet. Nog een andere groep genen boost het immuunsysteem van het dier om infecties door bacteriën te voorkomen.

Al deze genen samen maken van de kakkerlak een bijzonder weerbaar en moeilijk kapot te krijgen beestje.

Daarnaast zijn er nog de genen die ervoor zorgen dat kakkerlakken zich aan een indrukwekkende snelheid voortplanten, terwijl andere genen bijdragen aan de manier waarop een kakkerlaknimf verloren of afgebeten ledematen opnieuw kan laten aangroeien.

Door al deze genen die zo belangrijk zijn voor het overleven van de kakkerlak in kaart te brengen, hopen de wetenschappers manieren te vinden om ze in de toekomst beter te kunnen bestrijden, aangezien het insect door de klimaatverandering een steeds grotere bedreiging zal worden.

Van alle genen die de wetenschappers trouwens ontdekten, waren er geen enkele die de bewering ondersteunen dat kakkerlakken een kernexplosie zouden kunnen overleven, zoals zo vaak beweerd wordt. Al weten we dat natuurlijk nooit zeker.

Partner Content