Missie om asteroïde van koers te veranderen gaat van start

Over tien maanden zal de mens voor het eerst ingrijpen in de koers van een ruimtelichaam.

In Californië vertrekt woensdag een SpaceX Falcon 9-raket met aan boord een ruimtetuig van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA en de Johns Hopkins University dat een techniek zal uittesten om de mensheid te beschermen tegen een potentieel gevaarlijke impact van een planetair object.

De bedoeling is dat het ruimtetuig, dat zo groot is als een golfkarretje, over tien maanden opzettelijk crasht tegen het oppervlak van een asteroïde en het op die manier van zijn koers doet afwijken.

De missie kreeg de naam DART (Double Asteroid Redirection Test) en is gericht op de binaire asteroïde Didymos, die voor alle duidelijkheid vandaag geen enkel gevaar vormt voor ons.

De asteroïde bestaat uit het Didymos-lichaam (780 meter breed) en zijn maantje Dimorphos (160 meter), wat overeenkomt met de grootte van asteroïden die een bedreiging voor de aarde zouden kunnen vormen.

DART zal inslaan op Dimorphos aan een snelheid van 6 km/sec. De botsing zal de snelheid van het Didymos-maantje in zijn baan rond het hoofdlichaam met een fractie van een procent wijzigen wat de omlooptijd van het ruimtelichaam zal beïnvloeden – slechts enkele minuten maar voldoende om waargenomen en gemeten te worden. Ook de baan rond de zon van Didymos, de grote asteroïde, zal enigszins worden gewijzigd vanwege de zwaartekrachtrelatie met zijn maan, maar deze verandering is te klein om te meten.

Hoewel er momenteel geen bekende grote asteroïden op ramkoers liggen, wil de NASA niettemin voorbereid zijn. ‘DART zal de eerste demonstratie zijn van de kinetische impactor-techniek om de baan van een asteroïde in de ruimte te veranderen’, klinkt het. ‘Als op een dag een gevaarlijke asteroïde wordt ontdekt, zullen we een idee hebben van hoeveel kracht we nodig hebben om deze asteroïde de Aarde te laten missen.’

Europa doet mee

Daarnaast is er nog een Europees luik in deze planetaire defensiemissie: de Hera-satelliet – naar de naam van de Griekse godin van het huwelijk. Die moet de nieuwe baan van het Didymos-maantje verder onderzoeken.

‘Hera zal na de impact een gedetailleerd onderzoek uitvoeren om uiteindelijk dit grootschalige experiment in een goed begrepen en herhaalbare planetaire verdedigingstechniek om te zetten’, laat ESA weten. ‘Hera zal ook meerdere nieuwe technologieën uittesten, o.a. autonome navigatie rond de asteroïde – zoals moderne zelfrijdende auto’s op Aarde – en cruciale wetenschappelijke gegevens verzamelen om wetenschappers en ruimtevaartmissie-ontwerpers te helpen de samenstelling en structuur van asteroïden beter te begrijpen.’

Het Hera-ruimtevaartuig wordt in 2024 gelanceerd. ‘Tegen de tijd dat Hera Didymos in 2026 bereikt, zal Dimorphos van historische betekenis zijn: het eerste hemellichaam in het zonnestelsel waarvan de baan door menselijk toedoen op meetbare wijze is verschoven. Door daadwerkelijk naar Dimorphos te reizen, haar massa en verschoven baan van dichtbij te meten en een “crash scene onderzoek” uit te voeren, zal het ruimtetuig voor het eerst numerieke modellen van de impact op asteroïdenschaal kunnen valideren en verfijnen. Op die manier zal de afbuigingstechniek voor planetaire verdediging klaar zijn voor operationeel gebruik, mocht dat ooit nodig zijn om onze thuishaven, de Aarde, te vrijwaren.’

2182

De NASA beweert dat we voorlopig op beide oren kunnen slapen. Volgens haar Near Earth-Object Program zullen we de komende 100 jaar geen bezoek krijgen van vernietigende asteroïden.

Op dit moment zijn er ongeveer 27.000 asteroïden in de buurt van de blauwe planeet bekend. Asteroïde Bennu vormt volgens de NASA, samen met 1950 DA, het meeste risico voor de Aarde. Op 24 september 2182 komt Bennu zo dicht bij de Aarde dat een botsing tot de mogelijkheden behoort. De impact zou het equivalent zijn van 1,1 miljard ton TNT, ruwweg twee miljoen keer meer energie dan de havenexplosie in Beiroet van vorig jaar. Maar de kans dat dat gebeurt, is maar 0,037 procent.