Een nieuwe studie over therapeutisch klonen komt meteen onder vuur te liggen.
Het reproductieve klonen van mensen, met andere woorden het maken van een identieke kopie van een mens, lijkt voorbehouden aan het domein van de sciencefiction. Als het had gekund, was het namelijk al gebeurd. En gezien het soort figuren dat zich ermee bezighoudt, hadden we het dan zeker ook wel geweten. Het lijkt technisch evenwel een onhaalbare kaart.
Dat leek ook te gelden voor therapeutisch klonen: het creëren van individuele stamcellijnen waarmee patiënten met zware weefselschade behandeld zouden kunnen worden. De idee is om stamcellen te laten uitgroeien tot cellen van het beschadigde orgaan. Omdat ze lichaamseigen zijn, want gekloond, worden ze niet aangevallen door de afweer van het lichaam – een probleem bij klassieke transplantatietechnieken.
Niemand geloofde er nog in, maar kijk, plots is daar een publicatie in het vakblad Cell, waarin gesteld wordt dat er door middel van klonen embryonale stamcellen gemaakt zijn uit huidcellen van een foetus en een piepjonge baby. De cellen werden in kernvrij gemaakte eitjes van jonge donoren gebracht, waarna er een beginnend embryo ontstond. De cellen daarvan werden gescheiden en als aparte cellijnen opgekweekt. Het kostte jaren om de kloontechniek, die onder meer bij schapen en muizen successen opleverde, zo aan te passen dat ze ook bij mensen werkt. Het toevoegen van een shotje cafeïne aan de combinatie eitje/lichaamscel blijkt wonderen te verrichten.
Orgaanhandel
De ploeg achter het experiment maakt zich niet al te druk om de ethische gevolgen van haar methode. De kans op het klonen van een hele mens wordt nog altijd als uiterst klein beschouwd – ze probeert al sinds 2007 vruchteloos om een aap te klonen. Toch blijven er vragen rijzen bij de techniek, niet het minst omdat er voor de kloonprocedure nogal wat eitjes nodig zijn. De studentes die de eitjes voor het experiment leverden, kregen daar 2000 tot 5000 euro voor. Wat volgens sommigen aardig in de buurt komt van orgaanhandel, met kwetsbare mensen die worden uitgebuit om eitjes af te staan.
Tien jaar geleden waren er al eens succesverhalen over het klonen van menselijke stamcellen gepubliceerd. Later bleek dat die op door Zuid-Koreaanse wetenschappers vervalste resultaten steunden. Daarom hadden sommigen een sterk déjà-vu, toen anonieme waarnemers ook in deze publicatie opvallende fouten vonden. Vooralsnog lijkt het er niet op dat er opnieuw bewuste fraude in het spel is, maar toch lijkt er een vloek te rusten op het klonen van menselijke cellen. Misschien is dat wel een goede zaak. (DD)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier