‘Bijna iedereen heeft een haat-liefdeverhouding met suiker’, zegt bio-ingenieur Emma De Beul. ‘Enerzijds vinden de meeste mensen de zoete smaak ervan erg lekker, anderzijds heeft suiker een negatieve connotatie omdat het veel calorieën bevat, voor tandplak zorgt en chronische ziektes zoals diabetes kan veroorzaken.’ Daarom onderzoekt De Beul aan de UGent hoe ze, met behulp van enzymen, ongezonde suikers kan omzetten naar gezonde varianten.
Waar zijn die gezonde suikers te vinden?
Emma De Beul: Gezonde suikers komen in de natuur slechts voor in heel lage hoeveelheden. In honing zitten er minstens negen suikers, waaronder enkele gezonde. Ook in gefermenteerde producten, zoals rijstwijn, zijn ze te vinden. Met goede analysetechnieken kunnen we ze detecteren, maar technisch en vooral economisch is het onhaalbaar om ze eruit te halen en ze op grote schaal te produceren.
Daarom proberen we in het lab om een zo breed mogelijk portfolio aan suikers te produceren, om dan na te gaan waarvoor ze gebruikt kunnen worden. Zo kunnen gezonde suikers niet alleen toegepast worden in voeding, maar kunnen ze ook nuttig zijn in de cosmetica of in de farmacie.
Hoe produceren jullie die gezonde suikers?
De Beul: We starten van klassieke, ongezonde suiker en modificeren die naar een gezondere variant. Daarvoor gebruiken we enzymen: een type eiwitten die werken als een soort moleculaire machines. We zoeken eerst naar de geschikte enzymen en sleutelen er dan aan in ons lab totdat ze de suiker exact omzetten zoals wij dat willen. Daarnaast onderzoeken we ook hoe we die omzetting kunnen optimaliseren om zo efficiënt mogelijk grotere hoeveelheden van die suikers te produceren.
In uw onderzoek focuste u op een specifieke groep enzymen, maar dat leverde niet de gewenste resultaten op.
De Beul: Helaas, dat is nu eenmaal hoe fundamenteel onderzoek soms gaat. De enzymen die ik bestudeerde hadden gewone tafelsuiker moeten omzetten in gezonde suiker, maar dat bleek te ambitieus. Maar dat betekent niet dat de zoektocht naar gezonde suikers gestaakt wordt, want het onderzoek in het lab gaat door. Er zijn nog een heleboel enzymen die onderzocht kunnen worden.
Jong Talent: Céline Wessa (27) onderzoekt waarom antidepressiva niet bij iedereen werken