Wat weten we over de besmettelijkheid en ernst van B1617, de variant van het coronavirus die momenteel verwoestend toeslaat in India? En vooral, werken de vaccins tegen deze variant?
4. Is B1617 meer besmettelijk?
Daar bestaat twijfel over. Het virus is in India al sinds oktober aanwezig en het is pas nu dat de situatie er uit de hand loopt. Dat wijst misschien op een mindere besmettelijkheid dan bijvoorbeeld de Britse variant. Ook het menselijk gedrag in India zou mee verantwoordelijk kunnen zijn voor het sterk stijgend aantal besmettingen in het land.
Maar er zijn ook aanwijzingen dat de variant wel degelijk besmettelijker is. Door de mutatie L452R verandert het deeltje van het stekeleiwit dat reageert met de ACE2-receptoren in de cellen. Het virus zou daarom volgens onderzoek sneller en beter in onze cellen kunnen binnendringen. De Californische variant, die in december ontdekt werd, heeft ook deze L452R-mutatie en geschat wordt dat het virus 20 procent besmettelijker is. Een gelijkaardige mutatie zorgde er eerder al voor dat de Britse variant meer besmettelijk is.
5. Is B1617 meer ziekmakend?
Wellicht niet. Een virus dat besmettelijker is, is niet noodzakelijk ziekmakender of dodelijker. Zo blijkt uit onderzoek dat dat alvast niet het geval is voor de Californische variant. Hetzelfde zou dus kunnen gelden voor de Indiase variant, maar dat moet nog worden onderzocht. De dramatische hoeveelheid ziekenhuisopnames in India heeft mogelijk meer te maken met de gigantische besmettingsaantallen, die nu oplopen tot meer dan 350.000 gevallen per dag.
6. Werken de vaccins er tegen?
Dat weten we nog niet. Verontrustend nieuws was alvast dat de voormalige eerste minister van India, Manmohan Singh (88), zo’n drie weken na zijn tweede vaccindosis was opgenomen in het ziekenhuis met covid-19. Zijn toestand is ondertussen stabiel. Maar dit ene voorval wil nog niet zeggen dat de vaccins niet werken. Het is niet duidelijk welke variant Singh had en welk vaccin hij kreeg.
Volgens de eerste gegevens in een real-world setting in Israël werkt Pfizer-BioNTech slechts gedeeltelijk tegen B1617, zo meldt Reuters, maar meer details zijn niet bekend. BioNTech heeft er echter vertrouwen in. Het heeft zijn vaccin al op meer dan 30 varianten getest (ook op de mutaties van de Indiase variant), en telkens werd er ‘voldoende immuunrespons’ verkregen.
Wanneer het gaat over ernstige ziekte en overlijden zullen de bestaande vaccins volgens experts nog steeds hun werk doen. Ze zullen ook nog altijd de verspreiding van het virus kunnen vertragen.
7. Worden de vaccins al aangepast voor de Indiase variant?
Als blijkt dat een variant gevaccineerde personen opnieuw ziek kan maken, zal dat in de toekomst mogelijk leiden tot nieuwe, grootschalige uitbraken in de hele wereld. Daarom werken vaccinbouwers voor de meest kwetsbaren (70-plussers, gezondheidswerkers,…) in de aanloop naar het najaar nu al aan aangepaste booster-vaccins tegen allerlei varianten, maar of dat ook nodig zal zijn voor B1617 is nog te vroeg om te zeggen.
Een meer effectieve manier om te verhinderen dat de Indiase variant het vuur aanjaagt, is om het in de eerste plaats beperkt te laten rondgaan door strikte reismaatregelen.
8. Moet je je als gevaccineerde zorgen maken?
Als het virus op de ‘juiste’ manier muteert, kan het gevaccineerden of mensen die hersteld zijn van covid-19 herbesmetten. Als het virus zich via herbesmettingen na verloop van tijd weer verder kan verspreiden, kan het door de ‘geïmmuniseerde’ kudde penetreren om de meest kwetsbaren te bereiken.
9. Is de Indiase variant verantwoordelijk voor de situatie in India?
B1617 is zich momenteel aan een snel tempo aan het verspreiden in India, maar of het een rechtstreekse oorzaak is voor de nieuw golf is niet duidelijk. Volgens de Indiase minister van Gezondheid zijn er nog te weinig gevallen van B1617 gevonden om de hoge opstoot van de nieuwe golf in India te verklaren, maar dat kan ook te maken hebben met een gebrek aan genoomsequentie in het land. Een andere mogelijke oorzaak voor de kritieke situatie in India sinds midden maart zijn de recente massabijeenkomsten en religieuze festivals en het loslaten van de preventiemaatregelen zoals het dragen van een mondmasker en social distancing.
10. Hoe moet het nu verder?
Ondertussen is er in India al een ’triple mutant’ opgedoken (B1618). Hoe meer het virus zich kan verspreiden hoe groter de kans dat er varianten ontstaan. Het is dus zaak om de uitbraak in India onder controle te krijgen door een harde lockdown en snelle vaccinatiestrategie. Daarbij is hulp van buitenaf geen overbodige luxe, want dit is niet enkel een Indiaas probleem, maar een probleem van de hele wereld.
1. Wat is de Indiase variant?
Officieel spreken we van B1617. Deze variant dook voor het eerst op in India in oktober vorig jaar. Pas eind maart erkende de Indiase overheid de aanwezigheid ervan. Omdat India niet bepaald aan de top staat van landen die aan genoomsequentie doen, is het niet duidelijk hoe ver en hoe snel de variant zich al heeft verspreid.
Wat de rest van de wereld betreft, hebben we een iets beter zicht. B1617 heeft al minstens 21 landen bereikt. In het Verenigd Koninkrijk werd het voor het eerst vastgesteld in februari. Ook in België waren er al vier gevallen aanwezig, nog voor het onlangs door Indiase studenten werd binnengebracht.
Het opvallende aan deze variant is dat ze twee mutaties heeft. Vandaar ook de naam ‘dubbele mutant’.
2. Wat betekent de ‘dubbele mutatie’?
De naam ‘dubbele mutant’ is wat misleidend omdat alle varianten steeds verschillende mutaties hebben. Twee mutaties in B1617 zijn reeds gekend en enigszins zorgwekkend omdat ze enerzijds wellicht de besmettelijkheid verhogen en anderzijds mogelijk gedeeltelijk immuun zijn tegen vaccins.
Eén mutatie kennen we al van een andere variant. Het gaat om L452R die ook te vinden is in de Californische variant (B1427), die 20 procent meer besmettelijk is en waartegen bestaande antilichamen door vaccinatie voor de helft minder effectief zijn.
De tweede mutatie (E484Q) lijkt erg op een mutatie in de Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse variant, namelijk E484K, ook wel de ontsnappingsmutatie “Eek” genoemd. Deze mutatie zorgt ervoor dat het virus aan het immuunsysteem kan ontsnappen. Zo blijken antilichamen door vaccinatie met Oxford/AstraZeneca en Johnson&Johnson minder effectief te zijn. Het gaat hier echter om resultaten van studies in laboratoria, die moeilijk transporteerbaar zijn naar situaties met echte mensen.
3. Moeten we ons zorgen maken?
Officieel staat B1617 geclassificeerd als ‘variant under investigation’ en niet als ‘variant of concern’ zoals de Britse (B117), Zuid-Afrikaanse (B1351) en Braziliaanse variant (P1). Maar de keuze voor deze classificering lijkt eerder gebaseerd op een gebrek aan data, dan op een gebrek aan bezorgdheid. Als uit labostudies en epidemiologische analyse blijkt dat dit wel degelijk een problematische situatie is, komt er een upgrade naar ‘variant of concern’.
4. Is B1617 meer besmettelijk?
Daar bestaat twijfel over. Het virus is in India al sinds oktober aanwezig en het is pas nu dat de situatie er uit de hand loopt. Dat wijst misschien op een mindere besmettelijkheid dan bijvoorbeeld de Britse variant. Ook het menselijk gedrag in India zou mee verantwoordelijk kunnen zijn voor het sterk stijgend aantal besmettingen in het land.
Maar er zijn ook aanwijzingen dat de variant wel degelijk besmettelijker is. Door de mutatie L452R verandert het deeltje van het stekeleiwit dat reageert met de ACE2-receptoren in de cellen. Het virus zou daarom volgens onderzoek sneller en beter in onze cellen kunnen binnendringen. De Californische variant, die in december ontdekt werd, heeft ook deze L452R-mutatie en geschat wordt dat het virus 20 procent besmettelijker is. Een gelijkaardige mutatie zorgde er eerder al voor dat de Britse variant meer besmettelijk is.
5. Is B1617 meer ziekmakend?
Wellicht niet. Een virus dat besmettelijker is, is niet noodzakelijk ziekmakender of dodelijker. Zo blijkt uit onderzoek dat dat alvast niet het geval is voor de Californische variant. Hetzelfde zou dus kunnen gelden voor de Indiase variant, maar dat moet nog worden onderzocht. De dramatische hoeveelheid ziekenhuisopnames in India heeft mogelijk meer te maken met de gigantische besmettingsaantallen, die nu oplopen tot meer dan 350.000 gevallen per dag.
6. Werken de vaccins er tegen?
Dat weten we nog niet. Verontrustend nieuws was alvast dat de voormalige eerste minister van India, Manmohan Singh (88), zo’n drie weken na zijn tweede vaccindosis was opgenomen in het ziekenhuis met covid-19. Zijn toestand is ondertussen stabiel. Maar dit ene voorval wil nog niet zeggen dat de vaccins niet werken. Het is niet duidelijk welke variant Singh had en welk vaccin hij kreeg.
Volgens de eerste gegevens in een real-world setting in Israël werkt Pfizer-BioNTech slechts gedeeltelijk tegen B1617, zo meldt Reuters, maar meer details zijn niet bekend. BioNTech heeft er echter vertrouwen in. Het heeft zijn vaccin al op meer dan 30 varianten getest (ook op de mutaties van de Indiase variant), en telkens werd er ‘voldoende immuunrespons’ verkregen.
Wanneer het gaat over ernstige ziekte en overlijden zullen de bestaande vaccins volgens experts nog steeds hun werk doen. Ze zullen ook nog altijd de verspreiding van het virus kunnen vertragen.
7. Worden de vaccins al aangepast voor de Indiase variant?
Als blijkt dat een variant gevaccineerde personen opnieuw ziek kan maken, zal dat in de toekomst mogelijk leiden tot nieuwe, grootschalige uitbraken in de hele wereld. Daarom werken vaccinbouwers voor de meest kwetsbaren (70-plussers, gezondheidswerkers,…) in de aanloop naar het najaar nu al aan aangepaste booster-vaccins tegen allerlei varianten, maar of dat ook nodig zal zijn voor B1617 is nog te vroeg om te zeggen.
Een meer effectieve manier om te verhinderen dat de Indiase variant het vuur aanjaagt, is om het in de eerste plaats beperkt te laten rondgaan door strikte reismaatregelen.
8. Moet je je als gevaccineerde zorgen maken?
Als het virus op de ‘juiste’ manier muteert, kan het gevaccineerden of mensen die hersteld zijn van covid-19 herbesmetten. Als het virus zich via herbesmettingen na verloop van tijd weer verder kan verspreiden, kan het door de ‘geïmmuniseerde’ kudde penetreren om de meest kwetsbaren te bereiken.
9. Is de Indiase variant verantwoordelijk voor de situatie in India?
B1617 is zich momenteel aan een snel tempo aan het verspreiden in India, maar of het een rechtstreekse oorzaak is voor de nieuw golf is niet duidelijk. Volgens de Indiase minister van Gezondheid zijn er nog te weinig gevallen van B1617 gevonden om de hoge opstoot van de nieuwe golf in India te verklaren, maar dat kan ook te maken hebben met een gebrek aan genoomsequentie in het land. Een andere mogelijke oorzaak voor de kritieke situatie in India sinds midden maart zijn de recente massabijeenkomsten en religieuze festivals en het loslaten van de preventiemaatregelen zoals het dragen van een mondmasker en social distancing.
10. Hoe moet het nu verder?
Ondertussen is er in India al een ’triple mutant’ opgedoken (B1618). Hoe meer het virus zich kan verspreiden hoe groter de kans dat er varianten ontstaan. Het is dus zaak om de uitbraak in India onder controle te krijgen door een harde lockdown en snelle vaccinatiestrategie. Daarbij is hulp van buitenaf geen overbodige luxe, want dit is niet enkel een Indiaas probleem, maar een probleem van de hele wereld.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
