Er is een buitengewone hittegolf aan de gang op de Noordpool. Op verschillende plaatsen steeg het kwik er vorige week tot boven de 30 graden Celsius. Het is er momenteel warmer dan in vrijwel heel Europa.
De Noordpool wordt geteisterd door een zware hittegolf. De afgelopen week sneuvelden verschillende temperatuurrecords in het noordwesten van Rusland. Op sommige meetplaatsen werden historische warmterecords van de maand mei met meer dan vier graden van de tabellen geveegd.
Einde nog niet in zicht
Op verschillende plaatsen in de regio steeg het kwik vorige week boven de 30 graden Celsius, veel hoger dan de gemiddelde temperaturen op de Noordpool voor deze tijd van het jaar.
Het lijkt erop dat de hittegolf nog wel een tijdje zal aanhouden. De Amerikaanse klimaatwetenschapper Zack Labe liet via Twitter weten dat de temperatuur de komende week immers nog meer dan 10 graden boven het gemiddelde zal liggen in Oost-Siberië.
Buitengewone omstandigheden
Volgens de Schotse meteoroloog Scott Duncan gaat het in het algemeen sowieso om buitengewone temperaturen, maar zijn ze echt verbijsterend hoog voor de maand mei. Op de Noordpool is het op dit moment warmer dan vrijwel overal in Europa, waar het deze maand dan weer veel kouder is dan normaal.
Ondanks de extreme temperaturen komen de maxima voorlopig nog niet in de buurt van de hoogste temperatuur die ooit gemeten werd op de Noordpool. In de Siberische stad Verkhoyansk liep die het afgelopen jaar immers op tot 38° Celsius. Volgens de Amerikaanse meteoroloog Jeff Berardelli verwachtten wetenschappers dergelijke temperaturen pas tegen 2100 en komen ze dus 80 jaar te vroeg.
Grote temperatuurstijging op komst
Gezien de ijzingwekkende snelheid waarmee de Noordpool opwarmt, zullen hittegolven er in de toekomst vaker voorkomen, zo stelt Duncan. In de periode tussen 1971 en 2019 warmde de regio drie keer sneller op dan de rest van de wereld, zo blijkt uit een rapport van de internationale organisatie AMAP (Arctic Monitoring and Assessment Programme). De AMAP is een van de zes werkgroepen van de Arctische Raad, waarvoor het onder meer informatie over de staat van het milieu in de regio verzamelt.
In haar rapport schrijft de organisatie dat de gemiddelde temperaturen in het noordpoolgebied tegen 2100 tussen 3,3 en 10 graden Celsius hoger zullen liggen dan de gemeten gemiddelde temperaturen tussen 1985 en 2014.
Wereldwijde impact
De studie van de AMAP, die vorige week verscheen, benadrukt dat de gevolgen van de opwarming niet alleen dramatisch zijn voor de kleine lokale gemeenschappen en ecosystemen. Ook elders in de wereld zullen de verregaande consequenties voelbaar zijn.
De stijgende temperaturen in de regio zorgen ervoor dat ijs en permafrost smelt, waardoor er milieuschadelijke stoffen zoals methaan vrijkomen in de atmosfeer. Dat is op z’n zachtst gezegd niet bevorderlijk voor de strijd tegen de opwarming van de aarde. Methaan is immers de tweede belangrijkste broeikasgas na CO2. In een recent rapport berichte het VN-milieuagentschap nog dat de inperking van de uitstoot van methaan een eenvoudige manier is om klimaatverandering af te remmen.
Maar ook voor bijvoorbeeld de handel en de visserij zal de schade niet gering zijn. Door het smeltende ijs zal het zeeniveau wereldwijd toenemen waardoor onder meer de ontwikkeling van nieuwe scheepvaartroutes in gedrang komt.
