Werken in Brussel-Noord: ‘Na de verkiezingen zitten we weer in dezelfde situatie’

Vrijdag viel de beslissing van minister van Asiel en Migratie De Block om de migranten uit het Noordstation naar Brusselse daklozencentra te brengen. Een doorbraak die veel te laat kwam en lang niet alle zorgen van de baan veegt. Enkele stationswinkeliers geven hun ongezouten mening.

Het Noordstation werd gisterenavond en deze ochtend ontruimd. De mensen die er verbleven krijgen nu opvang in verschillende daklozencentra in Brussel. Federaal minister van Asiel en Migratie Maggie De Block is naar eigen zeggen ‘zeer blij met deze belangrijke doorbraak.’ Toch gelooft niet iedereen dat alle problemen nu van de baan zijn. Onder de sceptici zitten enkele winkeliers vlakbij het station. Knack vroeg naar hun mening over de situatie in het Brusselse station en het politieke gepingpong van de voorbije weken.

Een gewone vrijdagochtend in het station van Brussel-Noord. We vinden pendelaars die haastig hun trein trachten te halen of juist geïrriteerd de minuten vertraging optellen. Wat we deze ochtend niet zien zijn groepen migranten in slaapzakken. Vandaag lijkt hier geen sprake te zijn van een ‘vluchtelingencrisis’. Minister De Block heeft haar verantwoordelijkheid genomen.

Dalende verkoopcijfers

Maar dat heeft veel te lang op zich laten wachten vindt Nele*. Zij werkt al 32 jaar in het Noordstation. Eerst baatte ze een juwelierszaak uit, nu is ze er eigenares van een chocolatier en een snackbar. ‘Ze vegen er hun botten aan, die politici. Ze smijten de bal van de ene kant naar de andere’, klinkt het. ‘Ik hoorde dat de vluchtelingen vandaag allemaal werden weggejaagd. Maar na de verkiezingen zitten we weer in dezelfde situatie.’

Die situatie is volgens Nele onhoudbaar. ‘Er werd ’s nachts al tweemaal bij ons ingebroken. De pendelaars en reizigers voelen zich niet meer veilig hier. En de stank. Er wordt n’importe waar geürineerd’, vertelt ze. ‘Maar waarom moeten wij, Belgen die belastingen betalen, dat allemaal ondergaan? Ik vind het heel erg voor de mensen die hier in deze onhygiënische omstandigheden verblijven. Maar we zitten hier niet in de jungle.’

Na het nieuws van een mogelijke schurft- en tbc-uitbraak liet Nele zich onderzoeken bij de dokter. ‘Ik heb schrik van die ziektes dus kon het niet zo laten. De hele dag staan de deuren hier wagenwijd open, het is hier een trekgat. Zo hopen ze de vluchtelingen buiten te houden. Maar wij lopen hier ook rond.’

Nele zag op de koop toe de verkoopcijfers van de snackbar een duik nemen. ‘In deze snackbar verkopen we nu 35 à 40 procent minder dan voor de komst van de migranten.’ Heel wat personeelsleden moesten hierdoor de deur gewezen worden. ‘We nemen nu veel studenten aan omdat het goedkoper is. maar de jonge meisjes die bij ons werken nemen meestal weer snel hun ontslag omdat ze hier niet op hun gemak zijn.’

Migranten zijn mensen

Bij een boekenwinkel aan de zuidkant van het station hebben ze de laatste jaren geen dalende verkoopcijfers ondervonden vertelt Kristof ons. Hij werkt amper drie maanden in het station, maar noch hij noch zijn collega’s ervaren overlast door het heersende vluchtelingenprobleem. ‘Af en toe wordt er eens een boek gestolen maar daar komen ze niet ver mee. Wij hebben evenveel problemen met andere reizigers als met vluchtelingen’, aldus Kristof. ‘Er is de laatste tijd erg veel verschenen in de media. Maar ik vond het vaak nogal buiten proportie.’

‘Wat er in de media verschijnt, is niet wat ik hier zie’, vult Sarah, reeds acht maanden winkelbediende in een cosmeticawinkel, aan. ‘Het is jammer dat het allemaal zo wordt opgeblazen. Het gaat hier nog steeds om mensen, en zo moeten we de migranten hier ook behandelen.’

Een helpende hand toesteken

Of zij de vluchtelingen in Brussel-Noord dan ook af en toe een handje toesteken? ‘Ik ben sinds deze week op zoek naar een job als vrijwilliger’, vertelt Sarah. ‘Ik weet nog niet voor welke organisatie, maar ik wil wel in dit station aan het werk gaan. Ik zie de mensen hier elke dag, wanneer ik buiten een sigaret ga roken of ze een kijkje komen nemen in de winkel. Velen van hen zijn depressief en drinken daarom te veel. Maar het zijn best lieve mensen.’

In de snackbar van Nele voeren ze een ander beleid op vlak van hulp aanbieden. ‘Vroeger gaven we al onze overschot na sluitingstijd aan de daklozen. Maar op een gegeven moment stonden ze hier al om 16u en gaven ze praktisch hun bestelling door’, vertelt de eigenares. ‘Nu geven we alles aan de bewakers. Zij kennen de mensen die hier slapen en kunnen het eten verdelen aan wie ze willen.’

Politieke verantwoordelijkheid

Heel wat individuen, burgerplatformen en ngo’s sloegen de voorbije jaren de handen in elkaar om de migranten in Brussel-Noord een betere levenskwaliteit te bieden. Zo organiseerde het burgerplatform voor overnachtingen vorige week nog een opkuisactie in het station. Maar het gebrek aan politieke initiatieven is een doorn in het oog van de drie winkeliers. ‘De Belgische staat moet meer doen om deze mensen te helpen’, zegt Kristof.

‘Het moet niet veel zijn’, aldus Sarah. ‘Er zijn zo veel leegstaande gebouwen in de Noordwijk. Je kan mensen daar opvangen want hier werkt het niet. Dit is een station, geen opvangcentrum. Er moet meer geld naar deze mensen gaan. Maar politici van de N-VA en het Vlaams Belang pakken het verkeerd aan. Daardoor gaat het steeds slechter.’

‘De verantwoordelijkheid ligt bij de federale regering. Zij laten, samen met Europa, alle migranten binnen. Maar als je ze binnenlaat, moet je er ook wel iets voor doen’, zegt Nele. Zij kan zich wel vinden in wat de N-VA, en dus voormalig Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken, verkondigt. ‘Ik heb nooit eerder voor de N-VA gestemd. Maar ik ga akkoord met veel dingen die Francken zegt zoals de controle van migranten voor ze Europa binnenkomen.’

Sinds de vluchtelingen terecht kunnen in enkele Brusselse opvangcentra, mogen ze niet meer terugkeren naar het Noordstation. Worden ze daar toch opnieuw gesignaleerd, zullen ze naar een gesloten asielcentrum worden overgebracht. Nele is sceptisch, maar hoopt toch dat de situatie weer normaliseert, en het net zoals vroeger wordt. ‘Een station trekt uiteraard altijd een bepaald soort mensen aan. Maar op deze manier is het niet meer te doen. Het is hier geen Calais’, besluit ze.

*Nele is een schuilnaam