Werk op maat blijft beste remedie tegen ziekteverzuim

‘Als we mensen echt langer aan de slag willen houden, moeten we ervoor zorgen dat ze zich goed voelen op hun werkplek, dat ze hun talenten voldoende kunnen ontplooien en dat ze regelmatig nieuwe dingen bijleren’, schrijft N-VA-Kamerlid Nadia Sminate.

Het ziekteverzuim bij onze bedrijven is ook in 2013 blijven stijgen. Vooral het aantal langdurig zieken, die meer dan een jaar afwezig zijn op het werk, is fors toegenomen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van HR-dienstverlener Securex. Zo was vorig jaar gemiddeld 6,2 procent van de werknemers in de privésector in ziekteverlof. Dat zijn er liefst een derde meer dan tien jaar geleden.

Onze beroepsbevolking wordt steeds grijzer. Meteen ook de belangrijkste reden dat we het langdurig ziekteverzuim elk jaar nog zien toenemen, verklaart Securex. Onze vijftigplussers zijn gemiddeld zelfs meer dan dubbel zo veel afwezig als hun collega’s onder de dertig. Bovendien noteren we een forse toename van klachten die verband houden met stress.

Het spreekt dan ook voor zich dat langer werken gepaard moet gaan met andere en betere tewerkstellingskansen voor oudere werknemers. Dan denk ik bijvoorbeeld aan een systeem van mentorschap, waarbij we oudere werknemers hun jongere collega’s laten begeleiden. Tel daarbij nog aangepaste arbeidsregimes, werkomstandigheden en loonkosten, en langer werken wordt pas echt een haalbare kaart. Om werknemers langer aan de slag houden, moeten we ook blijven investeren in een werkplek waar ze zich goed voelen, waar ze hun talenten voldoende kunnen ontplooien en nieuwe dingen bijleren. Alleen zo blijven we allemaal langer aan de slag en vermijden we dat we uitgeblust raken of langdurig ziek worden.

Ook uitdaging voor werkgevers

Ook bij de werkgever vergt dat een mentaliteitswijziging. Die moet zijn werknemers constant zin doen krijgen om te werken en hen op de gepaste wijze motiveren. Een moderne werkgever polst daarom regelmatig naar de wensen en verzuchtingen van zijn werknemers. Want een tevreden werknemer is een productieve werknemer.

Zo verhinderen we dat oudere werknemers in fysieke of psychische ademnood raken en massaal uit de boot vallen. Wat ook nauwer aansluit bij het hoofddoel van onze sociale zekerheid: sociale risico’s voorkomen. Doet er zich toch zo’n risico voor, dan moet de sociale zekerheid ervoor zorgen dat dit zo snel en zo goed mogelijk wordt aangepakt en weggewerkt.

Geen passief maar een actief beleid

Momenteel ontbreekt de stimulans om meer langdurig zieken voltijds of deeltijds opnieuw aan het werk te krijgen. Maar echte solidariteit ten aanzien van die groep beperkt zich niet tot het aanbieden van een inkomensvervangende uitkering. Het betekent ook dat je hen zo snel mogelijk opnieuw aansluiting helpt te vinden bij de arbeidsmarkt. Waarbij je uiteraard rekening houdt met de specifieke talenten en capaciteiten van elk individu.

Een écht sociaal beleid is voor een gemeenschapspartij als de N-VA een beleid dat maximaal inzet op het activeren en versterken van mensen. Wie kan werken maar het door omstandigheden niet doet, helpen we graag (terug) aan de slag. Want elk talent is belangrijk en nodig. Daarbij gaan we steeds uit van wat mensen wel kunnen, in plaats van wat ze niet kunnen. En wie werkelijk niet in staat is om te werken, willen we nog sterker ondersteunen. Prioriteit moet voor ons gaan naar een betere begeleiding van arbeidsongeschikten en naar een coherent beleid voor personen met een arbeidshandicap.

Geen communicerende vaten

Vandaag bestaat er een hele procedure om langdurig werklozen te activeren en hen uit het sociaal isolement te halen. Voor langdurig zieken bestaat er zo goed als geen begeleiding. Daarom pleiten we voor een eengemaakte dienst voor de herintegratie van zowel werkzoekenden en arbeidsongeschikten als (langdurig) zieken. Enkel op die manier kunnen we een optimaal activeringsbeleid voeren. Tegelijk vermijden we dat er communicerende vaten ontstaan tussen de verschillende takken van de sociale zekerheid, zoals de langdurige werkloosheid en de langdurige ziekte.