Aardbeving Marokko: dodentol loopt nog verder op tot 2.862

In Marokko is de dodentol na de aardbeving van vrijdag verder opgelopen. Volgens een nieuwe balans van het Marokkaanse ministerie van Binnenlandse Zaken maandag zijn nu al 2.862 doden en 2.562 gewonden geteld. Een eerdere balans maakte melding van 2.681 doden en 2.501 gewonden.

De aardbeving, de dodelijkste in Marokko sinds 1960, heeft volledige dorpen verwoest in het zuidwesten van het land en heel wat getroffen gebieden zijn nog altijd niet of moeilijk bereikbaar.  Marokkaanse reddingswerkers, die worden bijgestaan door buitenlandse teams, zijn verwikkeld in een race tegen de klok om nog overlevenden vanonder het puin te halen, maar de hoop slinkt met de uren. Meer dan 72 uur na de verwoestende schok moeten honderden dakloze slachtoffers het ook nog altijd zonder hulp en bijstand stellen.

Artsen Zonder Grenzen

Artsen Zonder Grenzen (AZG) stuurt teams naar Marokko om er de situatie te analyseren in samenspraak met lokale autoriteiten. De teams moeten er in een eerste fase inschatten hoe AZG steun kan bieden nadat het land vrijdag getroffen werd door een aardbeving. Dat heeft AZG maandag bekendgemaakt.

‘In dit soort situaties is het noodzakelijk om de gewonden te behandelen en snelle medische zorg te bieden, zoals chirurgie of dialyse, wat moeilijk kan zijn wanneer de lokale gezondheidscapaciteit ernstig is aangetast door de ramp’, klinkt het.  Wanneer AZG verdere hulp voorziet, hangt af van de situatie en de eerste beoordelingen ter plaatse.

Ramp

De Marokkaanse ngo Rode Halve Maan, de zustervereniging van ons Rode Kruis, krijgt een miljoen euro van de Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen (IFRC). Het geld zal door Marokkaanse vrijwilligers gebruikt worden om essentieel materiaal te kopen, aldus crisismanager van IFRC Caroline Holt.

Het belangrijkste is volgens Holt om snel zware bergingsapparatuur naar de afgelegen getroffen gebieden te brengen en de gewonden snel te helpen. 

Volgens Hossam Elsharkawi, IFRC-directeur voor het Midden-Oosten, zijn de capaciteiten van de reddingsdiensten in Marokko bijna uitgeput.

De echte omvang van de ramp is nog niet duidelijk, stelde hij ook. ‘We spreken over meer dan 300.000 burgers die onderdak, voedsel, water, verzorging, dekens en medicijnen nodig hebben’, aldus Elsharkawi.

Het gaat om een voorlopige balans, verwacht wordt dat het aantal slachtoffers nog verder zal oplopen.

Vernielde wegen

De aardbeving met een kracht van 6,8 op de schaal van Richter, vond vrijdagavond plaats in bergachtig gebied ten zuiden van Marrakech. Heel wat wegen zijn vernield, waardoor het rampgebied moeilijk te bereiken is. De Marokkaanse televisie verspreidde zaterdagavond luchtbeelden  van dorpen bestaande uit lemen huizen, die helemaal vernield zijn.

Geen opvallend aantal annuleringen vakanties

Ondanks de aardbeving in Marokko vrijdagavond, ziet TUI België geen opvallend aantal annuleringen door vakantiegangers. Zelf heeft de touroperator ook geen reden om reizen af te zeggen.

‘Geen van onze hotels is beschadigd’, zegt TUI-woordvoerder Piet Demeyere. Bovendien is de luchthaven van Marrakech operationeel gebleven. De vluchten van en naar Zaventem vlogen zondag dus zoals gepland. ‘In dat geval hebben wij geen grond om een reis bij onze partners daar te annuleren. Dat betekent helaas honderd procent annuleringskost.’

Wel werden verschillende geplande excursies deze week geschrapt, omdat Marokko drie officiële rouwdagen heeft afgekondigd. ‘Aangezien het om overmacht gaat, worden die natuurlijk terugbetaald.’ TUI België had bij het moment van de aardbeving 204 reizigers in Marrakech en 227 in Agadir. Tijdens de nacht werden zij geëvacueerd voor een veiligheidscontrole van de accommodaties, maar intussen konden ze al geleidelijk terugkeren.

Hulp van 4 landen

Marokko heeft al hulp geaccepteerd van vier landen na de zware aardbeving van vrijdagavond: Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldt zondagavond in een persbericht dat Marokko ‘in dit stadium’ al positief heeft gereageerd op de voorstellen van deze vier landen ‘om zoek- en reddingsteams te sturen’.  Spanje maakte eerder op de dag bekend 56 reddingswerkers en vier honden naar Marokko te hebben gestuurd. Het Verenigd Koninkrijk stuurt dan weer zestig specialisten op het gebied van zoek- en reddingsacties, vier reddingshonden, een medisch assistentieteam en reddingsmateriaal. Tal van andere landen hebben ook al hun hulp aangeboden en wachten nog op een reactie van Marokko. Ook ons land heeft de dienst B-Fast geactiveerd om hulp te kunnen bieden zodra Marokko de vraag stelt.

Spanje stuurt 56 reddingswerkers naar Marokko

Vanuit Spanje is zondag een groep van 56 reddingswerkers vertrokken naar Marokko, om daar hulp te bieden na de aardbeving die aan meer dan 2.000 mensen het leven kostte. Spanje stuurde de mensen, nadat het een officiële vraag om hulp had gekregen van Marokko.

De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken José Manuel Albares kondigde zondag aan dat Spanje hulp zou sturen. ‘Het is een teken van de Spaanse solidariteit en van de vriendschapsbanden die het Spaanse en het Marokkaanse volk verenigen’, zo zei de minister. Hij had eerder zondagochtend een telefoontje gekregen van zijn Marokkaanse ambtgenoot met een officiële vraag om humanitaire hulp.

Vanuit Zaragoza, in het noordoosten van Spanje, vertrok in de loop van de dag een militair transportvliegtuig met 56 reddingswerkers en 4 honden aan boord. Zij vliegen naar Marrakech om ’te helpen met de zoektocht naar en de redding van overlevenden van de verwoestende aardbeving’, schreef het Spaanse ministerie van Defensie op X (vroeger Twitter). De reddingswerkers zijn militairen die deel uitmaken van een noodhulpeenheid van het leger.

Nog steeds naschokken in aardbevingsgebied Marokko

In het aardbevingsgebied in Marokko zijn er nog naschokken. Die vormen volgens de Marokkaanse seismische monitoring- en waarschuwingsdienst zelf geen gevaar en zijn in de meeste gevallen niet voelbaar, meldt nieuwszender al-Jazeera.

Het hoofd van de dienst spreekt van een positieve ontwikkeling, maar wijst erop dat eerder beschadigde gebouwen nog kunnen instorten door naschokken. Op meerdere plekken hebben mensen de tweede nacht op rij buiten doorgebracht uit angst voor instortingsgevaar of omdat hun woningen zijn verwoest.

Reddingswerkers zoeken ook zondag onder het puin naar overlevenden van de beving, waarvan het epicentrum in de regio Al Haouz in het Atlasgebergte lag. Zij moeten slachtoffers in onder meer afgelegen gebieden zien te bereiken, wat wordt bemoeilijkt omdat een weg tussen Marrakech en het gebergte deels is geblokkeerd door brokken die van een klif zijn gevallen. Ook andere wegen zijn geblokkeerd.

Tienduizenden mensen op straat

Beelden op sociale netwerken toonden verwoeste gebouwen en mensen die op straat zitten. Volgens mediaberichten zijn ook historische monumenten beschadigd. De aardbeving veroorzaakte paniek onder de inwoners van Marrakesh, Agadir en andere steden.

Ooggetuigen plaatsten video’s zaterdag van gebouwen die tot puin zijn herleid en van beschadigde delen van de beroemde rode muur rond de oude stad Marrakech, die op de Werelderfgoedlijst van de Unesco staat.

Nasser Jabour, hoofd van een afdeling van het Nationaal Instituut voor Geofysica, bevestigde dat er naschokken waren, maar die waren minder sterk.

Het was de eerste keer in een eeuw dat zo’n krachtige aardbeving in Marokko werd geregistreerd. Aardbevingen in Noord-Afrika zijn relatief zeldzaam. In 1960 vond er volgens de zender Al Arabiya een beving met een kracht van 5,8 plaats in de buurt van Agadir, waarbij duizenden mensen omkwamen.

Buitenlandse Zaken opent noodnummer, ruim 600 Belgen in de getroffen regio

De FOD Buitenlandse Zaken heeft een noodnummer geopend (+32 2 501 4000) na de krachtige aardbeving die Marokko afgelopen nacht getroffen heeft. Volgens een woordvoerder van Buitenlandse Zaken bevonden zich officieel ongeveer 630 Belgen in de regio die getroffen is door de aardbeving.

Noodhulp

Federaal minister van  van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez (Vooruit) kondigde aan 5 miljoen euro vrij te maken om de slachtoffers van de aardbeving in Marokko te helpen en de wederopbouw na de ramp te steunen.

Gennez voegt nog toe dat bekeken wordt of er een medisch team van B-Fast – het snelle interventieteam van de federale overheid dat naar het buitenland trekt bij grote rampen – kan worden ingezet. Maar daarvoor moet er eerst een concrete vraag komen vanuit Marokko.

Vlaanderen maakt 200.000 euro vrij voor snelle noodhulp aan Marokko via het Rode Kruis Vlaanderen. Dat meldt Vlaams minister-president Jan Jambon zaterdag.

“Vlaanderen leeft mee met al wie getroffen is door de verschrikkelijke aardbeving in Marokko. We trekken alvast 200.000 euro uit voor snelle noodhulp via @RodeKruisVL. Onze gedachten gaan uit naar de vele slachtoffers, nabestaanden en hun families”, zegt de minister-president in een bericht op X (vroeger Twitter).

De Waalse regering maakt een bedrag van 500.000 euro vrij om de slachtoffers van de aardbeving in Marokko te helpen. De Waalse regering zegt “de evolutie van de toestand ter plaatse met grote aandacht te volgen”, via haar vertegenwoordiging in de Marokkaanse stad Rabat. 

Telecomoperatoren maken communicatie met Marokko gratis

De telecomoperatoren Proximus, Orange en Telenet maken communicatie met Marokko gratis, na de verwoestende aardbeving in het land. Dat hebben ze zaterdag aangekondigd.

Proximus liet weten zeker tot en met dinsdag oproepen en sms’en vanuit België naar Marokko gratis aan te bieden, voor klanten van zowel Proximus als de merken Scarlet en Mobile Vikings, omdat na zo’n ramp “niets belangrijker is dan in contact te kunnen blijven met geliefden in het buitenland”.

Orange, met ook het merk hey!, neemt een gelijkaardig initiatief. Vanaf zaterdagavond kunnen klanten met een mobiel abonnement en businessklanten vanuit Marokko gratis bellen naar vaste en mobiele Belgische nummers en gratis mobiele data gebruiken. Vanuit België kunnen ze gratis bellen en sms’en naar Marokkaanse nummers.

Het initiatief geldt voor een week. “Al onze gedachten gaan uit naar de getroffen Marokkaanse families”, zegt Orange België.

En ook Telenet neemt “een initiatief om de mensen te helpen”, zegt Telenet-woordvoerder Bart Boone. Bij de telecomoperator zullen oproepen en sms’en vanuit België naar Marokko, en in omgekeerde richting, gedurende een week niet worden aangerekend. Hetzelfde geldt voor Base-klanten.

Geoloog Manuel Sintubin (KU Leuven): ‘Soort schade niet vergelijkbaar met ramp Turkije’

De aardbeving in Marokko in de nacht van vrijdag op zaterdag is geen onverwachte. Dat zegt professor Manuel Sintubin, geoloog aan de KU Leuven. “Het Atlasgebergte, waar het epicentrum ligt, heeft een voorgeschiedenis van zware schokken”, duidt hij. Volgens Sintubin zal de meeste schade te vinden zijn in afgelegen gebieden. Op korte termijn zal de getroffen regio ook nog moeten rekening houden met naschokken.

Sintubin deed zelf onderzoek in het hoge Atlasgebergte, waar de aardbeving het zwaarst te voelen was. ‘In die bergdorpjes zijn de gebouwen niet aardbevingbestendig. Het zijn vaak oudere gebouwen, van mindere kwaliteit. In de steden, waar modernere technieken gebruikt zijn, zal het effect van de schok beperkt blijven. Behalve het verschil in kracht is deze schok niet vergelijkbaar met de ramp in Turkije waar bouwregels niet nageleefd werden.’

Tegelijk zou er ook schade zijn in grootstad Marrakech, op 70 kilometer van het epicentrum. ‘Meer schade dan we op die afstand zouden verwachten, maar Marrakech is gebouwd op lossere ondergrond. Die is niet zo goed in de schokken dempen en versterkt de schok een beetje’, aldus Sintubin.

Naschokken zijn zeker aan de orde, legt de geoloog uit. ‘Er is een breuksegment in de ondergrond bewogen en dat moet nu een nieuw evenwicht zoeken. Daardoor zullen er nieuwe breukjes actief worden, die dus ook naschokken, tot magnitude 6, zullen veroorzaken.’ Die zullen volgens de professor de eerste uren en dagen frequent voorkomen, en dan snel in aantal afnemen.